Politiek nieuwsoverzicht 15 november 2021: Zorgen om achterblijvende nieuwbouw sociale huurwoningen; verlaging verhuurderheffing;

In het politiek nieuwsoverzicht van deze week: zorgen om nieuwbouw, uitwerking verlaging verhuurderheffing; meeste moties over wonen bij Belastingplan verworpen; huurbeleid; wijziging Woningwet over gegegevensverwerking en -deling. 

Zorgen over nieuwbouw
Minister Ollongren is bezorgd over het uitblijven van de benodigde versnelling van de nieuwbouw van sociale huurwoningen. Dat laat ze weten in een verzamelbrief over de voortgang van de versnelling van de woningbouw.

"De corporaties geven verschillende oorzaken aan voor de vertraging of uitval van woningbouwprojecten. Met stip op 1 staan de vergunningen, in het bijzonder de omgevingsvergunningen, die nodig zijn om tot bouw over te kunnen gaan. Kort daarop volgt de tweede oorzaak: bezwaren van omwonenden", zo valt te lezen op basis van de eerste bevindingen van de Taskforce Nieuwbouw Woningcorporaties.

Uit de Kamerbrief blijkt verder dat het kabinet werkt aan een nationale aanpak voor klimaatadaptieve nieuwbouw. Dit naar aanleiding van een advies van de Deltacommissaris.

Lees hier de Kamerbrief over de voorgang versnelling nieuwbouw.

Uitwerking verlaging verhuurderheffing
Minister Ollongren wil dat corporaties inzichtelijk maken hoe zij invulling gaan geven aan de afspraak om extra te investeren in nieuwe woningen en verduurzaming. Dat laat ze weten in een uitwerking van de Kameruitspraak die regelt dat de verhuurderheffing fors wordt verlaagd. In ruil hiervoor moeten de corporaties gaan investeren.

"Om te stimuleren dat corporaties de komende periode de investeringsruimte gaan omzetten in plannen, is het daarom belangrijk dat als onderdeel van de afspraken vastgelegd wordt hoe corporaties inzichtelijk maken hoe zij op lokaal en/of regionaal niveau invulling gaan geven aan de afspraken. Op basis hiervan kan beoordeeld worden of de totale ambitie wordt gehaald en kunnen corporaties dit verwerken in hun investeringsplanning en hun bod aan de gemeente", aldus de minister. Bekijk hieronder de video van VTW voorzitter Guido van Woerkom over investeringen bij verlaging van de verhuurderheffing.

Meeste moties over wonen bij Belastingplan verworpen
Afgelopen week vond de plenaire afronding - inclusief de stemmingen - van het Belastingplan plaats, met daarbij een belangrijke rol voor de woningmarkt. De belangrijkste punten:

• Minister Ollongren komt nog voor het einde van het jaar tot afspraken met de woningcorporaties over de prestatieafspraken die onderdeel zijn van de verlaging van de verhuurderheffing. De VVD leek aan te willen sturen op afspraken met de afzonderlijke corporaties, maar lijkt zich uiteindelijk te schikken in afspraken op landelijk niveau.
• De belastingheffing voor verhuurders komt er vooralsnog niet. De PvdA had een amendement ingediend om dit te regelen, maar kabinet en Kamer steunden het plan voor nu niet. Volgens staatssecretaris Vijlbrief vereist een dergelijke wijziging een uitgebreider wetstraject, inclusief advies van de Raad van State en uitvoeringstoets. Bovendien zou het voorstel niet de grote beleggers raken, omdat zij hun vastgoed vooral in bv's hebben zitten. De kans is aanwezig dat een dergelijk voorstel in een volgende kabinetsperiode alsnog wordt aangenomen.
• Met name PvdA-Kamerlid Henk Nijboer koppelde bovenstaande aan de steun van de PvdA voor de woonbegroting. Hij liet weten dat zijn partij het Belastingplan wel zal steunen, maar dat via maatregelen in het Belastingplan juist financieel ruimte gecreëerd kan worden om de wensen van de PvdA tegemoet te komen bij de behandeling van de woonbegroting. Het kabinet is voor steun in de Eerste Kamer afhankelijk van oppositiepartijen, waaronder vermoedelijk ook de PvdA.
• Minister Ollongren kon zich wel vinden in het voorstel voor het afschaffen van de jubelton (de schenkingsvrijstelling van 100.000 euro), maar vond dit toch echt een kwestie voor een volgend kabinet. Het voorstel werd dan ook verworpen.
• Ook over het voortzetten van het volkshuisvestingsfonds was minister Ollongren enthousiast, maar zag ze financieel geen ruimte. Ook dit is volgens haar aan een volgend kabinet.
• Het amendement om de stijging van de verhuurderheffing te dempen via het bevriezen van de WOZ haalde het niet. Vijlbrief vond de dekking (verhogen vpb) "beleidsmatig onwenselijk"
• Een amendement van GroenLinks om DAEB-inkomsten van corporaties te vrijwaren van vennootschapsbelasting haalde het ook niet. Vijlbrief vreest voor gemor uit Brussel over staatssteunregels en ongelijke behandeling tussen corporaties en andere verhuurders.

