De VTW Factsheet praat u bij over alle voor de Vereniging van Toezichthouders in Woningcorporaties (VTW) relevante politieke ontwikkelingen en mediaberichten. Met deze week onder andere:
Tijdens het commissiedebat Ruimtelijke ordening betoogde minister Keijzer fel dat er harde keuzes nodig zijn in de ruimtelijke opgaven. Volgens haar is het niet uit te leggen dat overheden elkaar bevechten in de rechtszaal en wil daarom harde afspraken in de Nota Ruimte en de omgevingsplannen. Het blijft volgens haar wel mogelijk om juridische procedures te starten, maar dat zou met de afspraken niet meer nodig moeten zijn. Ze zegt hiermee het poldermodel in ere te willen herstellen.
Met name GroenLinks/PvdA-Kamerlid Gabriëls wilde van de minister weten wat de afzwakking van het sturen op water en bodem materieel betekent. Keijzer wil er naar toe dat water en bodem wordt meegewogen in een waaier van afwegingen die een rol spelen bij ruimtelijke besluiten. In de praktijk kan dat dus ook betekenen dat woningbouw zal plaatsvinden op plekken waar extra maatregelen nodig zijn om funderingsschade tegen te gaan.
Keijzer liet weten af te willen van de silo's binnen de ruimtelijke ordening, waarbij woningbouw, natuur, landbouw en Defensie allemaal hun eigen eisen ingewilligd willen zien. Volgens haar is dan immers twee keer de oppervlakte van 'stadsstaat' Nederland nodig. De discussies over de keuzes die in de Nota Ruimte moeten worden genomen worden volgens haar momenteel in het kabinet gevoerd.
In dat kader beziet de minister momenteel of ze voldoende bevoegdheden krijgt via de Wet versterking regie volkshuisvesting om hierop te sturen. Ze beziet onder andere of het belanghebbendenbegrip bij bezwaarprocedures kan worden herzien. Volgens haar zijn alle belangen gerechtvaardigd, maar moeten wel keuzes gemaakt worden om de woningbouwopgaven te kunnen waarmaken.
Ze wil daarbij onder andere kijken of er een zekere mate van 'tolerantie voor hinder' kan worden meegenomen, omdat het anders moeilijk wordt om met ieders wens rekening te houden.
Om bezwaarprocedures te beperken stelde de VVD het verhogen van de griffierechten voor in zaken waar zowel de gemeente als de rechter al verzoeken hadden afgewezen. Keijzer zegde toe dit te bekijken in aanloop naar het debat over de Wet versterking regie volkshuisvesting.
Met betrekking tot grondpolitiek wees Keijzer ook op complexiteiten van de planbatenheffing. Zo wil ze dat de opbrengsten worden benut voor de onrendabele toppen en ontsluiting, maar toornt ze daarmee wel aan het budgetrecht van gemeenten. Ook vraagt ze zich af op de heffing het niet juist moeilijker maakt om woningbouwprojecten rond te rekenen.
"Als je twee derde betaalbaar en één derde sociaal wil, en daar heb je al geld voor nodig om dat überhaupt rond te rekenen, dan heb je eigenlijk ook geen surplus op dat gebied om ook nog eens een planbatenbelasting op te leggen", aldus de minister.
Keijzer liet verder weten te willen uitzoeken hoe het kan dat er nog steeds woningen leeg staan. Het gaat om beperkte aantallen en ze is dan ook geen voorstander van een leegstandsbelasting.
Ook wil ze bezien of de ruimte voor vergunningsvrij bouwen op het eigen erf kan worden verruimd. In het regeerakkoord is afgesproken dat dit mogelijk wordt voor mantelzorgwoningen, maar gezien de schaarste kan dit mogelijk ook voor andere familieleden. "Wat maakt het ten slotte uit wie er in die wooncabine in de achtertuin zit? Of daar nou je moeder in zit, of je volwassen dochter met je kleinkind, dat maakt niet uit. En elke woning telt", aldus de minister.
Op korte termijn wil Keijzer met een brief naar de Kamer komen over het beter benutten van de bestaande voorraad. Tijdens het debat gaf ze aan dat dit "stevige discussies met lagere overheden" zal opleveren, maar het is wel een veelgenoemde optie om snel meer woningvoorraad te creëren.
