Jan-Willem Allersma is directeur-bestuurder van Viverion in Lochem. Hij sprak met Wendy de Jong - partner van governance-adviesbureau GovernanceQ - over het belang van - permanente - educatie van bestuurders en commissarissen.
Dialoog
Jan-Willem Allersma staat sinds eind 2008 aan het roer van woningcorporatie Viverion in Lochem. Ook was hij jarenlang commissaris bij de Rabobank Centraal Twente. De afgelopen jaren begeleidde GovernanceQ drie keer een zelfevaluatie bij zijn corporatie en verzorgde daarnaast verschillende masterclasses, onder andere op het gebied van (de gevolgen van) nieuw overheidsbeleid en over het toezichtskader en informatievoorziening. Allersma: “Aan de verschillende inhouse opleidingstrajecten die Wendy en haar team voor ons verzorgden namen zowel het bestuur als de commissarissen deel. Een bijkomend voordeel is dat je zonder uitzondering thema’s bespreekt die onderwerp van gesprek zijn of horen te zijn tussen bestuur en toezicht, maar dan eens in een andere setting. Eigenlijk zijn de trainingssessies daarmee een inhoudelijk verlengstuk van de dialoog tussen bestuur en toezicht.”
Benen op tafel
De Jong: “Het feit dat we de raad van commissarissen en de directeur-bestuurder van een corporatie steeds beter zijn gaan kennen zorgt ervoor dat we elke keer weer beter in staat zijn om maatwerk te leveren.” Zij onderstreept net als Allersma het belang van de gezamenlijke deelname van bestuurder(s) en commissarissen aan opleidingstrajecten. “Zeker bij strategische thema’s die van invloed zijn op de koers van de organisatie is het uiterst nuttig om daar in een educatieve context met elkaar over te spreken”, legt zij uit. “De informele sfeer van een training of masterclass leent zich goed voor een ‘benen op tafel moment’, waarbij in een andere context wordt gesproken over cruciale zaken. Er komen altijd onderwerpen en opvattingen op tafel die een vervolg krijgen in het formelere reguliere overleg tussen bestuur en raad van commissarissen.”
Educatie als spiegel
“De uitdrukking ‘je bent nooit te oud om te leren’ geldt wat mij betreft zeker ook voor commissarissen”, zegt De Jong. “Er zijn toezichthouders die moeite hebben met de verplichte permanente educatie. Na twintig jaar ervaring als commissaris hoeft niemand je meer wat te leren, is dan de gedachte. Dat is een misvatting, want de corporatiesector is voortdurend in beweging. Aangescherpte wetgeving en strengere compliance-eisen vragen de voortdurende aandacht van toezichthouders en bestuurders. Je moet gewoon goed weten wat er speelt en wat bepaalde ontwikkelingen voor jouw organisatie betekenen. Het werkt bijzonder goed als een externe expert je daarbij helpt.” Zij merkt in haar praktijk vaak dat educatie toezichthouders en bestuurders een spiegel voorhoudt. “We maken met onze training onder meer inzichtelijk op welke onderdelen een bestuurder of commissaris zijn of haar functioneren verder kan verbeteren. Dan kan het puur om kennisniveau gaan, maar ook kan tijdens een programma duidelijk worden dat er op het gebied van soft-skills nog ruimte voor verbetering is. Dat zijn nuttige inzichten.” Allersma wijst op het belang van gedegen educatie en training in het licht van de fit en propertest. “Goede en gerichte scholing kan er in ieder geval voor zorgen dat je als commissaris nog zekerder van je zaak bent en een gesprek met de Autoriteit met een prettig gevoel ingaat.”