‘Hart voor huurders – VTW tijdens jubileumtour te gast bij Mozaïek Wonen in Gouda

In de zesde bijeenkomst van de jubileumtour werd uitgebreid stil gestaan bij de relatie tussen de corporatie en de huurders; en de verbindingen in de wijk. Mozaïek Wonen heeft hiervoor het thema ‘Hart voor huurders’ gekozen. Ook de teamvorming binnen de RvC, de risicobeheersing en flexwoningen kwamen aan de orde.

’s Middags werden belanghouders van de corporatie ontvangen in de bus. Eerst klom Peter Paul Jaspers, secretaris van huurdersvereniging Beter Wonen Gouda, aan boord. Daarna was het de beurt aan Karel van Berk, directeur-bestuurder en initiatiefnemer van het Ouden Huis, een bijzonder wonen en zorg concept, waarbij een deel van de bewoners ook verpleeghuiszorg ontvangt. Zij gingen in gesprek met vertegenwoordigers van Mozaïek Wonen: Anne ter Steege (directeur-bestuurder), Hans Groenendijk (voorzitter RvC) en Miep van Diggelen (lid RvC). Vanuit de VTW namen voorzitter Guido van Woerkom en directeur a.i. Mette Vernooij deel.

Bekijk hier de sfeerimpressie van de dag. De tekst gaat verder onder de video.

Huurders betrekken bij het beleid
’s Avonds hield Miep van Diggelen, lid van de RvC van Mozaïek Wonen, een warm pleidooi voor een andere vorm van toezicht houden om huurders meer invloed te geven op het beleid. In de systeemwereld is de participatie geregeld, maar hoe is dat in de praktijk? Volgens haar is het voor huurdersorganisaties lastig om de afzonderlijke individuele belangen van huurders te wegen. En hoe kunnen huurdersorganisaties hun achterban motiveren? Aan de zijde van de corporatie is het vaak onbekend wat huurders vinden van bepaalde ontwikkelingen en wordt het effect op huurders niet altijd meegewogen in de beslissingen. Ook is er vaak geen zicht op de positie van de toekomstige huurder.

Vanuit de RvC is het belangrijk om de participatie van de huurders te versterken – zeker voor de huurderscommissarissen – maar het is de vraag hoe je daar invulling aan geeft. Het moet ook ten dienste staan van het optimaliseren van het werk van de directeur-bestuurder. Die werkt immers samen met de huurdersorganisaties om de huurders meer bij het beleid te betrekken. Voor de RvC ligt een actievere rol weggelegd om daar toezicht op te houden. Van Diggelen gaf drie handvatten aan: formuleer basiswaarden voor de huurder; geef de huurdersvertegenwoordiging ruimte om onderwerpen voor intern toezicht aan te reiken; en loop als toezichthouder zeker één keer per jaar mee met de uitvoering, zodat je weet hoe het er echt aan toegaat en je als toezichthouder ook zicht hebt op de cultuur.

Teamvorming in de RvC
De voorzitter van de RvC, Hans Groenendijk, bracht het thema teamvorming in de RvC in als gespreksonderwerp. Bij Mozaïek Wonen wordt bijvoorbeeld een teamprofiel van de RvC aangemaakt. Aan de RvC is Niels Godyla toegevoegd als trainee. Hij kijkt met een frisse blik mee en spiegelt richting de RvC hoe zij met vraagstukken om kunnen gaan.

Rad van Fortuin: risicobeheersing
Directeur VTW a.i. Mette Vernooij gaf weer een draai aan het VTW ‘Rad van Fortuin’. Als ludiek element heeft de VTW voor de jubileumtour dit rad laten ontwerpen, met thema’s over toezicht die discussie opleveren. Risicobeheersing leverde veel gespreksstof op. Het laatste half jaar is er zo veel veranderd voor de situatie van veel corporaties dat er vaker over risicobeheersing gesproken moet worden. Een onderwerp dat eerst vooral in de auditcommissie besproken werd, komt nu op de agenda van de hele raad. De haalbaarheid van de Nationale prestatieafspraken leverde bij enkele van de toezichthouders vraagtekens op. Vanuit de zaal kwamen suggesties om als RvC in het gesprek met de bestuurder van diverse scenario’s uit te gaan en korter vooruit te plannen, omdat er nu veel meer flexibiliteit gevraagd wordt. Eén van de leden stelde dat je in deze tijd uit moet gaan van een smallere ‘vluchtstrook’. De opgaven voor corporaties zijn groot en er ligt een spanningsveld tussen de vraag om woningbouw, verdere verduurzaming en het behoud van de betaalbaarheid van woningen. En hier kwam ook het eerste onderwerp weer terug: Bij dit gesprek moeten ook de huurdersorganisaties betrokken worden.

Flexwoningen
VTW voorzitter Guido van Woerkom riep de aanwezigen op hun ervaringen te delen met flexwoningen en conceptueel wonen. Dit in relatie tot twee komende activiteiten van de VTW: op 17 oktober a.s. gaat minister Hugo de Jonge in gesprek met VTW-leden in een bijeenkomst bij Woonpartners in Helmond. Aansluitend brengt hij een werkbezoek dat in het teken staat van conceptueel bouwen / flexwoningen. En op 22 november a.s. staat het onderwerp flexwoningen ook centraal in de themabijeenkomst voorafgaand aan de ALV van de VTW.

Bestuurder Anne ter Steege lichtte toe dat Mozaïek Wonen bij een project op (oude) bestaande funderingen heeft gebouwd, waarbij je zou denken dat de realisatie daarmee sneller zou verlopen. In de praktijk duurde het toch lang voordat de vergunning rond was. Dit heeft te maken met inspraak en bezwaar tegen bouwplannen. De woningen zijn heel mooi en zouden ook geschikt kunnen zijn voor permanente bewoning.
Uit de reacties uit de zaal kwam naar voren dat niet alle locaties of flexwoningen hiervoor geschikt zijn. Ook werd de suggestie opgeworpen om flexwoningen na gebruik weer door te verkopen. Een goede informatievoorziening over flexwoningen kan ook richting toekomstige huurders van meerwaarde zijn, onder meer om de behoefte van toekomstige huurders in kaart te brengen.

- - 

De jubileumtour in zeven regio's ging over de toekomst van het toezicht. Hierbij waren de ontwikkelrichtingen van de VTW Denktank en de aanbevelingen uit het onderzoek van de Rijksuniversiteit Groningen naar de relatie intern - extern toezicht een rode draad. Op 29 september was de 7e en laatste bijeenkomst, bij Wonen Limburg in Roermond. Het verslag van deze bijeenkomst kunt u in de volgende nieuwsbrief lezen.

VTW Denktank en onderzoek RUG
De VTW Denktank geeft vier ontwikkelrichtingen over de toekomst van het toezicht: neem het perspectief van de huurder mee, benader de corporatie als onderdeel van een netwerk van organisaties met gezamenlijke ambities, zie erop toe dat de corporatie naar vermogen bijdraagt aan de nationale opgaven en zorg voor een actuele toezichtvisie.    

https://www.vtw.nl/denktank-toekomst-toezicht

Onderzoek Rijkuniversiteit Groningen (RUG)
Over de relatie tussen intern en extern toezicht adviseren de onderzoekers van de RUG onder meer dat de RvC zich meer proactief naar de Aw kan opstellen. Tegelijkertijd kan de Aw meer vertrouwen op het intern toezicht.

https://www.vtw.nl/relatie-intern-en-extern-toezicht-rapport-rijksuniversiteit-groningen