Douwe Hoogstra heeft een indrukwekkende staat van dienst als bestuurder, toezichthouder en adviseur binnen de vastgoedwereld. Momenteel is hij onder andere voorzitter van de raad van commissarissen van studentenhuisvester DUWO. Tot 1 september 2014 was hij ook voorzitter bij Lefier, met 33.000 vhe een van de grootste corporaties van het land. Hoogstra is een groot pleitbezorger van de aanwezigheid van vastgoedkennis, en bij voorkeur -ervaring, binnen raden van commissarissen van woningcorporaties.
Belang van professionals
“Ik vind het zorgelijk als er in de raad van commissarissen van een corporatie van enige omvang - en zeker een corporatie die bouwt en ontwikkelt - niet een toezichthouder zit met verstand van vastgoed. Daar ben ik beslist niet de enige in.” Hoogstra benadrukt: “Een corporatie is nu eenmaal een bijzonder type vastgoedbedrijf. Bouwen, ontwikkelen, onderhoud, maar zeker tegenwoordig ook het verduurzamen van de vastgoedportefeuille: het zijn allemaal onderwerpen waar deskundigheid op het gebied van vastgoed voor nodig is. Dat kun je natuurlijk voor een deel uitbesteden, maar er moet wat mij betreft iemand van buiten de werkorganisatie zijn die in staat is te beoordelen of er verstandige besluiten worden genomen en dan heb ik het over een commissaris. Het is pijnlijk om te zien wat er bij bepaalde corporaties, maar eigenlijk in de vastgoedsector in het algemeen, is gebeurd. De enorme imagoschade die het heeft opgeleverd.” Hoogstra onderstreept dat het overgrote deel van de vastgoedprofessionals integer en betrouwbaar is. “Laten we vastgoedmensen dus vooral niet gaan mijden in bepaalde sectoren of bepaalde functies. Integendeel zou ik willen zeggen. De excessen en incidenten onderstrepen wat mij betreft juist het belang van de aanwezigheid van professionals met een achtergrond in het vastgoed, zeker in een toezichthoudende rol. Je kunt nu eenmaal slecht toezicht houden op zaken waar je geen verstand van hebt. Je hebt die deskundigen echt nodig. Dan zijn misstappen, al dan niet met een kwade intentie, ook veel makkelijker te ontdekken en te voorkomen.”
Slapende commissarissen?
“Tijdens de parlementaire enquête kwam steeds naar voren dat commissarissen hadden zitten slapen bij een aantal van die excessen”, zegt Hoogstra. “Maar volgens mij ging het in die gevallen niet alleen om slapen, maar misschien wel veel meer om onkunde. De kwaliteit van het toezicht in de sector kan in het algemeen beter en daar wordt ook hard aan gewerkt door onder meer de VTW. De kwaliteit neemt dan ook toe en er komen meer jonge toezichthouders bij met kennis en kunde. Vastgoed gerelateerde thema’s spelen iedere dag, dus het is erg zinvol om die expertise zelf in huis te hebben. Als je wilt voorkomen dat het vaker mis gaat en het imago van de sector nog verder afglijdt heb je integere experts nodig. Bij voorkeur neem je dan iemand die op verschillende plekken in de vastgoedwereld actief is geweest.” Hij is er voorstander van om ook mensen van buiten de sector aan te trekken. “Die hebben vaak een frisse blik.”
Grote uitdagingen
Hoogstra is momenteel onder andere voorzitter van de raad van commissarissen van DUWO, met zo’n 28.000 kamers en woningen de grootste studentenhuisvester van Nederland. “We zijn tijdens de crisis een van de meest producerende corporaties van Nederland geweest, omdat ons product altijd afzetbaar was. Wij hebben bij DUWO zelfs drie commissarissen die een vastgoedachtergrond hebben. Zo is er iemand die werkzaam is in de wetenschap en bijvoorbeeld kijkt naar gebiedsontwikkeling en demografie, een commissaris die uit de aannemerswereld komt die goed projecten doorgrond en ikzelf vanuit de beleggings- en marktkant.” Hoogstra benoemt een aantal grote uitdagingen waar de corporatiesector op vastgoedgebied mee geconfronteerd wordt. “De moderne corporatie moet een wensportefeuille voor de toekomst hebben, moet aan portefeuillemanagement doen en hoort professioneel asset management en property management te ontwikkelen. Daarnaast moet op grond van de Herzieningswet binnen afzienbare tijd het bezit van de corporaties tegen marktwaarde op de balans worden opgenomen. Dat zijn stuk voor stuk pure vastgoedthema’s, die zeker in de toekomst een belangrijk onderdeel van het toezicht gaan vormen. Met name waar het gaat om het portefeuille- en assetmanagement: daar is nog een tamelijk grote verbeterslag te maken bij veel corporaties. Als je dat wilt opkrikken heb je echt vastgoedkennis nodig. Niet alleen op managementniveau, maar zeker ook bij je toezichthouders.”