Politiek nieuwsoverzicht 23 januari 2023: minister presenteert plan van aanpak versnellen woningbouwprocedures

In het politiek nieuwsoverzicht van deze week: minister De Jonge presenteert zijn plan van aanpak voor het versnellen van woningbouwprocedures; komende internetconsultaties; debat woningbouw week uitgesteld en debat Staat van de Volkshuisvesting op 22 maart; veel vragen in Kamer over wet huurverlaging; Tweede Kamer wil inzicht in gevolgen water en bodem sturend op woningbouw; en Kamer presenteert analyse kansen en risico's tijdelijke woningen.

Plan van aanpak versnellen woningbouwprocedures
Minister De Jonge heeft het langverwachte 'Plan van aanpak versnellen processen en procedures woningbouw' gepresenteerd. Deze procedures duren nu gemiddeld tien jaar van planontwikkeling naar bouw. Uit onderzoek blijkt dat de vertraging vooral zit in de planvorming, schrijft De Jonge. "Met een andere, meer op samenwerking gerichte werkwijze tussen betrokken partijen is hierin veel tijdswinst te behalen," aldus de minister. "Daarom moeten werkwijzen worden veranderd, moet meer prioriteit komen voor snelheid in projecten en moet meer rekening worden gehouden met het belang van woningzoekenden."

Onderdeel van de aanpak is het maken van versnellingsafspraken in de woondeals en het opzetten van pilotprojecten. Ook wordt een 'escalatiestructuur' opgezet. De Jonge benadrukt echter dat voor de aanpak niet alleen het Rijk, maar alle partijen betrokken moeten worden. "Overheden, woningcorporaties en marktpartijen hebben gezamenlijk de sleutel in handen om de woningbouw ook echt te versnellen", aldus de minister.

In de Kamerbrief worden een aantal punten uitgelicht. Zo wordt bij 5 woningbouwprojecten bezien of processen tegelijkertijd kunnen worden uitgevoerd. Volgens De Jonge kan de ontwikkeltijd daarmee met jaren worden verkort. Ook komt er extra geld voor capaciteit bij gemeenten en provincies.

Daarnaast moeten woningzoekenden een belangrijkere rol krijgen in het proces en moeten bouweisen zoveel mogelijk worden gestandaardiseerd. Dit laatste zal worden vastgelegd in landelijke regelgeving. Met betrekking tot duurzaamheidseisen wordt de ruimte voor maatwerk geschrapt. Om herhaalde beroepsmogelijkheden te voorkomen wordt in de (toekomstige) Wet versterken regie volkshuisvesting opgenomen dat beroep slechts mogelijk is bij één instantie voor omgevingsvergunningen.

Meer informatie
Lees het nieuwsbericht van de VTW (dd 20 januari 2023)
Plan van aanpak versnellen processen en procedures woningbouw (pdf, 40 pag.)
Persbericht: Rijk zet in op forse versnelling woningbouw

Komende internetconsultaties
Het ministerie van BZK heeft een aantal wijzigingen in wet- en regelgeving in voorbereiding. Zo gaan (waarschijnlijk) eind deze maand twee voorstellen in consultatie.
Allereerst een wijziging van de Woningwet om de marktverkenning (hiervoor: markttoets) langer op te schorten. De huidige opschorting loopt tot 1 januari 2024. De wijziging volgt uit een afspraak uit het coalitieakkoord.
Het tweede wijzigingsvoorstel dat ter consultatie wordt aangeboden, is een wijziging van het BTIV op twee onderdelen: een aanpassing van de verkoopregels en een aanpassing in de termijn voor grondposities voor het DAEB-segment. Deze wijzigingen vloeien voort uit de Nationale prestatieafspraken. 

Met een kleine slag om de arm gaat in februari het wetsvoorstel versterken regie volkshuisvesting in consultatie. Het ministerie van BZK werkt aan de voorbereidingen voor de openbare internetconsultatie. Meer weten over het wetsvoorstel versterken regie volkshuisvesting? Luister dan de VTW podcast die een vooruitblik geeft op het wetsvoorstel.

Als de consultaties geopend worden, wordt u hierover door de VTW geïnformeerd via de website en de nieuwsbrief. 

