Yvonne Leenen, ruim 3 jaar RvC-lid van Trudo in Eindhoven, heeft als nieuwkomer in de corporatiesector veel profijt gehad van de VTW Academie. Als lid van de Programmaraad van de VTW Academie denkt ze mee over de kwaliteitscriteria van het programma én over hoe meer leden van het aanbod kunnen profiteren.
In de afgelopen 3 jaar volgde Leenen ongeveer driekwart van het programma van de VTW Academie. Daarmee behaalde ze veel meer punten dan de jaarlijkse verplichte 5 PE-punten (voor Permanente Educatie). ‘Ik heb gretig van het aanbod gebruik gemaakt. Als je in een nieuwe wereld stapt, moet je de context leren begrijpen. Een frisse blik is goed, maar je moet niet naïef zijn.’
Leenen heeft ruime ervaring in het onderwijs, als bestuurder en als toezichthouder. De wereld van het toezicht was dus niet nieuw, toen ze bij Trudo begon. Ze werkte ruim 20 jaar voor de Onderwijsinspectie, onder meer als senior-, coördinerend en vertrouwensinspecteur, en sinds 2017 is Leenen intern toezichthouder in het onderwijs.
Begin 2021 werd ze benoemd als RvC-lid van Trudo, een innovatieve corporatie in Eindhoven. Die corporatie was een bewuste keuze. ‘Ik ben in mijn leven vaak verhuisd, ik weet hoe belangrijk een thuisbasis is. Als bestuurder in het onderwijs was ik ook verantwoordelijk voor huisvesting. Ik leerde dat het niet alleen om stenen gaat, maar ook om bijvoorbeeld duurzaamheid. Ik ben opgeleid in de kunsten. Trudo trok mij aan, omdat de corporatie aandacht heeft voor innovatie en eigenwijs design.’
Om een goede toezichthouder te zijn, de goede vragen te kunnen stellen aan de bestuurder, is het belangrijk om inzicht te hebben in de sector. Het aanbod van de VTW Academie hielp Leenen daarbij enorm. ‘In het begin is alles nieuw, en leer je alle afkortingen van Aw tot WSW. Maar met alleen informatie ben je er niet, je moet de complexe wereld erachter willen begrijpen. De theorie kan niet zonder de praktijk en andersom. In het programma van de VTW Academie komt dat samen.’
Leenen volgde onder meer masterclasses over financiën, investeringen in vastgoed, over de dilemma’s tussen betaalbaarheid, beschikbaarheid en duurzaamheid en over effectief communiceren in de boardroom. De opgedane inzichten past ze bij Trudo toe in de praktijk. ‘Als je weet hoe complex de opgave voor de bestuurder is, weet je welke dilemma’s er spelen, en kan je betere vragen stellen. Er komt veel op de bestuurder af. Vlieg je te veel hoog over, dan is dat meestal minder effectief. Je hebt als commissaris diepgaand inzicht in de context en de spelregels nodig.’
Deelname aan de VTW Academie leverde Leenen veel meer op dan alleen kennis. Intervisie met andere deelnemers vindt ze minstens zo waardevol. ‘Ik beleef veel plezier aan de dynamiek in de groep. Je hoort hoe toezichthouders van een andere corporatie een casus aanpakken, en ze houden jou een spiegel voor. Alles in een vertrouwelijke setting. Het is fijn om een ‘aha-erlebenis’ te hebben of te horen dat een andere deelnemer ook zoekende is. De discussies onder leiding van de docent en de gesprekken met andere commissarissen zijn voor mij net zo belangrijk als de theorie.’
De vele masterclasses leverden Leenen daarnaast een informeel netwerk op. Dat komt haar nog steeds goed van pas. ‘Het is soms fijn om te sparren met een collega-toezichthouder die niet in je eigen RvC zit. Dat je iemand kan bellen voor advies of om even stoom af te blazen.’
Ruim een jaar geleden solliciteerde Leenen op de vacature bij de Programmaraad van de VTW Academie (zie kader). De Programmaraad monitort onder meer de kwaliteit van het programma en denkt mee over nieuwe opleidingen. ‘Ik wilde graag actief worden in de vereniging. En mijn ervaring in het onderwijs en didactiek kan ik in deze functie goed inzetten. Welke kwaliteitscriteria moet je inzetten om het aanbod van de academie goed te kunnen beoordelen? Daar denk ik over mee.’
Een andere opdracht is om meer leden te motiveren een opleiding te volgen bij de VTW Academie. ‘Ik heb er zelf veel baat bij gehad. Het is jammer dat een deel van de leden nooit of zelden bij de VTW Academie een opleiding volgt. Ik ben nieuwsgierig waarom. Hoe kan je die groep bereiken? Docenten kunnen bijvoorbeeld aan het einde van de masterclass tips geven welke opleidingen van de academie aansluiten op de besproken dilemma’s in een masterclass. Of ze kunnen de deelnemers aanmoedigen de opgedane kennis beknopt te delen binnen de eigen RvC en na te denken over de professionalisering van de RvC als team. Als vast agendapunt of tijdens de zelfevaluatie.’
Yvonne Leenen heeft geen aanmoediging nodig. In haar tweede termijn van Trudo wil ze verdiepende masterclasses volgen voor ervaren toezichthouders. In eigen huis bij Trudo nam Leenen met de hele RvC recent deel aan een kennissessie over actuele financiële ontwikkelingen, zoals de bepaling van de beleidswaarde. ‘Als commissaris heb je kennis over actuele wijzigingen nodig, maar het is minstens zo belangrijk om als RvC daarover samen het gesprek te voeren. Wat betekenen die wijzigingen voor onze corporatie, voor de risico’s en kansen? Kortom, bereid blijven om te leren, ook van elkaar.’
Een training in eigen huis van de VTW Academie is volgens Leenen een waardevolle aanvulling op het aanbod. Als vervolg op een masterclass bijvoorbeeld. ‘De opgedane kennis beklijft dan beter. En je kan als RvC in gesprek over hoe je die verworven expertises, inzichten en competenties, het beste in de praktijk kan toepassen. Daar gaat het uiteindelijk om.’
Tekst: Lisette Vos
Elf dilemma's naar aanleiding van de herijkte NPA 2025 - 2035