Deze week in het nieuwsoverzicht o.a.: De Jonge erkent dat huisvesting aandachtsgroepen onder druk is komen te staan, informeert Kamer over bouwregelgeving en het aanjagen van fabrieksmatig bouwen, neemt diverse initiatieven om bouwcapaciteit structureel op te schalen en geeft toelichting op voornemen Voorjaarsnota om verlaging eigen bijdrage Huurtoeslag mogelijk weer deels terug te draaien. CU dient in debat Voorjaarsnota motie in over Huurtoeslag.
In de Kamerbrief bij de voortgangsrapportage van het programma 'Een thuis voor iedereen' erkent minister De Jonge dat de huisvesting van aandachtsgroepen onder druk is komen te staan. "Dit is deels het gevolg van de toenemende vraag naar woonruimte door bijvoorbeeld studenten en de hogere instroom van vluchtelingen. Ook de veranderende economische omstandigheden in nieuwbouwprojecten, zoals hogere rente en gestegen bouwkosten, vergroten de opgave", zegt hij. Hij wil in de tweede helft van dit jaar een monitor uitgewerkt hebben die in het eerste kwartaal van volgend jaar de eerste resultaten moet opleveren.
Verder spreekt hij van een complexe opgave om gemeenten, corporaties, huurdersorganisaties en andere betrokken partijen bij elkaar te krijgen voor het opstellen van woonzorgvisies. De ervaringen uit het koploperprogramma leren hem dat de deadline om in januari 2024 in alle gemeenten zo'n visie te hebben niet gehaald gaat worden. "Soms moet de samenwerking tussen deze partijen nog worden opgebouwd of veranderd, zijn er verschillende regionale indelingen waarlangs moet worden samengewerkt of zijn de data om afspraken op te baseren niet voorhanden en de ambtelijke capaciteit te beperkt", schrijft De Jonge.
"Al deze problemen en hun oplossingen komen aan bod in het koploperprogramma ‘Een thuis voor iedereen’ waaraan de koplopers Metropool Regio Amsterdam, Parkstad Limburg, regio Haaglanden, Groene Metropoolregio Arnhem-Nijmegen, provincie Groningen en regio Enschede deelnemen. Op basis van het koploperprogramma is geconcludeerd dat de eerder gecommuniceerde deadline dat per januari 2024 iedere gemeente moet beschikken over een regionaal afgestemde woonzorgvisie niet haalbaar is. Ik moedig daarom aan dat gemeenten in regionaal verband in 2023 een start maken met het opstellen van de woonzorgvisie."
In het persbericht laat De Jonge weten dat er in de woondeals 40.000 extra sociale huurwoningen komen voor deze groepen. De opgave ligt daarmee tot 2030 op 290.000 woningen.
Kamerbrief: Voortgang programma 'Een thuis voor iedereen’
Bijlage: Voortgang van het programma
Persbericht: Meer sociale huurwoningen voor groeiend aantal mensen met specifieke woon- en zorgbehoeften
Bijlage: Praatplaat Programma Een thuis voor iedereen
In aanloop naar het commissiedebat Bouwregelgeving heeft minister De Jonge de Kamer in een Kamerbrief bijgepraat over diverse relevante ontwikkelingen. Zo laat hij weten nog voor de zomer een voorstel voor natuurinclusief bouwen in consultatie te willen brengen. Ook komt er voor het zomerreces een wijziging van het Bouwbesluit leefomgeving (Bbl) ten aanzien van 'de brandveiligheid gevels, loden leidingen, de landelijke uniformering van de energieprestatie en de milieuprestatie bij nieuwbouw en de gebruikseisen van vluchtroutes'. In het najaar komt hij terug op eventuele wijzigingen van het Bbl ten aanzien van gebruik van PUR-isolatieschuim. Tot slot werd de Kamer geïnformeerd over de toegankelijkheid van woningen voor gehandicapten, de publieksvoorlichting over koolmonoxidevergiftiging/wettelijk stelsel-CO en de inbreukprocedure Richtlijn energieprestatie gebouwen (EPBDIII).
