Aedes - Maatregelen huisvesting statushouders onjuist en onuitvoerbaar

De plannen van het kabinet voor huisvesting van statushouders zijn in de praktijk onuitvoerbaar en de kosten zijn niet te overzien. Dat stelt Aedes in reactie op het ‘samenhangend pakket’ dat minister Keijzer op 11 juli 2025 presenteerde. Het kabinet zegt problemen op te lossen die ontstaan door het afschaffen van zowel de taakstelling voor gemeenten als de spreidingswet en de voorrang voor statushouders. De plannen die daarvoor in de plaats komen bieden geen oplossing. Het wordt statushouders moeilijker gemaakt te beginnen aan hun leven in Nederland en de kosten worden vermoedelijk alleen maar hoger.

Geen verbod op voorrang statushouders

Statushouders zouden vanaf medio 2026 geen voorrang meer krijgen bij het toewijzen van een sociale huurwoning. Statushouders moeten zichzelf maar zien te redden. Aedes is het daar niet mee eens. De voorwaarden voor voorrang op een sociale huurwoning moeten voor iedereen gelijk zijn, zonder een hele groep daarvan uit te sluiten. Statushouders zijn nog niet in Nederland geworteld en hebben meestal geen mogelijkheid zelf een woning te regelen. Wat woningcorporaties betreft zijn veel van hen zodoende urgent woningzoekenden die in aanmerking komen voor een sociale huurwoning. 

Geld van opvang naar huisvesting

Daarnaast negeert het voorstel de gevolgen. Statushouders blijven vastzitten in de dure opvanglocaties van asielzoekers, wat hun integratie belemmert. En het kost de maatschappij onnodig veel geld.

De echte oplossing is het snel realiseren van nieuwe woningen. Aedes pleit er daarom al langer voor om het geld voor (crisis)opvang zo veel mogelijk te gebruiken om extra woningen te bouwen. Die woningen kunnen bewoond worden door alle urgent woningzoekenden.

Onrealistische alternatieven

Het kabinet veegt de middelen van tafel die gemeenten nu hebben om samen met corporaties te zorgen dat statushouders een dak boven hun hoofd krijgen. Het ‘samenhangend pakket’ dat daarvoor in de plaats komt, gaat ervan uit dat er binnen een jaar voldoende woonplekken kunnen zijn voor statushouders. De maatregelen zijn echter niet doorgerekend noch getoetst op haalbaarheid. 

Wat Aedes betreft getuigt dat van weinig realiteitszin en wensdenken. Het is ondenkbaar om op die termijn veel meer extra (onzelfstandige) woningen of (flex)woningen te realiseren. Er wordt hard gewerkt aan versnelling van woningbouw, maar alle bestaande regelingen gaat niet opeens sneller en beter werken, speciaal voor statushouders. Ook van woningdelen kan niet zo snel wonderen worden verwacht.

Aedes: ‘Denk nog eens goed na’

Aedes roept het kabinet op de bestaande instrumenten niet weg te gooien voordat er goede alternatieven zijn. Het kabinet moet eerst de voorgestelde maatregelen laten toetsen op uitvoerbaarheid en effectiviteit. Zo niet, dan voorziet Aedes hogere kosten voor crisisopvang, belemmering van integratie en nog meer verstopping in de asielopvang.

Persbericht Aedes 11 juli 2025

Reactie van VTW voorzitter Egbert de Vries op de gewijzigde regiewet


Terug