Grondig screenen aan de governance code woningcorporaties. Het kan nu, dus waarom niet?!
Laurentius heeft roerige tijden gekend en nog steeds is de Bredase woningcorporatie herstellende van één van de meest besproken fraudezaken in de volkshuisvesting. Waar het eerst draaide om ontslagen, saneringen en forensische onderzoeken, wordt er nu weer gebouwd aan een betrouwbare, goed functionerende organisatie. Maar hoe keer je het tij en hoe voorkom je dat in de toekomst nog eens zoiets gebeurt? We gaan in gesprek met Cor Pijlman, voorzitter van de nieuwe Raad van Commissarissen.
“Helaas is het niet mogelijk om een toekomst met slechts zekerheden te creëren. Gelukkig zijn er wel mogelijkheden om bij het benoemen van nieuwe leden van de Raad een stuk grondiger te screenen op integriteit dan dat we tot nu toe deden en gewend waren. Bureau Registratie Integriteit Volkshuisvesting (Bureau Rein) heeft een screeningsmethode ontwikkeld die corporaties helpt om de risico’s te beperken.”
Wat ooit was
Voor Pijlman verder gaat, een kort stukje voorgeschiedenis. Begin 2012 werd Laurentius onder extern toezicht geplaatst door het ministerie. De directeur-bestuurder werd geschorst en de volledige Raad van Commissarissen trad af. Koos Parie, Gerrit Bloemink en Cor Pijlman werden door de Ledenraad benoemd als tijdelijke Raad van Commissarissen. Hiermee was de basis voor een nieuw begin gelegd. “Aanvankelijk had ik als interim lid alleen het doel te helpen om de boel weer op gang te krijgen, een bestuurder aan te stellen en een nieuwe Raad samen te stellen. Gaandeweg werd het traject steeds boeiender. Hier kon ik iets betekenen en - fascinerend genoeg - de sfeer binnen de organisatie was goed! Karin Rosielle - die na de schorsing van de voormalig directeur-bestuurder nog door de oude RvC was aangesteld als interim directeur-bestuurder - heeft met haar open en heldere manier van handelen snel resultaten geboekt en de medewerkers gemotiveerd. Toen de ledenraad erop aandrong dat de interimraad zou blijven hebben Bloemink en ik daarmee ingestemd. Ik heb toegezegd me twee jaar lang in te zetten.”
Beter voorkomen dan genezen
Inmiddels is er een volledig nieuwe Raad aangesteld. Dit gebeurde na een openbare werving- en selectieprocedure, waar zo’n 140 reacties op binnenkwamen. Pijlman: “De kwantiteit was groter dan de kwaliteit. Toch zaten er 15 interessante kandidaten tussen. Na een intensieve procedure selecteerden we uiteindelijk drie leden die van toegevoegde waarde zijn voor Laurentius en die we, omwille van hun kwaliteiten, graag wilden benoemen. Op advies van Jan Roncken (secretaris van de selectiecommissie) maakten we gebruik van Bureau Rein voor het screenen van de laatst geselecteerde kandidaten.”
Werven, informeren, screenen en committeren
Ed Knoppert van Bureau Rein licht toe wat het bureau precies doet. “Bureau Registratie Integriteit Volkshuisvesting informeert, screent én committeert kandidaat- en zittende toezichthouders aan de geldende wet- en regelgeving binnen de volkshuisvesting. Kandidaat-toezichthouders wordt gevraagd een Questionnaire (online) in te vullen. De antwoorden geven inzicht in onderwerpen als: onafhankelijkheid, deelbelangen, vertrouwelijkheid, integriteit en onverenigbaarheden. Daarnaast inventariseren wij nevenfuncties, verifiëren wij referenties, arbeids- en opleidingsverleden, vragen wij de Verklaring Omtrent het Gedrag aan en laten wij de kandidaat-toezichthouder zich committeren aan de van kracht zijnde wet- en regelgeving door het laten ondertekenen van de door ons ontwikkelde Moreel Ethische Verklaring Volkshuisvesting. Eventuele “Alerts” worden gerapporteerd aan de selectiecommissie van de Raad en kunnen worden gebruikt als kritische leidraad bij de eindselectie van de nieuwe toezichthouder. Hiermee is de corporatie verzekerd van een uiterst zorgvuldige selectieprocedure.”
Ik kan het iedereen aanraden
Pijlman vervolgt: “Ook Bloemink en ik lieten ons screenen, wat ons meer dan logisch leek. Daarbij gaf het ons een goed beeld van de procedure. In mijn evaluatie met Ed Knoppert en Jan van Leeuwen van Bureau Rein kon ik daarom als ervaringsdeskundige én als kandidaat mijn mening geven. Het screenen aan de geldende wet- en regelgeving is een dynamisch proces. Ik vond het plezierig om te zien dat het bureau meebeweegt en openstaat voor suggesties die wij uit de praktijk konden aandragen. Hier heb je echt iets aan. Naar mijn weten is er geen bedrijf dat zo grondig en doordacht te werk gaat. Het gaat veel verder dan het welbekende – maar minder betrouwbare – open source onderzoek. Ja, ik kan Bureau Rein bij elke corporatie van harte aanbevelen.”