Wetsvoorstel deregulering arbeidsrelaties: Gevolgen voor commissarissen

De VAR-systematiek zal, als de Eerste Kamer hiermee instemt, per 1 januari 2016 worden vervangen door modelovereenkomsten op grond van het wetsvoorstel deregulering arbeidsrelaties (Wdba). De modelovereenkomsten kunnen echter niet voor de arbeidsrelatie met commissarissen worden toegepast. De Wdba voorziet niet in overgangsrecht. Voor de btw is en blijft een commissaris ondernemer. De Wdba heeft hier geen invloed op.

Op grond van de Wet op de loonbelasting 1964 is een commissaris in (fictieve) dienstbetrekking bij de corporatie waarop hij/zij toezicht houdt. Op de beloning voor zijn/haar toezichthoudende werkzaamheden moet de corporatie loonheffing (loonbelasting en premies volksverzekering) inhouden en werkgeversbijdrage Zorgverzekeringswet (Zvw) afdragen.

Tot en met 2015 kan deze inhoudingsplicht voor de loonheffing achterwege blijven indien een commissaris voor zijn/haar toezichthoudende werkzaamheden een geldige VAR-winst uit onderneming (VAR-wuo) of VAR-voor rekening en risico van de eigen vennootschap (VAR- dga) aan de corporatie kan overleggen.

Per 2016 altijd loonheffing
Met ingang van 1 januari 2016 vervangt de Wdba de VAR-systematiek. In plaats van een VAR komen er modelovereenkomsten. Het idee is dat een opdrachtgever aan de hand van een vooraf door de Belastingdienst goedgekeurde modelovereenkomst zekerheid kan krijgen of een arbeidsrelatie met een opdrachtnemer al dan niet als een dienstbetrekking kwalificeert. Als er geen dienstbetrekking is, is er vervolgens ook geen inhoudingsplicht voor de loonheffingen.

Anders dan de VAR, geeft de modelovereenkomst van de Wdba geen wettelijke uitzondering op de inhoudingsplicht. Ook kan met behulp van een modelovereenkomst de fictieve dienstbetrekking van een commissaris niet worden voorkomen. Als de Wdba in de huidige vorm wordt goedgekeurd, moet de corporatie vanaf 1 januari 2016 op de commissarisbeloning altijd loonheffing inhouden en afdragen.

Naast de hiervoor genoemde inhoudingen en afdrachten, dient de corporatie ook tijdig over een kopie identiteitsbewijs en de opgaaf gegevens voor de loonheffing(en) te beschikken van deze commissarissen.

Uitzondering via ‘doorbetaaldloonregeling’
Voor de commissaris die via een commissaris-bv werkt, bestaat er wellicht nog een mogelijkheid om de loonheffing bij de corporatie te voorkomen door gebruik te maken van de zogeheten doorbetaaldloonregeling. Op basis van deze regeling kan de corporatie de Belastingdienst vooraf (schriftelijk) verzoeken om uitsluitend de commissaris-bv (of de hoofdwerkgever van de commissaris) aan te wijzen als inhoudingsplichtige voor de loonheffing. Bij een goedkeuring van de Belastingdienst hoeft de corporatie geen rekening meer te houden met de verplichtingen voor de loonheffing.

Onder strikte voorwaarden kan de Belastingdienst hiermee instemmen. Eén van de voorwaarden is dat de commissaris uit hoofde van zijn dienstbetrekking bij zijn/haar commissaris-bv als commissaris bij de woningcorporatie is benoemd. De verwachting is dat
weinig commissarissen een bv hebben die kwalificeert als commissaris-bv waarbij de doelomschrijving luidt: het voeren van toezicht.

De voordelen van de doorbetaaldloonregeling zijn als volgt:

• De commissaris hoeft niet in de loonadministratie te worden opgenomen en kan zonder inhouding van loonheffing zijn/haar commissarisbeloning uitbetaald krijgen.
• De woningcorporatie is geen werkgeversbijdrage Zvw verschuldigd.
• Eventuele vergoedingen en verstrekkingen komen niet ten laste van de vrije ruimte in de werkkostenregeling van de corporatie.

Wat betekent dit voor u als commissaris?
De invoering van de Wdba betekent voor u dat de corporatie waar u toezicht op houdt, vanaf 1 januari 2016 loonheffing moet inhouden en afdragen over uw commissarisbeloning. Na inhouding van loonheffing wordt het restant aan u uitbetaald met de verschuldigde btw.

U kunt de loonheffing, die een voorheffing is, verrekenen in uw aangifte inkomstenbelasting.
De Zvw-bijdrage wordt door de corporatie gedragen, dus dit betekent een kleine besparing voor u. Als u voor de inkomstenbelasting als ondernemer wordt gezien, kunt u voor de commissarisbeloning gebruik blijven maken van de ondernemersfaciliteiten (onder meer zelfstandigenaftrek). Maar de Belastingdienst kan kritischer gaan kijken naar het ondernemerschap van de commissaris.

Wat doet de VTW voor u
De VTW onderzoekt, samen met de verenigingen van toezichthouders in andere maatschappelijke sectoren (kinderopvang, onderwijs, zorg en pensioenfondsen) en in samenwerking met Deloitte, hoe commissarissen op dit onderwerp te informeren en te ondersteunen. Ook wordt bekeken of met de Belastingdienst afspraken gemaakt kunnen worden voor commissarissen die via een commissaris-bv werken.

Heeft u naar aanleiding van dit artikel opmerkingen of vragen dan kunt u contact opnemen met de VTW (Ingrid van der Kraan, E i.vdkraan@vtw.nl). Heeft u vragen over uw specifieke situatie dan kunt u contact opnemen met Deloitte (Michel Kooij, E mkooij@deloitte.nl).