Het kabinet trekt deze kabinetsperiode minder extra middelen uit voor woningbouw dan de 5 miljard die in het regeerakkoord is beloofd. Dat stellen de begrotingsrapporteurs Gabriëls en Welzijn in hun analyse van de begroting VRO. "De extra uitgaven voor stimulering van woningbouw in de periode 2025-2029 tellen op tot € 3,8 miljard, dus minder dan de € 5 miljard die in het regeerprogramma wordt genoemd. De Miljoenennota suggereert dat het bedrag over een langere periode (tot 2032) wordt uitgesmeerd", zo valt te lezen. "In totaal is er meer geld beschikbaar in de jaren 2025-2029 (circa € 4,6 miljard), omdat in eerdere begrotingen al middelen waren vrijgemaakt."
Verder zijn volgens de rapporteurs de beloofde middelen voor het Nationaal Programma Leefbaarheid en Veiligheid en/of Elke Regio Telt (Regio Deals) niet terug te vinden in de begroting. "De in het regeerprogramma nagestreefde continuïteit van het Nationaal Programma Leefbaarheid en Veiligheid blijkt niet uit de begroting; na 2025 houdt de financiering op. [..] Het kabinet heeft geen extra middelen gereserveerd (ook niet op de Aanvullende Post) voor de regionale investeringsagenda’s die in het regeerprogramma worden aangekondigd", aldus de rapporteurs. Gabriëls en Welzijn willen van de minister weten of bij de planning rekening is gehouden met risico's als stikstof, netcongestie en personeelskrapte.
Verslag van de rapporteurs over de ontwerpbegroting van het ministerie van Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening voor 2025
Bij diverse partijen in de Kamer leven grote zorgen over de snelheid waarmee de wijzigingen aan de huurtoeslag moeten worden behandeld. Dat wordt duidelijk uit de ingediende vragen voor het schriftelijk overleg. Met de wijzigingen moet de huurtoeslag eenvoudiger worden en is er geld vrijgemaakt voor een lagere eigen bijdrage. Door het schrappen van de maximale huurprijs maken straks zo'n 116.000 extra huurders aanspraak op huurtoeslag. Ondanks de snelle behandeling kan de vereenvoudigde huurtoeslag pas per 1 januari 2026 worden ingevoerd. Ook de Raad van State was hier kritisch over. Tijdens een technische briefing probeerde het ministerie de Kamerleden helderheid te geven over de complexe regelgeving.
De twee moties die ingediend werden tijdens het debat over gegevensdeling zijn allebei aangenomen. Op verzoek van de Kamer moet het kabinet komen met een wettelijke grondslag voor corporaties voor het verwerken van persoonsgegevens van strafrechtelijke aard. Ingediende moties, inclusief oordeel kabinet:
Aangenomen
Motie GroenLinks/PvdA (446) verzoekt de regering om in overleg met de Belastingdienst en de hypotheekverstrekkers te gaan onderzoeken of en hoe er een check kan worden gedaan op gegevens die aanvragers van hypothecaire leningen verstrekken en daarbij ook het belang van de bescherming van de privacy, de werklast en de financiering van de Belastingdienst te betrekken; Oordeel Kamer
Motie VVD (450) verzoekt de regering de mogelijkheden te verkennen voor het maken van een specifieke wettelijke grondslag voor woningcorporaties voor het verwerken van persoonsgegevens van strafrechtelijke aard, bijvoorbeeld bij de uitwerking van het wetsvoorstel Gegevensdeling woningcorporaties, en de Kamer voor het einde van het jaar te informeren; Oordeel Kamer
Bouwend Nederland reageerde afgelopen week verheugd op de uitspraak van de Raad van State dat de ViA15 kan worden aangelegd. "De Raad van State acht hiermee aangetoond dat de aanleg van de weg niet leidt tot aantasting van nabijgelegen kwetsbare natuurgebieden. Met dit besluit bevestigt de Raad van State dat extern salderen een werkbare oplossing is om cruciale infrastructuurprojecten, zoals zeventien MIRT-projecten, te realiseren", zo valt te lezen.
Het Politiek Nieuwsoverzicht is samengesteld in samenwerking met 1848.nl