André Rouwers is Zittingslid bij de Huurcommissie en commissaris bij woningcorporatie Patrimonium in Barendrecht. Hij heeft ruim dertig jaar ervaring in de volkshuisvesting. Rouwers geldt als expert op - onder andere - het gebied van binnenstedelijke gebiedsontwikkeling en strategisch onderhoudsbeheer. Een thema dat zijn speciale aandacht heeft is opdrachtgeverschap.
Wereld te winnen
“De laatste jaren is opdrachtgeverschap vaker te vinden op de agenda van raden van commissarissen”, zegt André Rouwers. “Toch zijn er nog veel te veel toezichthouders die zich amper bezighouden met de vraag welke externe partijen hun corporatie inhuurt, voor welke taken en waarom precies. Dat moet veranderen, want opdrachtgeverschap raakt echt aan de kern van een corporatie.” Rouwers vindt dan ook dat het een standaard thema moet zijn in de dialoog tussen bestuurder en raad van commissarissen. “Een belangrijk onderdeel van opdrachtgeverschap waarop bij de bestuurder stevig doorgevraagd kan worden is onderhoud. Daar besteedt een gemiddelde corporatie jaarlijks 25% van de bedrijfsinkomsten aan. Toch is juist op dit gebied voor veel corporaties nog een wereld te winnen.”
Doorvragen
Bij het professioneel inrichten van opdrachtgeverschap door een corporatie hoort een aantal standaardvragen die de raad van commissarissen de bestuurder kan stellen, legt Rouwers uit. “Vraag om te beginnen wat zijn of haar visie ten aanzien van het bezit is. Dat klinkt logisch, maar het is niet uit te sluiten dat die vraag niet direct concreet beantwoord kan worden. In het verlengde daarvan is het belangrijk om te weten welke rol je als opdrachtgever wil en kan spelen en of die past bij de organisatie. Met welke externe partijen wordt er gewerkt en wat is de relatie opdrachtgever – opdrachtnemer? Hoe denkt de bestuurder over ketensamenwerking? Probeer als commissaris ook inzichtelijk te krijgen hoe onderhoudsprojecten worden aanbesteed. Het zijn vragen die commissarissen moeten stellen en die de bestuurder moet kunnen beantwoorden.” Dit soort gesprekken hoort volgens Rouwers wel op visieniveau plaats te vinden. “Een commissaris moet vooral niet inzoomen op de details, maar moet wel een goed totaaloverzicht hebben.” Hij wijst op het belang van transparantie. “Huurders hebben er recht op te weten hoe een corporatie met haar geld omgaat.” Hij onderstreept het belang van educatie op het gebied van opdrachtgeverschap. “Om als commissaris de juiste vragen te kunnen stellen moet je weten waar je het over hebt. Dit is wat mij betreft een onderwerp waarop je je goed moet inlezen en er bovendien met experts over moet praten.”
Specialisatie
Rouwers merkt op dat bouwers zich de laatste jaren steeds meer zijn gaan specialiseren op het gebied van onderhoud, onder meer omdat nieuwbouw fors is teruggelopen maar de zeven miljoen woningen in Nederland wél onderhoud vragen. “Corporaties geven daar jaarlijks miljarden aan uit. Een enorme markt, die qua omvang niet minder wordt. Bouwers hebben echt een inhaalslag gemaakt om onderhoud efficiënter uit te voeren. Ze zijn bovendien klantgerichter gaan werken.” Hij voegt er direct een advies aan toe. “Je ziet bij veel corporaties dat er onnodig gedetailleerde voorschriften worden geformuleerd voor onderhoud dat wordt uitbesteed. Dat kost veel tijd en is in de meeste gevallen niet nodig. Opdrachtnemers zijn vaak specialistisch genoeg, weten uitstekend wat zij doen en begrijpen waar een corporatie behoefte aan heeft, vooral als de gewenste eindresultaten goed zijn vastgelegd.”