Door: Jos van der Lans
Er wordt in de corporatiewereld veel geklaagd over het feit dat uitzonderingen de regel lijken te bepalen. Dat wil zeggen dat het geknoei van Vestia als pars pro toto wordt gezien van het financieel wanbeheer van de hele corporatiewereld. Of dat de aankoop van de SS Rotterdam het bewijs is voor een algehele drang tot megalomane projectontwikkeling of dat de Maserati en de zelftoegekende pensioenvoorziening van de bestuurder van Rochdale een treffende indicatie zijn van een totaal misvormde bestuurdersmentaliteit.
Dat is lullig, want de werkelijkheid is anders. Zegt men. In werkelijkheid passen de corporaties wel degelijk goed op hun centen, doen ze aan verantwoorde projectontwikkeling en is de salariëring van de corpobestuurders doorgaans keurig aan de maat van de governance code.
Of dat echt zo is blijft voor de buitenwacht onduidelijk. De Woonbond denkt in ieder geval anders over de salarissen. Begin dit jaar wist de huurdersvereniging te melden dat er 103 bestuurders boven de Balkenendenorm van € 193.000,- zaten. Daarop haastte de voorzitter van de Vereniging van Toezichthouders Woningcorporaties (VTW) zich om te melden dat de Woonbond verkeerde zaken meetelde en dat ‘slechts’ vijf procent van de bestuurders de echte norm overschreed. Bovendien was het aantal overtredingen een paar jaar geleden 25 procent. De VTW-conclusie: we gaan vooruit. Tja, bij zoveel onduidelijkheid en gedoe over al dan niet meegetelde pensioenverplichtingen en onkostenvergoedingen blijven natuurlijk de uitzonderingen de regel bepalen.
Daar kan maar op één manier verandering in aan gebracht worden. Vergelijk het met het opvoeden van kinderen. Vanaf het zuigelingenbureau wordt het bij ouders erin gehamerd: je moet de sfeer thuis niet laten bepalen door slecht gedrag, nee… je moet goed gedrag belonen. Dat is wat de sector ook moet doen.
Vanaf heden gaan we niet meer praten over de honderd topjongens die zichzelf meer waard achten dan de minister-president. We zwijgen ze dood. We gaan de loftrompet steken over die bestuurders die uit eigen beweging hun salaris hebben aangepast aan wat is afgesproken. We gaan deze helden van de terugtocht, zoals de filosoof Hans Magnus Enzensberger ooit de ware helden typeerde, op het podium hijsen. Hetzelfde doen we met de Raden van Toezicht die het lef tonen om publiekelijk terug te keren op hun schreden uit het verleden en de werkelijkheid niet langer aan de voldongen maar aan de gewenste feiten aanpassen.
Daarom lijkt het mij een goed idee om voor zowel bestuurders als voor Raden van Toezicht een jaarlijkse Tabaksblat Trofee in het leven te roepen, vernoemd naar de onlangs overleden Morris Tabaksblat die in 2004 een commissie voorzat die verantwoordelijk was voor het opstellen van een corporate governance code. Het zou Aedes en VTW sieren als zij deze man op deze manier zouden eren. Het is een stimuleringsprijs voor al die bestuurders en commissarissen die bijna tien jaar later kennelijk nog geen tijd hebben gevonden om de ernst van deze zaak tot zich te laten doordringen. Ik ben een optimist, dus ik ga ervan uit dat de jury (ik ben beschikbaar!) elk jaar een paar genomineerden kan begroeten.
Want ja, zolang die er niet komen, moet de sector ook niet klagen. Dan zullen de uitzonderingen terecht de regel blijven bepalen.
Bron: Aedes Magazine, juli 2012
Elf dilemma's naar aanleiding van de herijkte NPA 2025 - 2035