Verworpen moties:

• Motie SP (58) verzoekt de regering om een onderzoek in te stellen naar de mogelijkheden voor een verlaging van de basishuur; 
• Motie SP (59) verzoekt de regering om de huren voor de komende kabinetsperiode in zowel de sociale als de vrije sector te bevriezen; 
• Motie SP (60) verzoekt de regering om de Wet eenmalige huurverlaging om te zetten in een permanente wet;
• Motie SP (61) verzoekt de regering om huurtoeslag ook toegankelijk te maken voor huren boven de liberalisatiegrens;

Huurbeleid
Minister Ollongren kwam afgelopen week in aanloop naar de begrotingsbehandeling met een stand van zaken rondom diverse onderdelen van het huurbeleid. De belangrijkste punten:

1) Corporaties zien de tijdelijke huurkorting als een nuttig instrument voor huurders met betaalproblemen. Ollongren verwacht in april 2022 meer duidelijkheid te krijgen hoe vaak de korting is toegepast.
2) Uit de Huurenquête 2021 van het CBS blijkt dat de huurbevriezing in ruim 80 procent van de gereguleerde corporatiewoningen is toegepast. Bij ruim 8 procent was zelfs sprake van een verlaging. Bij de overige verhuurders is het bevriezingspercentage bijna 90 procent en was het percentage verlagingen ruim 2 procent.
3) Verhuurders in de vrije sector blijken de huren veel gematigder te verhogen dan wettelijk mogelijk is. Dit verhogingspercentage ligt gemiddeld op 1,3 procent, terwijl 2,4 is toegestaan.
4) De Huurcommissie maakt vorderingen met het wegwerken van achterstanden. De commissie verwacht de achterstanden dit jaar te kunnen terugdringen tot een reguliere werkvoorraad van 3.500 zaken.
5) Ollongren is niet van plan redelijke borgvoorwaarden wettelijk te verankeren. Volgens haar zijn er geen signalen dat er systematisch dingen misgaan.
6) Ollongren is ook geen voorstander van het bieden van een preferente schuldenpositie voor huurders bij faillisementen
7) Het verbod op de koppelverhuur van een parkeerplaats bij een huurwoning komt er niet. Volgens Ollongren is het aan de gemeente om maatwerk te bieden
8) In Utrecht wordt een proeftuin opgezet om te bezien of een meldplicht voor makelaars bij discriminatie op de woningmarkt effectief zou kunnen zijn om dit probleem aan te pakken.
9) Ollongren komt nog deze maand met een reparatiewet om de verruiming van het gebruik van tijdelijke huurcontracten van twee naar drie jaar terug te draaien. Dit was een eis van de Eerste Kamer.

Wijziging Woningwet
Minister Ollongren wil de Woningwet wijzigen zodat woningcorporaties meer ruimte krijgen op persoonsgegevens te verwerken. Dat laat ze weten in een Kamerbrief. Het gaat concreet om de gevallen waarbij corporaties preventief moeten kunnen handelen bij het voorkomen en oplossen van woonoverlast als gevolg van conflicten of verwaarlozing. Ook wil Ollongren dat corporaties gezondheidsgegevens kunnen verwerken, bijvoorbeeld zorgindicatiebesluiten of medische urgentieverklaring of in het geval van bemiddeling aan zorg- en welzijnsorganisaties.

Kamerbrief: Gegevensverwerking en -deling door woningcorporaties

Het politiek nieuwsoverzicht 'Actueel in de volkshuisvesting' op het gebied van belangenbehartiging wordt door de VTW gemaakt in samenwerking met 1848.nl. Voor meer informatie kunt u contact opnemen met Hans Geurts, senior beleidsmedewerker Public Affairs en Communicatie: h.geurts@vtw.nl // 06 46 87 99 28