Aansprakelijkheidsverzekering bestuurders en commissarissen

Civielrechtelijke aansprakelijkheid van bestuurders en/of commissarissen van rechtspersonen wordt niet snel aangenomen. De strenge maatstaf van ‘ernstig verwijt’ en de zware bewijslast, vormen in de praktijk een duidelijke drempel voor het succesvol aansprakelijk stellen. Dit neemt niet weg dat het van belang is dat bestuurders en commissarissen zich tegen het risico van persoonlijke aansprakelijkheid en daarmee gepaard gaande procedures verzekeren.  

Een aansprakelijkheidsverzekering bestuurders en commissarissen dekt de interne en de externe aansprakelijkheid (zie voor meer uitleg het artikel  Aansprakelijkheid toezichthouders bij woningcorporaties van Nathalie Aalbers waarvan volgende week een actuele versie verschijnt) van natuurlijke personen in hun hoedanigheid van bestuurder of commissaris voor zuivere vermogensschade en de kosten van verweer. De aansprakelijkheidsverzekering biedt dekking tot een maximum verzekerd bedrag.

Het te vergoeden bedrag valt in beginsel uiteen in twee delen. Enerzijds bestaat dekking voor een schadevergoedingsverplichting van verzekerden jegens derden. Anderzijds zijn gedekt de kosten van verweer en advies, met inbegrip van de proceskosten, tegen aanspraken van derden, ook als deze vorderingen ongegrond blijken. De laatste post vormt in de praktijk wellicht de belangrijkste reden om een aansprakelijkheidsverzekering bestuurders en commissarissen aan te schaffen.

De dekking is beperkt tot het bedrag van de verzekerde som (in de vorm van een limiet per schade en per verzekeringstermijn). Verzekerden blijken zich er niet altijd van bewust dat dit bedrag zowel de kosten van verweer als enige schadevergoedingsverplichting betreft. Hetzelfde geldt voor het feit dat alle verzekerden tezamen aanspraak maken op de limiet en zij deze in die zin dus moeten 'delen'.

De dekking van de aansprakelijkheidsverzekering wordt altijd begrensd door uitsluitingen (naar bedrag en soort schade) en beperkt in de tijd. 

'De' aansprakelijkheidsverzekering bestuurder en commissarissen bestaat niet. Verschillende (nationale en internationale) verzekeringsmaatschappijen hanteren verschillende algemene voorwaarden. Daarnaast gebruiken verzekeraars vaak verschillende sets algemene voorwaarden voor verschillende verzekeringnemers, waarbij in de regel een onderscheid wordt gemaakt tussen vennootschappen versus stichtingen en verenigingen en tussen nationaal dan wel internationaal opererend. In overleg met de verzekeraar kan daarnaast van de algemene voorwaarden worden afgeweken en waar nodig kunnen deze worden aangepast en/of uitgebreid.

Bij het afsluiten van een aansprakelijkheidsverzekering bestuurders en commissarissen moet worden beoordeeld of de dekking van de aansprakelijkheidsverzekering voldoende is. Hierbij dient de RvC zich o.a. de volgende vragen stellen :

• Tot welk bedrag zijn de kosten van schade en verweer gedekt?
• Zijn de kosten van verweer extra verzekerd?
• Is de inloopdekking beperkt in aantal jaren? (inloopdekking dekt claims die voortkomen uit handelingen voor de ingangsdatum van de verzekering en worden ingesteld tijdens de looptijd van de verzekering)
• Is de uitloopdekking beperkt in aantal jaren? (uitloopdekking dekt claims die voortkomen uit handelingen tijdens de looptijd van de verzekering en worden ingesteld na het beëindigen van de verzekering)
• Wordt in geval van faillissement van de woningcorporatie, de dekking vanaf de faillissementsdatum automatisch omgezet in een uitloopdekking? En zo ja, tot hoeveel maanden?
• Als de woningcorporatie op grond van een vrijwaring dient op te komen voor de verweerkosten en/of de schadevergoeding in verband met een claim jegens een bestuurder of toezichthouder, vallen deze kosten dan onder de dekking?
• Vallen de bestuurder(s) en commissarissen van verbindingen van de corporatie ook onder de dekking?
• Welke uitsluitingen kent de polis?

 Ook het bewaken door de RvC van het beheer van de BCA is van belang:

• Tijdig doorgeven mutaties binnen de RvC.
• Periodieke (her) beoordeling en evt. aanpassing verzekering aan gewijzigde (juridische of economische) omstandigheden/risico's.