Het knettert in de Tweede Kamer op het terrein van Wonen
Het knetterde afgelopen week flink in de Tweede Kamer rondom meerdere woningmarktplannen. Zo werd maandag de begroting wonen besproken. Daar was wel de belangrijkste angel uit door het woonakkoord dat het kabinet had gesloten met PvdA en GroenLinks.
Echt onrustig werd het woensdag toen er gesproken werd over het Belastingplan met twee rommelige subwetten waar veel kritiek op kwam: de eenmalige huurverlaging en de gedifferentieerde overdrachtsbelasting.
Zo blijkt een vrijstelling voor de overdrachtsbelasting voor starters de facto niet uitvoerbaar, blijkt het heel ingewikkeld om corporaties uit te zonderen van het hoge tarief voor de overdrachtsbelasting en is de eenmalige huurverlaging zo complex dat de Kamer nu al uitvoeringsproblemen voorziet.
Huurverlaging
"Het is gewoon een hele, hele, hele lelijke wet, die heel moeilijk uitvoerbaar wordt", zei GroenLinks-Kamerlid Bart Snels afgelopen week over de wet die eenmalig een huurverlaging mogelijk maakt. Een week eerder tijdens het wetgevingsoverleg had ook PvdA-Kamerlid Henk Nijboer al aangegeven dat hij de debatten in de toekomst over de slechte uitvoerbaarheid al ziet aankomen.
Kern is dat in gevallen waarbij recent een inkomensdaling is ontstaan bij de vaststelling of iemand recht heeft op huurverlaging gekeken wordt naar een half jaar inkomen, terwijl in de fiscaliteit altijd naar een jaarinkomen wordt gekeken. Met name voor zzp'ers is dat moeilijk. Zeker als er een accountant moet worden ingehuurd om het inkomen aan te tonen weegt dat qua kosten al nauwelijks op tegen het voordeel van de huurverlaging.
Volgens minister Ollongren betreft de groep waarbij gekeken wordt naar een half jaar inkomen beperkt. De meeste huurverlagingen als gevolg van deze wet kunnen worden vastgesteld op basis van het vastgestelde inkomen in 2019. Wel zegde ze de Kamer toe met een uitvoeringstoets te komen. In afwachting hiervan schrapt ze tot tevredenheid van de Kamer het voornemen om achteraf het inkomen te toetsen. De Kamer vreesde dat deze groep huurders daardoor alsnog met een forse huurverhoging geconfronteerd als zou blijken dat het inkomen toch te hoog was.
Overdrachtsbelasting
Minister Ollongren kreeg het stevig aan de stok met diverse partijen in de Kamer over de gedifferentieerde overdrachtsbelasting, omdat deze negatief uitpakt voor woningcorporaties. Zij worden in deze wet gezien als belegger en gaan daarmee ook 8 procent betalen.
De Kamer en de minister willen hier wel een uitzondering voor maken, maar dat zou vanwege allerlei Europese staatssteunregels niet mogelijk zijn. Wel kon de minister toezeggen dat bij 'taakoverdracht' (dus van de ene corporatie naar de ander) een vrijstelling mogelijk is, maar dan wel alleen als dit onderdeel is van een saneringsoperatie. Hiermee zou bijvoorbeeld Vestia kunnen worden ontzien. Of de uitzondering ook in andere gevallen voor corporaties zou kunnen gelden kon de minister tot irritatie van de Kamer niet zeggen. Ze gaat dat nog onderzoeken. Wel vonden Kamer en kabinet alvast een uitzondering voor wooncoöperaties, mits wordt voldaan aan strenge voorwaarden voor sociaal huurbeleid. Een amendement van de ChristenUnie en D66 om dit te regelen werd aangenomen.
Starters
Ook over een ander onderdeel van de gedifferentieerde overdrachtsbelasting ontstond veel discussie. Het blijkt namelijk fiscaal niet mogelijk om vast te stellen of iemand een starter is en dus recht heeft op vrijstelling. Daarom zijn er gekeken naar andere elementen die zouden kunnen betekenen. dat iemand een starter is, zoals de leeftijd. SP-Kamerlid Beckerman noemde dit leeftijdsdiscriminatie. Wel omarmde Ollongren een amendement van PvdA en GroenLinks om de vrijstelling te beperken tot een woningwaarde van 400.000 euro. Op de maatregel kwam eerder al veel kritiek, onder andere van de Raad van State, omdat het de structurele problemen op de woningmarkt niet oplost en juist een prijsopdrijvend effect heeft. De vraag onder starters neemt immers toe.
Het nieuwsoverzicht 'Actueel in de volkshuisvesting' op het gebied van belangenbehartiging wordt door de VTW gemaakt in samenwerking met 1848.nl. Voor meer informatie kunt u contact opnemen met Hans Geurts, senior beleidsmedewerker Public Affairs en Communicatie: h.geurts@vtw.nl // 06 46 87 99 28