Debat woningbouw week uitgesteld en debat Staat van de Volkshuisvesting op 22 maart
De vaste Kamercommissie voor Binnenlandse Zaken heeft het commissiedebat over de Woningbouwopgave uitgesteld naar donderdag 9 februari om 10.00 uur. Het commissiedebat

De Kamercommissie BZK heeft de datum voor het commissiedebat over de Staat van de Volkshuisvesting gepland op 22 maart. 

Veel vragen in Kamer over wet huurverlaging
De Tweede Kamer is kritisch op het wetsvoorstel dat een huurverlaging regelt voor lagere inkomens in corporatiewoningen. Zo vragen partijen zich af waarom de maatregel alleen geldt voor huurders in corporatiewoningen. Onder andere de Raad van State was hier eerder al kritisch over en sprak van ongelijke behandeling. Volgens het kabinet geldt in gevallen van particuliere verhuur het eigendomsrecht. Bovendien zou de uitvoering dan complexer worden. Onder andere D66 vraagt alsnog of ook deze groep tegemoet gekomen kan worden.

Een ander kritiekpunt is het inkomen als criterium. Zo vraagt D66 of het wenselijk is ook een vermogensgrens in te voeren. Andere partijen vragen waarom gekozen is voor een harde grens van 120 procent van het sociaal minimum. Als gevolg van energiearmoede zijn ook inkomens daarboven in de problemen gekomen. Daarnaast vragen partijen of de maatregel in de praktijk wel goed uitvoerbaar is vanwege de extra werklast voor corporaties en Belastingdienst. Ook vragen partijen hoe huurders geïnformeerd worden over hun recht een huurverlaging aan te vragen. Tot slot willen partijen weten wat de gevolgen zijn voor de huurquote van de laagste inkomens en of er meer maatregelen nodig zijn om deze op het gewenste niveau te krijgen.

Tweede Kamer wil inzicht in gevolgen water en bodem sturend op woningbouw
De Tweede Kamer wil weten wat het kader om bij de woningbouw te sturen op water en bodem concreet betekent voor de woningbouwambities. Dat valt op te maken uit de ingediende vragen bij het schriftelijk overleg. "Wat betekent maatregel ‘we maken de risico’s van overstromingen, wateroverlast, bodemdaling en drinkwaterbeschikbaarheid sturend bij de locatiekeuze en inrichting van woningbouw’ concreet voor de verdeling van de 900.000 nieuw te bouwen woningen over heel Nederland?" En: "Wat betekent maatregel ‘we maken de risico’s van overstromingen, wateroverlast, bodemdaling en drinkwaterbeschikbaarheid sturend bij de locatiekeuze en inrichting van woningbouw’ concreet voor de regionale woondeals die het Rijk later dit jaar af gaat sluiten met gemeentes en provincies?" Een andere veelgestelde vraag is hoe gestuurd wordt tot de tijd dat het kader actief wordt in 2025.

Kamer presenteert analyse kansen en risico's tijdelijke woningen
De vaste commissie voor Binnenlandse Zaken van de Tweede Kamer heeft het onderwerp 'tijdelijke woningen' opgenomen in haar kennisagenda 2022. De eigen Dienst Analyse en Onderzoek heeft ten behoeve van de Kamercommissie een rapport opgesteld. Hierin worden, op verzoek van de commissie, de kansen en risico’s van tijdelijke woningen geïnventariseerd. De Dienst Analyse en Onderzoek heef literatuuronderzoek gedaan en gesproken met Wim Reedijk van het Expertisecentrum Flexwonen, belangenbehartiger Pieter Schipper van Aedes en met Jacos van Zelst, programmadirecteur Versnellen tijdelijke huisvesting bij het ministerie van BZK.

Lees het rapport 'Kansen en risico's van tijdelijke woningen'

Het politiek nieuwsoverzicht 'Actueel in de volkshuisvesting' op het gebied van belangenbehartiging wordt door de VTW gemaakt in samenwerking met 1848.nl. Voor meer informatie kunt u contact opnemen met Hans Geurts, senior beleidsmedewerker Public Affairs en Communicatie: h.geurts@vtw.nl // 06 46 87 99 28