Deze week in het politiek nieuwsoverzicht: initiatiefwetsvoorstel verbod tijdelijke huur én wetsvoorstel minister De Jonge om tijdelijke contracten aan banden te leggen, internetconsultatie BITV, reactie De Jonge op aanbevelingen Rli in haar advies ‘Onderdak bieden’, vragen over afname aandeel sociale huurwoningen, De Jonge bezorgd over haalbaarheid plannen om voldoende ouderenwoningen en woningen voor mensen met zorgbehoefte te realiseren, verslag commissiedebat Klimaatakkoord gebouwde omgeving, maatlat voor klimaatadaptief bouwen gepresenteerd.
In de Tweede Kamer lijkt steun voor het initiatiefwetsvoorstel van ChristenUnie en de PvdA om te stoppen met tijdelijke huurcontracten. Dat werd duidelijk tijdens de eerste termijn van de Kamer afgelopen week. In een groot deel van de Kamer heerste al het uitgangspunt dat vaste contracten weer de norm moesten worden, maar onder andere VVD, CDA en minister De Jonge vonden een totaalverbod wel erg ver gaan.
Naar verwachting zal op korte termijn het debat worden voortgezet.
Juist in de week dat de Kamer in meerderheid geheel afscheid lijkt te willen nemen van het tijdelijke huurcontract bracht minister De Jonge een wetsvoorstel in consultatie dat het gebruik van tijdelijke contracten aan banden legt. In het wetsvoorstel Lokaal verbod tijdelijke verhuur krijgen gemeenten de mogelijkheid om tijdelijke contracten te verbieden in gebieden waar de leefbaarheid onder druk staat. Tijdens het Kamerdebat over de initiatiefwet van ChristenUnie en PvdA werd dit door sommige partijen uitgelegd als een ultieme poging van De Jonge om het afschaffen van tijdelijke huurcontracten te blokkeren.
Minister De Jonge heeft afgelopen week een voorstel in consultatie gebracht om het Besluit toegelaten instellingen volkshuisvesting 2015 (BTIV) in lijn te brengen met de afspraken uit het regeerakkoord en de afspraken die zijn gemaakt met corporaties, huurders en gemeenten. "Het gaat concreet om een uitbreiding van de aanbiedingsplicht bij de verkoop van eengezinswoningen door corporaties en een verlenging van de termijn voor grondposities van corporaties in de DAEB-tak", zo valt te lezen.
Minister De Jonge onderschrijft de aanbevelingen van de Raad voor de leefomgeving en infrastructuur (Rli) in het advies ‘Onderdak bieden’, maar in reactie op die aanbevelingen blijkt uit de woorden van De Jonge dat veel al in gang is gezet. Met het advies trachtte de Raad de rol van woningcorporaties binnen de volkshuisvesting te verbeteren. De aanbevelingen raken met name aan extra sturingsmogelijkheden en daar wordt onder andere via het wetsvoorstel Regie op de volkshuisvesting en de Omgevingswet in voorzien. Wel laat hij weten de Kamer op korte termijn te willen informeren over de leidraad voor corporaties om hun eigen bezit te kunnen verkopen.
De PvdA heeft Kamervragen gesteld naar aanleiding van berichten dat het aandeel sociale huurwoningen blijft afnemen, ondanks de inzet van het kabinet om deze sector juist te beschermen. Aanleiding voor de vragen is een analyse van hoogleraar woningmarkt Johan Conijn op het platform MeJudice. Volgens hem is het percentage sociale huur in tien jaar gedaald van 30 procent naar 27 procent en zal dat in 2030 nog slechts 25,7 procent zijn. En is een belangrijke reden de lagere conversiegraad als gevolg van de verkoop en sloop van bestaande sociale huurwoningen. Klopt dit?", aldus PvdA-Kamerlid Nijboer.
Tijdens het plenaire debat over wonen en zorg erkende minister De Jonge bezorgd te zijn over de haalbaarheid van de plannen om voldoende ouderenwoningen en woningen voor mensen met zorgbehoefte te realiseren. "We zitten natuurlijk met de grote zorg of het wel gaat lukken om die woningbouw op tijd zo op stoom te krijgen", aldus de minister. Wel lichtte hij toe hoe het kabinet meer regie wil pakken om ook voor deze groep meer woningen te realiseren. Zo moet de Wet versterking regie op de volkshuisvesting verplicht maken dat gemeenten komen met een woonzorgvisie. "Die visie moeten ze regionaal afstemmen en ook met de zorgpartijen, naast alle partijen in het woondomein. Die woonzorgvisie zal onderdeel zijn van het volkshuisvestelijk programma dat iedere gemeente heeft te maken", aldus de minister.
