De VTW-werkgroep digitalisering roept de leden op om de digimeter in te vullen om de blinde vlekken van de eigen RvC in kaart te brengen. Met de uitkomsten kan de RvC in de bestuurskamer het goede gesprek voeren over digitalisering en innovatie. Daarnaast is de online tool een benchmark die - op termijn - trends in kaart brengt. Marco Derksen, commissaris bij de Woonmensen in Apeldoorn en lid van de werkgroep, geeft tekst en uitleg.
Begin vorig jaar hield de VTW-werkgroep een enquête onder de leden. Een belangrijke uitkomst is dat digitalisering/innovatie nog te weinig aandacht heeft in de RvC. De kennis van commissarissen spitst zich vooral toe op traditionele thema’s als financiën en vastgoed. Thema’s als digitalisering en innovatie staan nog weinig op de agenda van de RvC. Uit diezelfde enquête bleek dat VTW-leden behoefte hebben aan kennisdeling, met onder meer een digitale checklist als actiepunt.
Marco Derksen, Boban Vukicevic en Rob Boekhout van de VTW-werkgroep Digitalisering en informatievoorziening ontwikkelden samen de VTW Digimeter voor RvC-leden. Commissarissen reageren in deze online tool op dertig stellingen, verdeeld over zes digitale thema’s. Deze zijn: innovatie, beveiliging/privacy/ethiek, leiderschap, data, beheersing en vaardigheid. In een visueel rapport zien deelnemers direct in één oogopslag de eigen score en die van de benchmark, in de vorm van een spindiagram.
Marco Derksen
De Digimeter is laagdrempelig: het kost weinig tijd om deze in te vullen (max. 10 minuten) en de vragen zijn ook te begrijpen voor commissarissen met weinig kennis over digitalisering. Leden van de VTW-werkgroep hebben de Digimeter in de eigen RvC getest. Derksen: ‘We hopen op een zo groot mogelijke deelname. We hebben het aantal thema’s en stellingen beperkt om de Digimeter niet te uitgebreid te maken. Daarnaast hebben we veel aandacht besteed aan de begrijpelijkheid van de stellingen, en waar nodig een toelichting gegeven.’
Volgens Derksen is het belangrijk om de verschillende digitale begrippen goed te duiden. Zo maakt de werkgroep bijvoorbeeld onderscheid tussen digitalisering en digitale transformatie. ‘Kort samengevat gaat digitalisering vooral over de beheersing van de digitale processen, zoals het innen van huur. Vraag is hoe je die processen zo efficiënt mogelijk kan inrichten, tegen zo laag mogelijke kosten. De digitale transformatie is veel ingrijpender en vraagt om een andere manier van denken en organiseren. Bijvoorbeeld hoe je in digitale platforms met partners in de wijk kan samenwerken of met leveranciers.’
Volgens Derksen is innovatie in de sector cruciaal. ‘Als we alleen het huidige systeem met behulp van digitalisering efficiënter maken lopen we vast. In die andere manier van werken, samen met partners in bijvoorbeeld zorg en veiligheid, moeten we kansen benutten. Om meer te kunnen betekenen voor de mensen in de wijk. Als corporatie alleen redden we het niet. Dat betekent bijvoorbeeld dat we meer data moeten uitwisselen. En daarbij nadenken over dilemma’s als privacy en veiligheid. Het vraagt ook om leiderschap om die verandering te omarmen.’
De Digimeter staat sinds 19 oktober online. Commissarissen kunnen hun eigen moment kiezen om deze in te vullen en de uitkomsten zijn anoniem. De online tool maakt onderscheid tussen kleine, middelgrote en grote corporaties. Volgens Derksen kost het even tijd om in de benchmark trends waar te nemen. ‘We beginnen met een nulmeting. Naarmate meer leden de VTW Digimeter invullen, worden de uitkomsten voor de benchmark interessanter. We kunnen dan ook onderscheid maken tussen de grootte van corporaties. Dus we willen alle leden enthousiast maken om de Digimeter in te vullen.’
RvC-leden kunnen de online tool vaker invullen, stelt Derksen. ‘Als je na bijvoorbeeld een jaar de online tool opnieuw invult, kan je beide scores van je eigen RvC met elkaar vergelijken. Het is een continu proces.’
Een belangrijk doel van de Digimeter is meer aandacht voor digitalisering en innovatie in de RvC. Volgens Derksen zouden deze thema’s minimaal één keer per jaar op de agenda moeten staan. ‘We zien langzaam een kentering, in de RvC is er ook meer aandacht voor. Zeker toen een aantal corporaties werd gehackt, stonden veel corporaties stil bij de digitale veiligheid van de eigen organisatie. De belangstelling voor cybersecurity is niet weggezakt denk ik. Maar meer aandacht voor digitalisering en innovatie is altijd beter. Veel commissarissen hebben nog blinde vlekken. Zowel op het gebied van risico’s en kansen.’
Marco Derksen, docent bij de VTW Academie, is sinds 2020 commissaris van De Woonmensen in Apeldoorn. Als expert digitalisering en innovatie heeft hij een voorsprong in kennis in de RvC. Als er aanleiding is brengt hij deze thema’s in tijdens de bijeenkomsten van de RvC. ‘Net als bij veel andere RvC’s, staan ook bij ons vooral de traditionele thema’s op de agenda. Het kan dan helpen om bijvoorbeeld een actuele ontwikkeling over een digitaal thema te delen en te bespreken. De lancering van de VTW Digimeter is natuurlijk ook een mooie aanleiding om hierover het gesprek te voeren in de RvC.’
Videoboodschap VTW-directeur Bronia Vermaas-van de Bilt:
(dubbelklik op de foto):
Tekst artikel: Lisette Vos
Elf dilemma's naar aanleiding van de herijkte NPA 2025 - 2035