De VTW Factsheet praat jou bij over alle voor de Vereniging van Toezichthouders in Woningcorporaties (VTW) relevante politieke ontwikkelingen en mediaberichten.Met deze week onder andere:
Het rondetafelgesprek over de Wet versterking regie op de volkshuisvesting ging afgelopen week in belangrijke mate over de eis om 30 procent sociale huur en twee derde betaalbaar te bouwen. Onder andere NEPROM, IVBN en WoningbouwersNL drongen aan op flexibiliteit, omdat volgens hen het lastig is om business cases rond te krijgen. De VNG stelde juist dat 30 procent sociale huur het minimum is om de woningbehoefte te kunnen invullen en kreeg bijval van de Woonbond.
De bouwers en ontwikkelaars verschilden overigens wel in stelligheid. Zo gaf Judith Norbart van IVBN aan dat met de wet en alle andere maatregelen (fiscaliteit, wet-Nijboer, Wet betaalbare huur) de grenzen van het haalbare in zicht komen. Zij kwam met cijfers waaruit bleek dat institutionele beleggers afgelopen jaren goed in staat bleken om conform de uitgangspunten van betaalbaarheid te bouwen.
Coen van Rooyen (WoningbouwersNL) was stellig dat de 100.000 woningen per jaar er zonder subsidies er niet gaan komen. Hij gaf daarbij overigens wel aan dat voor toekomstige grondposities de regels kunnen worden ingeprijsd. In het verlengde daarvan riep hij de politiek op om voorzichtig te zijn met belastingmaatregelen voor grond als de planbatenheffing en de grondbelasting voor grond met woonbestemming. "Elke aanpassing die u doet kan ervoor zorgen dat wij enorm in de problemen komen waardoor we in de vertragingsstand komen", aldus Van Rooyen.
NEPROM hamerde vooral op standaardisatie van bouw- en milieueisen om goedkoper fabrieksmatig te kunnen bouwen en het versnellen van processen en bezwaarprocedures. Voorzitter Minhas stelde een beroepsprocedure naar Duits model voor, waarbij via een tussenzitting veel projecten niet bij de Raad van State belanden. Volgens hem is de capaciteit bij de Raad van State te laag om de behandeltermijn van zes maanden te gaan halen. Ook zouden overheden moeten stoppen met onderlinge concurrentie. Zo zou er door de overheden geen beroep moeten worden ingesteld tegen een vastgesteld bestemmingsplan.
Norbart vulde aan dat ook de potentie van beter benutten van bestaande bouw nog onvoldoende wordt gebruikt door allerlei lokale regels. Ook hield zij een beleid voor 'saai beleid', ofwel meerjarige consistentie in regelgeving zodat een stabiel investeringsklimaat ontstaat en buitenlandse investeerders weten waar ze aan toe zijn en bereid zijn in de Nederlandse volkshuisvesting te investeren.
Volgens Van Rooyen is twijfelachtig of de betaalbaarheidseisen wel nodig zijn. Volgens hem is Nederland al koploper op het gebied van sociale huur en is er geen enkel ander land dat dergelijke eis oplegt.
Karsten Klein van de Vereniging Eigen Huis hield een pleidooi om nog extra betaalbaarheidssegmenten in te bouwen onder de grens van 390.000 euro in het wetsvoorstel, omdat hij vreest dat de voorgestelde eisen ten koste gaan van betaalbare koop. Ook zou daarbij gekeken kunnen worden naar inkomens, in plaats van WWS-punten of NHG-grens. De VVD hield voor dat dat de wet alleen maar complexer zou maken.
Tijdens de rondetafel werd ook lang gesproken over waar de doorzettingsmacht zou moeten liggen. Het IPO gaf aan dat die verantwoordelijkheid vooral bij de provincies zou moeten liggen, aangezien zij het regionale plaatje het best kunnen overzien. De bouwers willen juist dat de minister de bevoegdheid krijgt om na een bepaalde termijn knopen te kunnen doorhakken.
Martin van Rijn van Aedes toonde zich enthousiast over het wetsvoorstel en over de voorgestelde realisatiestimulans. Bij de discussie over de wenselijkheid om het werkgebied van corporaties uit te breiden (waar de VNG op tegen is) gaf hij aan dat het er vooral om gaat dat er samenwerking kan ontstaan en dat corporaties elkaar regionaal kunnen ondersteunen.
Vertegenwoordigers van gemeenten confronteerden de Kamer met de mogelijke gevolgen van de wet op gemeenten, aangezien zij allemaal met andere uitdagingen zitten die ook raken aan thema's als leefbaarheid, grondbeschikbaarheid en infrastructuur. In de kern kwam hun pleidooi neer op eenduidigheid van regels, in combinatie met samenwerking en lokaal maatwerk.
Tijdens de technische briefing is door ambtenaren van het ministerie een toelichting gegeven op het wetsvoorstel Regie op de volkshuisvesting. Daarbij gaven zij aan dat er meer mogelijk is om het belang van woningzoekenden mee te wegen dan in de wet is geregeld. De verwachting van de ambtenaren is dat dit via aanvullende wetgeving zal worden geregeld en niet via een nota van wijziging op het huidige voorstel.
Tijdens het overleg werd lang stilgestaan bij de verankering van urgentiegroepen. In de wet worden gemeenten verplicht om een aantal groepen verplicht als urgentiegroep op te nemen in de huisvestingsverordening. Nu zijn de regels per gemeente verschillend. De ambtenaren benadrukten dat de positie van statushouders buiten de regiewet valt. Het kabinet is voornemens gemeenten juist te verbieden deze groep als urgentiegroep aan te merken.
Vanuit VVD en ChristenUnie klonken zorgen door over de vereiste gemeentelijke capaciteit om de wet uit te kunnen voeren. Volgens de ambtenaren wordt er gezorgd voor ondersteuning vanuit de VNG en geldt er ook een invoertraject.
Waarom is de wet nodig?
- Lokale beslissingen leiden niet tot landelijke doelen
- Te weinig nieuwbouw voor lagere en middeninkomens
- Lange procedures
- Onevenwichtige verdeling van betaalbare woningen in de regio
- Onzekerheid planning voor corporaties en bouwers
- Lokale prestatieafspraken tussen gemeenten en corporaties te vrijblijvend
- Onbalans in huisvesting urgent woningzoekenden
Verslag briefing
In antwoord op Kamervragen van NSC heeft minister Keijzer toegelicht waarom het niet mogelijk is om woningcorporaties uit te zonderen van de ATAD. Wel erkent ze dat de maatregel relatief zwaar uitpakt voor corporaties vanwege de omvang van het kapitaal. Volgens de minister is het moeilijk om aan te geven dit van invloed is geweest op de bouw van woningen. Volgens haar zorgde de ATAD afgelopen jaren voor een heffing die varieerde tussen de 313 en 446 miljoen.
Antwoord op vragen van het lid Welzijn over de evaluatie van de Europese Commissie naar de Anti Tax Avoidance Directive (ATAD)
Het politiek nieuwsoverzicht wordt gemaakt in samenwerking met 1848.nl