"Daarnaast sturen wij via prestatieafspraken met woningcorporaties. [..] Ook daarin gaat het over ouderen. Wat we daarnaast doen, is programmatisch sturen op iedere regio. We maken in iedere regio afspraken met de gemeenten en de provincie, met marktpartijen, met woningcorporaties, waarin we programmeren wat er wordt gebouwd, voor wie er wordt gebouwd, hoeveel er wordt gebouwd en vooral ook waar er wordt gebouwd".
Volgens de minister is het de bedoeling dat ongeveer eenderde van de 900.000 extra woningen in 2030 geschikt zijn voor ouderen. "Daarbinnen gaat het over 170.000 nultredenwoningen, 80.000 geclusterde woningen en 40.000 verpleegzorgplekken. Aan het einde van het jaar hoop ik daadwerkelijk tot op het niveau van locaties geprogrammeerd te hebben per gemeente", aldus De Jonge.
Tijdens het commissiedebat Klimaatakkoord gebouwde omgeving kwamen ander andere energielabels, de tochtkorting, de wijkgerichte aanpak, het warmtefonds, gebouwgebonden financiering en de energieprestatie voor gebouwen aan de orde. Met betrekking tot dat laatste punt werd duidelijk dat Nederland in conflict dreigt te komen met de Europese Unie. Het Europees Parlement nam namelijk vorige week nog een voorstel aan waar minister De Jonge het op belangrijke punten mee oneens is.
Zo zei hij zich te verzetten tegen de manier waarop in de voorstellen van het Europees Parlement de energieprestatie van gebouwen genormeerd moet worden. "Wij sturen zelf al op huurwoningen, maar hier gaat het over alle woningen. Er wordt geen onderscheid gemaakt tussen huur en koop. Dat vind ik moeilijk hanteerbaar. En het gaat om een absolute eis dat er afscheid moet worden genomen van bepaalde labels. Ene jaar dat label, andere jaar dat label. Dat vinden wij voor koop niet hanteerbaar. Veel beter kun je sturen op een gemiddeld label", aldus De Jonge. "Het tweede is de harmonisatie van de energielabels. Ik zie niet wat dat helpt bij de verduurzaming van gebouwde omgeving. Dat kost extra geld om weer nieuwe labels te gaan aanvragen."
Volgens de minister worden komende maanden onderhandelingen gevoerd tussen Europese Commissie, Europees Parlement en de lidstaten over de definitieve voorstellen. Hij verwacht hierover besluitvorming tijdens het Zweedse voorzitterschap, dus uiterlijk in juni.
Veel vragen werden daarnaast gesteld over de wijkgerichte aanpak om tot 2030 750.000 woningen te verduurzamen. Vorige week maakte De Jonge bekend dat een deel van het geld sneller beschikbaar komt. Sommige partijen drongen aan op verdere versnelling, maar volgens De Jonge kunnen zowel de overheid als de markt verdere versnelling niet aan.
Daarnaast waren er twijfels of dit geld wel op de juiste plek terechtkomt, namelijk waar de nood om verduurzaming het hardst nodig is. De Jonge wil echter de eerste tranche van 300 miljoen afwachten en daarna een evaluatie uitvoeren.
De Jonge gaf verder aan te werken aan verbetering van de kwaliteit van het energielabel, naar aanleiding van berichten dat het label vaak niet klopt. Volgens hem is dat des te belangrijker nu het label wordt meegewogen bij de huurprijs en leenruimte. Hij verwacht hier in het tweede kwartaal meer over te kunnen zeggen.
Minister De Jonge heeft samen met een aantal andere betrokken ministers de maatlat voor klimaatadaptief bouwen gepresenteerd en ook de Kamer geïnformeerd over de mogelijkheden om een groennorm in en om de stad vast te stellen.
Zij benadrukken dat de maatlat ruimte laat voor innovatie en maatwerk, maar verkennen wel wetgeving om klimaatbestendig bouwen een verplichtend karakter te geven. Hierbij zal eerst een financiële analyse worden gemaakt van de consequenties voor Rijk, overheden en bouwsector.
Om geen tijd te verliezen dringt het kabinet er wel op aan om snel aan de slag te gaan met de uitgangspunten van klimaatadaptief bouwen.
Met betrekking tot de groennorm blijkt uit onderzoek dat een uniforme norm lastig is vast te stellen. Wel werkt het kabinet aan een handreiking Groen in en om de stad en worden standaarden uitgewerkt. Ook hier overweegt het kabinet deze wettelijk vast te leggen en daarbij liggen twee opties op tafel: 1) wettelijke verplichtingen in het omgevingsplan mbt groen, klimaatadaptatie, gezondheid, biodiversiteit, of 2) verplichte operationele groennormen voor specifieke gebieden. De uitwerking wordt eind dit jaar verwacht.
Voor de zomer wil het kabinet al een stand van zaken geven over de voortgang van de gepresenteerde plannen.
---
Het politiek nieuwsoverzicht wordt gemaakt door de VTW in samenwerking met 1848.nl.