Deze week in het politiek nieuwsoverzicht o.a.: het kabinet komt met maatregelen om de stagnerende nieuwbouw vlot te trekken, ministerraad stemt in met invulling herplaatsingsgarantie voor flexwoningen, corporaties krijgen 10 jaar om grondposities aan te houden, aanbiedingsplicht corporaties bij verkoop grondgebonden woningen, rond zomer wetsvoorstel om marktverkenning voor corporaties op te schorten tot 1 juli 2025, huurwoningen vanaf 2029 minimaal label D.
Het kabinet komt met maatregelen om de stagnerende nieuwbouw vlot te trekken. Zo wordt minimaal 250 miljoen uitgetrokken voor een startbouwimpuls. Minister De Jonge zinspeelde hier al eerder op, maar hield zich op de vlakte over de invulling om te voorkomen dat ontwikkelaars in de wachtstand zouden gaan zitten. Met de subsidie moeten gemeenten projecten kunnen doorzetten die momenteel vertraging oplopen of helemaal worden stopgezet. Voor de impuls wordt gebruik gemaakt van het geld dat beschikbaar is voor de woningbouwimpuls.
Later komt De Jonge met een uitgebreidere Kamerbrief, maar in de Voorjaarsnota wordt wel een nadere invulling gegeven. "De startbouwimpuls is gericht op projecten met een onherroepbaar bestemmingsplan en waarvan is vastgesteld is dat eerdere mogelijke optimalisaties in het programma al hebben plaatsgevonden. De kosten hiervan worden gedekt uit de resterende middelen van de Woningbouwimpuls", zo valt te lezen. In de Voorjaarsnota wordt verder aangekondigd dat een opkoopfonds wordt verkend. Een dergelijk fonds moet de vraaguitval opvangen en wordt onderzocht in het kader van het Interdepartementaal Beleidsonderzoek (IBO). Op Prinsjesdag moet er meer over dit onderzoek bekend worden.
Daarnaast kondigt De Jonge aan 300 miljoen beschikbaar te stellen voor de bouw van flexwoningen. Deze bijdrage komt in tranches beschikbaar en gaat gaat na de zomer open. Deze zou goed moeten zijn voor 10.000 flexwoningen, met name voor spoedzoekers. Verder komt 16 miljoen beschikbaar voor statushouders met grote gezinnen.
De ministerraad heeft afgelopen week ingestemd met de invulling van een herplaatsingsgarantie voor flexwoningen. Dat valt op te maken uit de besluitenlijst. De garantie was een afspraak met corporaties en gemeenten die ervoor moet zorgen dat er voldoende van deze woningen gebouwd wordt. Naar verwachting ten minste 30.000. Voor de garantie is 220 miljoen beschikbaar met een plafond van 783 miljoen. De uitvoering wordt neergelegd bij de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland. Op een later moment zal het toetsingskader naar de Kamer worden gestuurd.
Minister De Jonge heeft de Kamer bijgepraat over de uitwerking van de Nationale Prestatieafspraken met de corporaties. Onderstaan belangrijkste punten voor corporaties.
Corporaties krijgen 10 jaar om grondposities aan te houden
Belangrijk nieuwspunt is dat corporaties langer de tijd krijgen om hun grondposities aan te houden, namelijk van vijf naar tien jaar. "Die termijn sluit beter aan bij de huidige praktijk dat de ontwikkeling van woningen gemiddeld ongeveer tien jaar duurt van initiatief tot oplevering. Door de termijn op te rekken wordt voorkomen dat corporaties gedwongen worden de onbebouwde grond af te stoten door factoren waar zij zelf vaak geen invloed op hebben", aldus de minister, die aankondigt verder onderzoek te doen naar belemmeringen die corporaties ervaren bij de verwerving van grond.
Aanbiedingsplicht bij verkoop door corporaties
Verder heeft De Jonge de leidraad gepubliceerd die corporaties kunnen hanteren bij het verkopen van woningen. "De leidraad is erop gericht om corporaties te activeren hun verkoopbeleid opnieuw tegen het licht te houden en daarbij, naast portefeuillesturing en financiële redenen, ook te kijken hoe verkopen nadrukkelijker ten dienste van volkshuisvestelijke doelen (gemengde wijken, doorstroming, eigenwoningbezit bij de doelgroep) kunnen worden benut", aldus De Jonge, die daarmee verwacht dat de doorstroming zal toenemen.
"In de verkoopregels wordt vastgelegd dat corporaties (grondgebonden) woningen die zij willen verkopen allereerst aan de zittende huurder en vervolgens aan andere huurders aanbieden, voordat deze in de vrije verkoop gaan. De aangepaste aanbiedingsplicht gaat gelden voor nagenoeg al het grondgebonden corporatiebezit, met uitzondering van woningen in de niet-DAEB tak van corporaties."
Marktverkenning corporaties opgeschort tot 1 juli 2025
Daarnaast laat De Jonge in de brief weten rond de zomer het wetsvoorstel aan de Kamer te presenteren om de marktverkenning voor corporaties op te schorten tot 1 juli 2025. Ook start hij op korte termijn met een evaluatie van de marktverkenning om te beoordelen of deze kan worden afgeschaft of juist marktverstorend werkt.
Aanbiedingsplichtgelen gepresenteerd om de klimaatdoelstellingen in 2030 te kunnen halen. Op dat moment moet de co2-uitstoot als het aan het kabinet ligt met 60 procent zijn teruggedrongen ten opzichte van 1990. Voor huurwoningen geldt dat deze vanaf 2029 minimaal label D hebben. Ook moeten deze woningen bij renovatie voldoen aan de standaard voor woningisolatie, zodat ze klaar zijn voor duurzame warmte.
In aanloop naar het commissiedebat Ruimtelijke ordening heeft minister De Jonge de Kamer via een Kamerbrief bijgepraat over de voortgang rond de Nota Ruimte, het programma NOVEX en het programma Mooi Nederland. Volgens De Jonge moeten in 2024 alle beleidsthema's rond water en bodem sturend, milieu, natuur, landbouw, energie, economie, mobiliteit, wonen en cultureel erfgoed samenkomen in de Nota Ruimte. Na de zomer van dit jaar moet er al een contourennota naar de Kamer.
Het programma NOVEX is een provinciale uitwerking van de nationale plannen. Deze provinciale plannen worden in oktober verwacht. "Een belangrijke notie is dat de ruimtelijke implicaties van de Nationale Programma’s en de ruimtelijke voorstellen van de provincies niet altijd zullen passen. Daarom zal de nieuwe Nota Ruimte vooral gaan over ruimtelijke verdelingsvraagstukken", aldus de minister.
--
Het politiek nieuwsoverzicht wordt gemaakt door de VTW in samenwerking met 1848.nl