De VTW, Aedes en de Nederlandse Vereniging Bestuurders Woningcorporaties organiseren op 24 november 2016 een congres, waarbij de vraag centraal staat welk type leiderschap er tegenwoordig en in de toekomst nodig is bij bestuurders en commissarissen in de corporatiesector.
Karin van Dreven is één van de drijvende krachten achter het congres. De directeur-bestuurder van Haag Wonen gaat in dit interview in op 'leiderschap' in de corporatiesector en kijkt vooruit naar het congres én naar de drie rondetafelgesprekken van juni en september, die de inhoudelijke opmaat vormen.
Tijdens het eerste rondetafelgesprek wordt besproken wat de persoonlijkheidskenmerken van een leider bijdragen aan de kwaliteit van het bestuur en het succes van de organisatie. Inleidende sprekers zijn zelfstandig bestuursadviseur René Weijers en Marion Gout-van Sinderen, voormalig president-directeur van ProRail. Het tweede rondetafelgesprek draait om de vraag wat externe ontwikkelingen voor de organisatie betekenen. Theoretisch natuurkundige en hoogleraar Sander Bais leidt de sessie in. Het derde rondetafelgesprek, ingeleid door Pauline van der Meer Mohr - voormalig voorzitter van het college van bestuur van de Erasmus Universiteit Rotterdam - die de vraag behandelt welke toekomstige externe ontwikkelingen er worden gesignaleerd en wat deze vragen van leiderschap binnen corporaties. Onderdeel van de rondetafelgesprekken is een mini-enquête, waarbij de aanwezige bestuurders en commissarissen naar hun visie op de besproken thema’s wordt gevraagd.
Zoektocht
“Sinds de parlementaire enquête worstelt de sector met het onderwerp leiderschap”, zegt Van Dreven. “Hoe geven we daar nou vorm aan op een manier die aansluit bij de realiteit en die bovendien past bij de grote uitdagingen die voor ons liggen. Het is binnen de corporatiesector interessanter dan ooit, en bovendien zeer urgent. De toekomst is immers onzeker en complex en dat doet een groot beroep op de flexibiliteit van onder andere bestuurders. De inkt van een ondernemingsplan is tegenwoordig nog niet droog of er dienen zich alweer nieuwe ontwikkelingen aan waarop moet worden geanticipeerd. Een belangrijke vraag is bijvoorbeeld of er binnen de corporatie behoefte is aan de ‘breedgeschouderde man’ of juist aan een leider met meer neiging tot beschouwing en reflectie. Het is echt een zoektocht en een vraag waar mijn collega-bestuurders en ik regelmatig mee worstelen.”
Intrinsieke drijfveren
Van Dreven voelt in de sector een enorme behoefte om vooruit te kijken en de blik op de toekomst te richten. “Het is een tijd van grote verandering en vooral van kansen. Je ziet nieuw elan de sector binnenkomen. Er heerst over de hele linie echt een gevoel van ‘we hebben geboet voor wat er fout is gegaan, maar nu willen we echt verder’. Mensen willen weer bouwen en niet steeds terugkijken.” Zij merkt ook dat bestuurders binnen de sector anders met elkaar omgaan. “Je zag het voorheen regelmatig gebeuren dat iemand zich voorstelde als bestuurder van corporatie X, met zoveel duizend woningen. Punt, dat was het dan. Ik zie nu steeds vaker dat een bestuurder zijn of haar intrinsieke drijfveren deelt. Waarom is iemand nou werkzaam in de sector, wat wil hij of zij veranderen en in beweging zetten? Waarom is het echt belangrijk om bij een woningcorporatie te werken?”
Ambities en uitdagingen
“Het zoeken naar antwoorden op de vraag hoe om te gaan met een sterk veranderende omgeving vindt plaats binnen het kader van steeds meer en strakkere regels, die eigenlijk niet bij de nieuwe opgave van de sector passen”, stelt Van Dreven. “Er is behoefte aan verbondenheid in de context van wetgeving die steeds vaker limitatief is geformuleerd. Je kunt als bestuurder of commissaris natuurlijk niet zeggen dat je je daar niets van aantrekt. Je moet ermee dealen, maar wel op een manier die verandering niet in de weg staat. Dat vraagt om een zorgvuldig evenwicht. De vraag hoe om te gaan met deze uitdaging is een leiderschapsthema bij uitstek. Een evidente vraag die ook tijdens de rondetafelgesprekken en het congres voorbij gaat komen, is hoe het interne toezicht eruit moet zien binnen deze nieuwe combinatie van grote ambities en uitdagingen.”
VTW -leden hebben 30 maart jl. een mail ontvangen over het congres en de rondetafelbijeenkomsten. Zie ook de VTW-website.