Politiek Nieuwsoverzicht 13 november 2023

13-11-2023 12:35

Via ons politiek weekoverzicht houden we u op de hoogte van het relevante politieke nieuws voor onze sector. Met deze week onder andere:

Doorrekeningen

Uit de doorrekeningen van de partijprogramma's door het CPB blijkt dat er grote verschillen zijn in de manier waarop de partijen het woonbeleid willen aanpassen. "Vier partijen (D66, GL-PvdA, CU en Volt) beperken de hypotheekrenteaftrek. De ChristenUnie en Volt beperken het eigenwoningforfait (EWF). Volt voert een belasting in op de winst bij verkoop van woningen en verhoogt de overdrachtsbelasting, JA21 schaft de overdrachtsbelasting juist af", zo valt te lezen.

Daarnaast willen GroenLinks/PvdA en de ChristenUnie zoals bekend een vrijstelling van de vennootschapsbelasting voor woningcorporaties. Opvallend is dat JA21 de verhuurderheffing opnieuw in het leven wil roepen en dat de VVD de huren voor sociale huurwoningen wil bevriezen. GroenLinks/PvdA breidt daarnaast de huurregulering uit en maximeert de huurstijging voor alle huurwoningen.

Uit de doorrekening blijkt dat de huurbevriezing in de VVD-plannen een verlaging van de woninginvesteringen tot gevolg heeft. Bij D66 nemen de investeringen juist toe, vooral dankzij stimuleren van verduurzaming van de gebouwde omgeving. Voor de bouw van nieuwe woningen wordt 400 miljoen euro uitgetrokken. Ook komt er 200 miljoen euro voor de infrastructurele ontsluiting van nieuwe woningen bij. Wel schaft de partij (net als GroenLinks./PvdA) de box 2-vrijstelling voor schulden bij de eigen vennootschap af, waaronder de eigenwoningschuld. Ook worden de vrijstellingen voor niet-woningen in de onroerendezaakbelasting (net als bij Volt) afgeschaft en wordt de earningsstrippingmaatregel aangescherpt.

Wat in het financiële plaatje van GroenLinks/PvdA opvalt is dat de partij een huurkorting introduceert vanaf label C. Deze korting kan oplopen van 50 tot 150 euro per maand. Ook wil de partij het WWS doortrekken naar 250 punten en de huurstijgingen maximeren voor de hele huursector. De partij trekt daarnaast meer geld uit voor woningbouw (net als de ChristenUnie), leefbaarheidsmaatregelen, woningisolatie en verduurzaming van de gebouwde omgeving.

Het CDA trekt extra geld uit voor isolatie voor woningcorporaties en komt ook met een garantiefonds voor nieuwbouwprojecten. Ook morrelt de partij aan het eigenwoningforfait en wordt (net als bij de ChristenUnie) voorgesteld om in box 3 uit te gaan van een forfaitair rendement van 4 procent voor de eerste woning voor eigen gebruik. Volt wil hetzelfde, maar gaat uit van 5 procent.

In tegenstelling tot het CDA profiteren gezinnen in de plannen van de ChristenUnie wel van het gesleutel aan het eigenwoningforfait. Wel schaft de partij de Wet Hillen af, waardoor de aftrek vervalt in het geval van een lage hypotheekschuld.

De meest vergaande fiscale plannen worden gepresenteerd door Volt. Deze partij wil alle toeslagen, startersvrijstelling en het verlaagde tarief voor de overdrachtsbelasting afschaffen en de meeste aftrekposten (waaronder de hypotheekrenteaftrek) beperken. Ook moet er 10 procent belasting worden betaald over de winst bij verkoop van een woning. Wel wil de partij het eigenwoningforfait afbouwen en intensiveert de partij vier miljard om woningen te isoleren.

JA21 valt op door het afschaffen van de overdrachtsbelasting en het herinvoeren van de verhuurdersheffing. Ook wil de partij een grondwaardebelasting. Investeringen worden gedaan in woningbouw en het stimuleren van lagere huren.

Biobased bouwen

Minister De Jonge heeft afgelopen week het actieplan naar de Kamer gestuurd om biobased bouwen aan te jagen. De aanpak moet er voor zorgen dat in 2030 minstens 30 procent van de nieuwbouwwoningen met minimaal 30 procent biobased materialen wordt gerealiseerd. Dezelfde ambitie geldt voor isolatiemaatregelen voor verduurzaming.

Onderdeel van de aanpak is het bevorderen van teelt van biogrondstoffen en de toepassing ervan in bouwmaterialen.

"Het bouwen met natuurlijke materialen die steeds weer aangroeien – oftewel, biobased bouwen – zorgt niet alleen voor CO2-reductie in het productieproces, maar ook voor de langdurige vastlegging van CO2 (in de vorm van koolstof) in bouwwerken", schrijft De Jonge. "Daarnaast leidt de toepassing van biobased bouwmaterialen tot een verminderd beslag op primaire abiotische grondstoffen, een belangrijke pijler in de transitie naar een circulaire economie."

Om de plannen te laten slagen wil het kabinet zorgen voor vertrouwen in de bouw- en landbouwsector. "Boeren willen zekerheid dat de biogrondstoffen daadwerkelijk worden afgenomen. Bouwers vragen duidelijkheid over de levering van de materialen", schrijft De Jonge. "Dit kost tijd en het vereist, naast passend beleid vanuit de overheid, sterke regionale ketens in het land waar partijen langjarige afspraken maken over afzet, prijzen en kwaliteit."

