Parlementaire Enquête: openbare verhoren op dag 1

Op 4 juni 2014 zijn de openbare verhoren van de Parlementaire  Enquêtecommissie Woningcorporaties (PEW) begonnen. Op de 1^e dag werden achtereenvolgens verhoord:
- Jan van der Schaar, deskundige en lid van de commissie-Hoekstra
- Arnoud Vlak, Executive Director bij MSCI-IPD
- Arnold Moerkamp, oud-directeur Strategie en Financiën bij ministerie van VROM
- Dick Tommel, oud staatssecretaris Volkshuisvesting (D66)

Stelsel functioneert op zich goed, maar er zijn ‘schaduwkanten’
Tijdens de eerste dag lag de nadruk van de verhoren vooral op de wijze waarop het stelsel is ingericht. Daarbij werd uitvoerig stilgestaan bij de verzelfstandiging en de ‘brutering’ van begin jaren ’90. De algemene lijn is dat het Nederlandse corporatiestelsel uniek is en al decennia de primaire taak doeltreffend heeft uitgevoerd: het verzorgen van sociale huisvesting voor 2,4 miljoen mensen.

Hoogleraar van der Schaar: ‘Een groot gedeelte van de doelgroep wordt door corporaties gehuisvest, in kwalitatief goede woningen die redelijk betaalbaar zijn. Dat kost de overheid aan directe uitgaven niks.’  Maar er zijn ook ‘schaduwkanten’ volgens Van der Schaar. Onduidelijk is hoe ruim de activiteiten buiten de kerntaak gedefinieerd kunnen worden. Corporaties hebben door de jaren heen veel taken op zich genomen, mede op verzoek van het Rijk en gemeenten. Een aantal punt is volgens Van der Schaar een gebrek aan goed toezicht.

Extern toezicht is een ‘fragmentatiebom’
Jan van der Schaar had veel kritiek op de wijze waarop het extern toezicht momenteel is georganiseerd. Hij noemde dat een ‘fragmentatiebom’. Ook sprak hij zijn zorgen uit over de plannen die minister Blok heeft om het financieel toezicht en het volkshuisvestelijk toezicht los van elkaar te positioneren. Ook was Van der Schaar kritisch op de positie van het intern toezicht, waarbij hij ook opmerkte dat er weinig instrumenten zijn voor de intern toezichthouders.

Beter opleiden en belonen
Voormalig staatssecretaris Dick Tommel  van Volkshuisvesting (1994-1998) pleitte voor het beter opleiden en belonen van commissarissen.