Kamerbrief: Uitvoering van diverse moties en toezeggingen op het terrein van bouwregelgeving
Minister De Jonge heeft afgelopen week tijdens het commissiedebat Bouwregelgeving uiteengezet hoe hij fabrieksmatig en dus goedkoper bouwen wil aanjagen. In de eerste plaats wil hij af van lokale duurzaamheidsregels in combinatie met strengere NPG- en BENG-eisen. Een voorstel hiervoor komt nog voor de zomer, al stemde de ministerraad vrijdag al in met de aanpassing van het Bbl (zie hier). Ook is De Jonge voorstander van het stoppen met lokale eisen met betrekking tot vierkante meters, maar volgens hem is dat lastig wettelijk te regelen. Hij stelde voor om dit te doen via het vergroten van de bewustwording bij gemeenten dat aanvullende eisen een belemmering vormen voor fabrieksmatige bouw. Hij noemde dit soort regels "een handrem voor de bouw". Wel wil hij hierover landelijk een discussie voeren.
Daarnaast wil hij af van lokale toetsing van bouwconstructies, maar fabrieksmatige woningbouw vooraf toetsen. Ook wil hij bezien hoe de welstand kan worden aangehouden zonder dat dit zorgt voor allerlei extra belemmeringen voor gestandaardiseerde bouw. Om innovatie te stimuleren is hij voorstander van een voorhoedegroep die bijvoorbeeld via een convenant mag afwijken van de regels, maar dit moet volgens hem wel een uitzondering zijn die fabrieksmatig bouwen niet belemmert. "Standaardisatie blijft de beste manier om de bouw te kunnen versnellen", zei hij.
Met betrekking tot de kwaliteitsborging liet De Jonge weten dat de kosten hiervoor nog relatief hoog zijn en dat hij daarom de vinger aan de pols houdt zodra de Wet kwaliteitsborging voor het bouwen van start gaat op 1 januari. Momenteel wordt via proefprojecten gekeken hoe de kosten omlaag kunnen, ook voor kleinere bouwwerken.
Tegenover het CDA zegde De Jonge toe met VNG en het IPO in gesprek te gaan hoe ambtelijke capaciteit beter benut kan worden, bijvoorbeeld met betrekking tot vergunningverlening. Daarnaast wil hij in overleg met de installatiebranche kijken hoe dieren (zoals vleermuizen) beschermd kunnen worden zonder de brede missie om huizen te isoleren af te remmen. Volgens hem komt er in het najaar een informatiepunt, maar is het ook van belang meer ecologen op te leiden.
Verder overweegt De Jonge extra toegankelijkheidseisen op te nemen in het bouwbesluit en deze aan te vullen met NEN-normen. Naar aanleiding van een tragisch ongeval wil De Jonge de minimale hoogte van de borstwering verhogen naar 85 centimeter. Tot slot zegde de minister nog toe dat er voor de zomer een Kamerbrief komt over houtstook en over diverse punten met betrekking tot het energielabel. Hij wilde niet ingaan op vragen over de recente brand in Amsterdam, omdat het onderzoek hiernaar nog loopt.
Transcript: Commissiedebat Bouwregelgeving
Minister De Jonge nam daags na het debat bouwregelgeving diverse initiatieven om de capaciteit structureel op te schalen. Dat blijkt uit een vrijdag verstuurde Kamerbrief. Hij laat daarbij weten positiever te zijn dat het Economisch Instituut voor de Bouw (EIB) over de kansen van industrieel bouwen. Hij wijst daarbij in het bijzonder naar de inzet van corporaties op regionale bundeling van de vraag.
Net als in het commissiedebat Bouwregelgeving hamert De Jonge ook in deze Kamerbrief op het belang van nationale standaardisatie van bouweisen en duurzaamheids- en energieprestatieregels. Verder is het volgens hem van belang de samenwerking in de sector, die nu erg projectgericht is, te verbeteren. Ook is een andere instelling bij de vragende partijen noodzakelijk.
