Politiek nieuwsoverzicht 17 november 2025

19-11-2025 21:49

Wonen topprioriteit in eerste fase van formatie

De VTW Factsheet praat jou bij over alle voor de Vereniging van Toezichthouders in Woningcorporaties (VTW) relevante politieke ontwikkelingen en mediaberichten. Met deze week onder andere:

 

Formatie

Verkenner Wouter Koolmees heeft afgelopen week D66 en CDA opgedragen om eerst samen tot een inhoudelijk akkoord te komen over de aanpak van vijf cruciale politieke uitdagingen, waaronder woningbouw en stikstof. Het is een poging van de D66'er om de formatie niet te laten gijzelen door politiek-strategische posities, maar direct over te gaan op de inhoud. De gedachte is dat andere partijen zich makkelijker aansluiten als er op de inhoud al een goed plan ligt. Evengoed wordt het dan nog een hele klus om tot een coalitie te komen die optelt tot minstens 75 zetels en ook uitzicht geeft op meerderheden in de Tweede en Eerste Kamer.

De variant waar Koolmees mee komt lijkt op de stappen die werden gezet in de formaties van 1994 en 2021. In 1994 schreef toenmalig PvdA-leider Wim Kok zelf een proeve van een regeerakkoord waar later VVD en D66 bij aanhaakten. In 2021 gingen VVD en D66 op advies van informateur Hamer samen aan de slag om een conceptregeerakkoord te schrijven. In beide gevallen was het echter een manier om de impasse in de formatie te doorbreken, terwijl we nu pas aan het begin staan. Door alle uitsluitingen ziet Koolmees echter dit nu als meest kansrijke optie.

D66 en CDA krijgen drie weken om met informateur Buma tot een plan te komen. Mocht er daarna bij de andere partijen voldoende interesse zijn om mee te doen dan zal er ook over het plan van Jetten en Bontenbal opnieuw onderhandeld gaan worden. Ook zal dan over de overige onderwerpen een akkoord gesloten moeten worden. Nog steeds lijkt daarbij een centrumrechtse variant (met VVD en JA21) het meest waarschijnlijk, gezien de aanhoudende blokkade van VVD richting GroenLinks/PvdA. Mogelijk zal op sommige onderdelen van het regeerakkoord wel parlementaire steun gezocht worden bij GroenLinks/PvdA, mede met het oog op de vereiste steun in de Eerste Kamer. 

 

Portefeuilleverdeling

Met de installatie van de nieuwe Tweede Kamer zijn afgelopen week ook de nieuwe portefeuilleverdelingen vastgesteld. Ten aanzien van de commissie-VRO zijn de wijzigingen beperkt. Zo blijven Sandra Beckerman (SP), Pieter Grinwis (ChristenUnie), Habtamu de Hoop (GL/PvdA), Hans Vijlbrief (D66), Peter de Groot (VVD) en Jeremy Mooiman (PVV) woordvoerder op dit terrein. Vanuit het CDA is Hanneke Steen nieuw in de commissie, vanuit JA21 Ranjith Clemminck. Bij BBB krijgt Femke Wiersma de portefeuille, maar zolang zij nog demissionair minister is zullen Caroline van der Plas of Henk Vermeer waarnemen.


Woningbouw en mobiliteit

Minister Keijzer heeft afgelopen week met haar collega's van IenM Tieman en Aartsen de verdeling bekendgemaakt van de 2,5 miljard die door het kabinet is gereserveerd voor infrastructuur ten behoeve van woningbouw en de 877 miljoen die beschikbaar is voor gebiedsmaatregelen binnen de grootschalige woningbouwgebieden. In totaal moet dit de realisatie van 273.000 woningen mogelijk maken.

Binnen de 2,5 miljard wordt 1,3 miljard ingezet voor Woningbouw op Korte termijn (WoKT). De overige 1,2 miljard wordt samen met de 877 miljoen ingezet voor de grootschalige woningbouwgebieden. In de Kamerbrief wordt toegelicht hoe de plannen zijn getoetst en in de bijlagen worden de toekenningen uitgelicht. Omdat er meer aanvragen binnenkwamen dan dat er budget beschikbaar was, zijn er keuzes gemaakt.

"Planrealisme en uitvoerbaarheid waren belangrijke criteria bij de beoordeling van de voorstellen. Daarbij zijn de voorstellen onder andere getoetst op netcongestie, stikstofruimte, de financiële raming en de eventuele benodigde capaciteit van RWS en ProRail. De resultaten van de beoordeling zijn bestuurlijk gewogen, waarbij er is gekozen om extra in te zetten op woningbouw op korte termijn, via onder andere doorbraaklocaties", zo valt te lezen.

Het budget voor de in de concept-Nota Ruimte aangewezen nieuwe grootschalige woningbouwgebieden is beperkt en moet verder worden opgepakt door een nieuw kabinet.

"Met het toekennen van gebiedsbudget kunnen eerste stappen gezet worden in de ontwikkeling van deze gebieden, hoewel we ons goed realiseren dat dit nu niet genoeg zal zijn voor de totale ontwikkeling van deze locaties. Het is aan een nieuw Kabinet om te bezien hoe de noodzakelijke mobiliteitsmaatregelen alsnog geborgd kunnen worden en we blijven hierover met de betreffende gemeenten in gesprek", zo valt te lezen.

Keijzer laat verder weten dat voor de gemeente Katwijk een aparte governancestructuur is afgesproken, vanwege "strategische regionale en nationale (economische) belangen".

  • Kamerbrief: Woningbouw en Mobiliteit
  • Bijlage: Voorgenomen verdeling middelen grootschalige woningbouw infrastructuur en gebiedsbudget
  • Bijlage: Verdeling middelen Woningbouw op Korte Termijn
  • Persbericht: Miljarden voor betere bereikbaarheid: kabinet versnelt woningbouw in steden en dorpen
  • Binnenlands Bestuur: Grote ontvangers van infrageld: Merwedelijn en Cortelande
  • Binnenlands Bestuur: Geen subsidie voor nieuwe grootschalige woningbouwgebieden
  • AD: Van Utrecht tot Roosendaal: kabinet verdeelt bijna 3,4 miljard voor wegen en ov bij woningen
  • FD: Kabinet verdeelt miljarden voor bereikbaarheid nieuwbouwwijken

Energielabels voor huurwoningen

Minister Keijzer heeft afgelopen week het voorstel in consultatie gebracht waarmee slechte energielabels voor huurwoningen kunnen worden uitgefaseerd. Vanaf 2029 moet een huurwoning, op een aantal uitzonderingen na, minimaal label D hebben. De eis wordt vastgelegd in het Besluit bouwwerken leefomgeving (Bbl). Begin volgend jaar gaat ook de regeling in consultatie waardoor verhuurders een hogere huur kunnen vragen ter compensatie voor de verduurzamingsmaatregelen.

  • Internetconsultatie: Minimum energieprestatie-eisen voor huurwoningen
  • Persbericht: Start internetconsultatie over minimaal energielabel D voor huurwoningen

 

Het politiek nieuwsoverzicht werd mogelijk gemaakt door platform 1848.nl

 


Veel gezocht