  • Kamerbrief: Nationale Aanpak Biobased Bouwen
  • Persbericht: 200 miljoen voor grootschalige aanpak biobased bouwen
  • NRC: Hennep, olifantsgras, vlas: het kabinet maakt 200 miljoen vrij voor isoleren met vezelgewassen

Omgevingswet

Volgens de VNG zorgt het ter discussie blijven stellen van de invoeringsdatum van de Omgevingswet voor onrust "die niet behulpzaam is bij de implementatie". Dat schrijft minister De Jonge in zijn reactie op de aangenomen motie in de Eerste Kamer die oproept om de invoering uit te stellen. Tijdens het debat een week eerder liet De Jonge al weten vast te houden aan de geplande invoerdatum van 1 januari aanstaande.

In de brief licht hij toe dat verder uitstel niet mogelijk is, omdat dit in strijd is met de principes van kenbaarheid, rechtszekerheid, betrouwbaarheid en uitvoerbaarheid. Ook is een nieuwe datum uitvoeringstechnisch niet meer mogelijk. "De implementatie is dusdanig ver gevorderd, dat dit niet meer terug te draaien is", aldus De Jonge.

Kamerbrief: Afschrift van de brief aan de Eerste Kamer naar aanleiding van het interpellatiedebat implementatie Omgevingswet van 31 oktober 2023

Zeespiegel

De politiek moet voorzichtig zijn met het bouwen van woningen in gebieden waar de dijken verbreed moeten worden. Dat is een van de adviezen in de tussenbalans van het Kennisprogramma Zeespiegelstijging. "Als we volgens de huidige strategie dijken blijven verster­ken, moeten we ze bij 3 meter zeespiegelstijging circa 10­-90 meter breder maken; lokaal kan dit oplopen tot meer dan 150 meter. Die strook moet beschikbaar blijven en dat gaat zeker niet vanzelf. Ook voor woningen, industrie, landbouw en natuur is tenslotte meer ruimte nodig. Het is niet wenselijk om de ruimte die in de toekomst nodig is voor dijkversterkingen nu in te zetten voor permanente functies als woningbouw; tijdelijk gebruik zou wel kunnen", zo valt te lezen.

  • Kamerbrief: Tussenbalans Kennisprogramma Zeespiegelstijging
  • Rapport: Tussenbalans van het Kennisprogramma Zeespiegelstijging
  • NRC: Ja, de zeespiegel stijgt, maar Nederland heeft nog genoeg tijd om zich voor te bereiden

Economen

In Trouw werd afgelopen week een uitgebreid overzicht gegeven van de oplossingen vanuit economen om de woningcrisis aan te pakken. Zo wordt gepleit voor het belasten van de eigen woning en het beperken van de ruimte voor starters om extra te lenen. Ook moet de politiek het durven om belasting op grond te heffen en juist terughoudend zijn met de inzet van overheidsgeld voor nieuwbouw.

Trouw: Woningcrisis? Deze economen weten de oplossingen wel

Utrecht

In AD was afgelopen week aandacht voor het voornemen van de gemeente om een verbod in te stellen op de verkoop van sociale huurwoningen. In de praktijk staat er nog veel te koop en bovendien kost het de gemeente 10,6 miljoen euro. Dit bedrag vragen de corporaties om de misgelopen inkomsten te kunnen compenseren.

AD: Stop op verkoop van sociale huurwoningen, maar dat gaat wel wat kosten: 10,6 miljoen euro

TNO

TNO presenteerde afgelopen week een onderzoek waaruit blijkt dat koken op gas ongezonder is dan elektrisch koken.

  • TNO: Koken op gas vergroot kans op astmatische klachten
  • Trouw: TNO: Koken op gas vervuilt de lucht in huis meer dan gedacht

Urgentieregels

De Woonbond pleit voor meer uniformering van urgentieregels tussen gemeenten. Volgens de belangenbehartiger is er nu sprake van grote verschillen. 

Woonbond: Urgentieregels verschillen te veel per gemeente

Overige artikelen

  • Trouw: Minister De Jonge: Alles kost meer ruimte, maar meer ruimte ís er niet
  • FD: Overheid gunt meer werk aan duurzame aannemer
  • CBS: 9,6 duizend woningen door transformaties in 2022
  • AD: 'Hebberigheid' op de woningmarkt neemt toe: weer normaal om over te bieden en zonder voorwaarden te kopen
  • Eigen Huis: Politiek en Vereniging Eigen Huis komen bij leden thuis
  • WoningbouwersNL: Analyse verkiezingsprogramma’s 2023 met betrekking tot de Woningmarkt
  • NVDE: Terugblik Klimaat- en energie verkiezingsdebat
  • Platform31: Werken aan doorstroming van senioren
  • ABN AMRO: Duurzame bouwregelgeving: Dutch wise, European foolish?
  • VTW: ‘Een goed antwoord op de hoge verwachtingen’ - VTW-voorzitter Egbert de Vries blikt na 150 dagen terug en vooruit
  • VTW: ‘Formele en informele huurdersparticipatie. Het is én én’ - Huurderscommissaris Inge Bongers over regiobijeenkomst 28-11
  • Agenda: Dag van de Volkshuisvesting 20 november

Overige documenten

  • Vragen van de leden Erkens (VVD) en Kröger (GroenLinks-PvdA) aan de minister voor Klimaat en Energie over de Kamerbrief 'Nieuwe maatregelen netcongestie'
  • Tweede verslag Wijziging van de Huisvestingswet 2014 naar aanleiding van de evaluatie van de herziene Huisvestingswet 2014 (Eerste Kamer)
  • Vragen van het lid Beckerman (SP) aan de Minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties over verschillende sloopprojecten

Veel gezocht