"Om de bouwcapaciteit in de OBT-sector te vergroten moeten we naar een transformatie van de hele keten toe. Er zijn systeeminnovaties nodig die de arbeidsproductiviteit verhogen en duurzame ketensamenwerking bevorderen. De bouwcapaciteit structureel vergroten vraagt van de OBT-sector dat zij gaat industrialiseren, standaardiseren en digitaliseren, dat zij daarbij duurzame materiaalketens opzet en investeert in haar lerende vermogen", aldus de minister.
In de brief worden deze acties verder uitgewerkt. Zo wil hij komen tot een convenant standaardisering en bouwmaterialenakkoord. "Hiermee geven we invulling aan de wens van de markt om lange termijn doelen voor circulair bouwen vast te leggen. Dit doen we onder andere door sector breed afspraken te maken om de benodigde veranderingen in bouwmaterialen en -methoden succesvol te implementeren", zo valt te lezen.
Met betrekking tot renovatie wil De Jonge met hulp van het ondersteuningsprogramma Verbouwstromen in 2026 25.000 woningen per jaar naar minimaal de standaard voor isolatie brengen. "In 2030 moet dit aantal zijn gegroeid naar 75.000 woningen per jaar. Als eerste stap zal BZK samen met verbouwstromen in de tweede helft van dit jaar een aantal regionale renovatiedeals met corporaties, bouwers en gemeenten afsluiten", zegt hij. Ook wil De Jonge eind dit jaar een programmatische aanpak uitwerken om te komen tot standaardisatie van optop-producten.
Kamerbrief: Structureel opschalen (ver)bouwcapaciteit
In aanloop naar het debat over de Voorjaarsnota heeft minister De Jonge de Kamer geïnformeerd over de stand van zaken met betrekking tot de huurtoeslag. Daarbij wordt onder andere een toelichting gegeven op het voornemen in de nota om de verlaging van de eigen bijdrage mogelijk weer deels terug te draaien. "Deze verhoging zal zich beperken tot wat nodig is ter budgettaire dekking van de (eventuele) kosten voor de wetsvoorstellen Regie op de Volkshuisvesting en Betaalbare Huur. De onderzoeken naar deze kosten zijn nog niet afgerond en de exacte hoogte van de verhoging van de eigen bijdrage is daarom nog niet bekend. De verwachting nu is dat de totale verhoging van de eigen bijdrage €6,90 per maand zal zijn", aldus de minister. "Besluitvorming over de dekking en de exacte verhoging van de eigen bijdrage zal uiterlijk bij indiening van de wetsvoorstellen Regie op de Volkshuisvesting en Betaalbare Huur plaatsvinden. Hierbij zal dan ook inzichtelijk worden gemaakt wat de gevolgen hiervan zijn voor huurtoeslagontvangers."
In het debat diende de ChristenUnie een motie in om te voorkomen dat huurtoeslagontvangers er in koopkracht op achteruitgaan door de wetsvoorstellen betaalbare huur en versterking regie op volkshuisvesting. Deze motie kreeg wel oordeel Kamer, maar wel met de kanttekening dat de doorrekeningen naar deze wetsvoorstellen nog gedaan worden.
Verslag debat Voorjaarsnota
Kamerbrief: Toezegging gedaan tijdens het commissiedebat Staat van de Volkshuisvesting op 23 mei 2023, overzicht wijzigingen ten aanzien van de huurtoeslag
Kamerbrief: Notitie Reikwijdte en Detailniveau Nota Ruimte en Bijlage: Notitie Reikwijdte en Detailniveau Nota Ruimte
Lijst van vragen en antwoorden over het Jaarverslag Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties 2022
Inbreng verslag schriftelijk overleg over Knelpunten mogelijke hardvochtigheden wet- en regelgeving die o.a. raken aan het thema woningmarkt