Ontstentenis en belet lid RvC / vooraankondiging commissarissenpool

Recentelijk zijn door leden vragen gesteld over de regeling in de (model)statuten over belet en ontstentenis van de (gehele) RvC. De VTW geeft graag een andere toelichting op deze regeling.

Wat is belet?
Belet ziet op de situatie dat commissarissen tijdelijk hun taak niet kunnen of mogen vervullen (bijvoorbeeld door ziekte, zwangerschap, of onverenigbaarheid).

Wat is ontstentenis?
Met ontstentenis wordt bedoeld dat de commissarissen hun taak blijvend niet kunnen vervullen (bijvoorbeeld door overlijden). 

De belet- en ontstentenisregeling in de (model)statuten
De statuten van woningcorporaties bevatten, op grond van artikel 30 lid 11a, voorschriften over de wijze waarop, in geval van ontstentenis of belet van de commissarissen, voorlopig in de RvC wordt voorzien. Artikel 15 lid 3 geeft uitvoering aan de Woningwet, waar het gaat om ontstentenis en belet van alle leden van de RvC. De regeling  luidt als volgt:

'De Raad van Commissarissen wijst jaarlijks in zijn laatste vergadering van het kalenderjaar twee personen van buiten zijn kring aan die ingeval van belet of ontstentenis van de gehele Raad van Commissarissen tijdelijk de functie van commissaris op zich nemen en die, ingeval van ontstentenis van alle leden van de raad, zo spoedig mogelijk voorzien in de benoeming van een voltallige Raad van Commissarissen met inachtneming van het bepaalde in de statuten. (...)'

Geen 'Fit & proper' toets
De Autoriteit woningcorporaties (Aw) gaat er van uit dat bij het ‘aanwijzen’ als bedoeld in artikel 15 lid 3 van de (model)statuten, geen sprake is van het ‘benoemen’. Dit betekent dat de aangewezen personen niet hoeven te voldoen aan de fit & proper toets en dat geen rekening hoeft te worden gehouden met onverenigbaarheden met het lidmaatschap van de RvC. 

De Aw verwijst in haar beoordelingskader ‘Statuten(wijziging) woningcorporaties' naar de toelichting van het ministerie van BZK over ontstentenis en belet van bestuurders waarin een onderscheid wordt gemaakt tussen (tijdelijke) waarneming en benoeming.  

‘(…) Waarnemen in het kader van ontstentenis en belet (op basis van een bepaling in de statuten conform artikel 25, zevende lid Woningwet) kan plaatsvinden zonder dat de betreffende commissaris is beoordeeld op betrouwbaarheid en geschiktheid en moet worden onderscheiden van de formele benoeming tot (interim-)bestuurder.(…)’

Wel aansprakelijk
Voor personen die op grond van artikel 15 lid 3 van de (model)statuten worden aangewezen geldt dat als zij daadwerkelijk ‘tijdelijk de functie van commissaris op zich te nemen’, zij ook als zodanig aansprakelijk zijn. De wet bepaald t.a.v. de aansprakelijkheid van commissarissen, dat met een commissaris wordt gelijkgesteld degene die toezicht houdt als ware hij commissaris. 

Hierbij moet wel worden opgemerkt dat een commissaris alleen aansprakelijk is, als hem/haar een ernstig verwijt kan worden  gemaakt en hij/zij nalatig  is geweest in het treffen van maatregelen om de gevolgen van de onbehoorlijke taakuitoefening af te wenden. 

Commissarissenpool
De VTW is voornemens een commissarissenpool in te stellen van geschikte personen, die in geval van ontstentenis of belet van de RvC tijdelijk de functie van commissaris op zich zouden kunnen nemen en zo spoedig mogelijk voorzien in de benoeming van een voltallige RvC. Door als RvC te verwijzen naar deze (in te stellen) commissarissenpool is in de opvatting van de Aw sprake van naleving van artikel 15 lid 3 van de (model)statuten.

Na de zomervakantie zal aan de VTW leden worden gevraagd wie zich geschikt acht voor de commissarissenpool.