Politiek nieuwsoverzicht 20 oktober 2025

23-10-2025 21:35

Woondebat: Roep om beter investeringsklimaat en beleidsrust

Het politiek nieuwsoverzicht wordt mogelijk gemaakt door platform 1848.nl De Kamer is komende weken op verkiezingsreces.

De VTW Factsheet praat jou bij over alle voor de Vereniging van Toezichthouders in Woningcorporaties (VTW) relevante politieke ontwikkelingen en mediaberichten. Met deze week onder andere:

 

Woondebat

In een komende kabinetsperiode moet het investeringsklimaat worden verbeterd om de woningbouwdoelstellingen te kunnen halen. Ook is de politiek aan zet om te komen tot meerjarig voorspelbaar beleid. Dat waren de belangrijkste conclusies tijdens het grote woondebat vorige week maandag in Nieuwspoort. Wel verschillen de partijen van opvatting over de manier waarop. Zo zetten GroenLinks/PvdA en SP vol in op sociale huur, terwijl de andere partijen juist de bouw door private investeerders willen aanjagen. 

Tijdens het debat deed hoogleraar Johan Conijn een oproep aan de partijen om te komen tot een houdbaar verdienmodel voor woningcorporaties. Het afschaffen van de winstbelasting is daarvoor niet genoeg, betoogde hij. Ook benadrukte hij dat het kapitaal van private beleggers hard nodig is, bijvoorbeeld door de FBI-status in ere te herstellen, een lagere overdrachtsbelasting en versoepeling van de Wet betaalbare huur.

ChristenUnie-Kamerlid Grinwis deed een hartstochtelijke oproep aan zijn collega's om nooit meer met voorstellen voor een huurbevriezing te komen. Ook riep hij partijen met klem op om na de verkiezingen het forfait voor overige bezittingen in box 3 te verlagen. Omdat het Belastingplan 2026 nog niet is vastgesteld is dit nog steeds mogelijk, al zal wel voor dekking gezorgd moeten worden. 

Tijdens het debat kwam het tot een felle confrontatie tussen VVD-Kamerlid De Groot en GroenLinks-Kamerlid De Hoop over de plannen van de groene sociaaldemocraten om de sociale huur voor tweederde van de huishoudens beschikbaar te maken. De Groot sprak van een 'catastrofe in wording' aangezien private beleggers weg zullen blijven en er voorlopig lang niet voldoende woningen beschikbaar zijn om die belofte na te kunnen komen. 

De Hoop pareerde door te stellen dat ook GroenLinks/PvdA echt wel wil kijken naar box 3 en ook de pensioenfondsen als bondgenoten beschouwt.

De VVD'er opperde daarnaast dat de betaalbaarheidsnormen in de Wet regie versoepeld zouden kunnen worden. "Misschien is 50 procent betaalbaar wel voldoende", aldus De Groot. In het huidige voorstel is gekozen voor tweederde, maar er zijn twijfels of businesscases daarmee rond zullen komen. Volgens ontwikkelaars dreigen de woningen in het vrije deel in dure gebieden al snel over de miljoen te gaan kosten.

Conijn probeerde een brug te slaan naar de VVD ten aanzien van de hypotheekrenteaftrek. Hij stelde voor om in plaats van de afschaffing van de hypotheekrenteaftrek het eigenwoningforfait juist te verhogen. Daarmee zouden koopstarters beter uit zijn en vooral oudere vermogenden meer gaan betalen. De Groot hield de boot af en gaf aan dat de VVD vooral rust in de portemonnee wil.

Kijk hier het debat terug


Infrastructuur en woningbouw

Om op de langere termijn de woningbouwopgave te kunnen invullen zal door het volgende kabinet ingezet moeten worden op meerjarige investeringen. Dat schrijven de ministers Keijzer en Tieman naar aanleiding van een analyse. Afgelopen jaren is het steeds moeilijker gebleken om infraprojecten op te zetten, onder andere als gevolg van beperkte middelen, stikstof, netcongestie, krappe arbeidsmarkt en schaarse ruimte.

Ook was er onvoldoende focus voor de langere termijn. "De huidige praktijk gericht op losse projecten met nadruk op de regionale belangen verergert dit waardoor bovenstaande beperkingen niet opgelost worden. In tijden van schaarste leidt dit tot versoberingen over de hele linie in plaats van echt keuzes maken tussen projecten", aldus de ministers.

"Met het Nationaal Groeifonds en de impulsen voor woningbouw en mobiliteit zijn de afgelopen jaren incidenteel middelen beschikbaar gesteld. Daarbij is onvoldoende rekening gehouden met scopewijzigingen, tegenvallers, omgevingsfactoren, realistische doorlooptijden en instandhoudingskosten. Dit leidt bij de uitwerking in de MIRT-verkenning en planfase tot vertraging en moeizame gesprekken over de dekking van de extra kosten."

In de brief wordt verder gewezen op de wens vanuit de sector (VNG, Aedes, Bouwend Nederland, NEPROM) om te zorgen voor een voorspelbare langetermijnkoers.

Verder onderzoekt het kabinet hoe voorkomen kan worden dat te lang wordt vastgehouden aan onrealistische projecten, bijvoorbeeld door te zorgen voor voldoende beslisinformatie. Als voorbeelden worden de Lelylijn en het doortrekken van de Noord/Zuidlijn genoemd. Ook zijn projecten vaak te ambitieus begroot.

Voorgesteld wordt onder andere om de middelen voor woningbouw separaat te verantwoorden op het Mobiliteitsfonds en te koppelen aan de Nota Ruimte. "Zo kunnen deze middelen niet zonder meer naar andere prioriteiten vloeien en is brede afstemming in het kabinet nodig over de inzet van deze middelen", zo valt te lezen.

Ook wordt het belang van voldoende uitvoerend personeel benadrukt.

  • Kamerbrief: Langetermijnperspectief infrastructuur en woningbouw
  • Bijlage: Structuurversterkende infra. Definitie, analyse en handelingsperspectief om structuurversterkende infra te starten

 

Arbeidskrachten

Volgens het Economisch Instituut voor de Bouw zijn er 75.000 extra voltijdskrachten in de bouw nodig om de voorziene productie te kunnen invullen. 

  • EIB: 75.000 voltijds arbeidskrachten nodig in de bouw
  • Vastgoedmarkt: EIB: 75.000 nieuwe voltijdse arbeidskrachten nodig in de bouw

Veel gezocht