Digitalisering en digitale transformatie maken steeds vaker onderdeel uit van de strategie van corporaties. Uit een enquête onder de VTW-leden blijkt echter ook dat bestuur en toezicht vaak geen gemeenschappelijke definitie voor beide begrippen hebben. ‘Alle corporaties zijn dagelijks bezig met digitalisering, maar het lijkt voor velen nog steeds ongrijpbaar,’ stelt Boban Vukicevic, lid van de VTW-werkgroep IT en digitalisering.
Tekst: Lisette Vos
De VTW heeft een werkgroep ingesteld die zich buigt over digitalisering en de digitale transformatie en de rol van de toezichthouder. Om de stand van zaken te peilen, heeft de werkgroep onder de leden van de VTW een enquête gehouden: circa 20 procent heeft gereageerd. Ook is gevraagd wat toezichthouders van de werkgroep nodig hebben om goed toezicht te kunnen houden op digitalisering en digitale transformatie.
(Verderop in deze nieuwsbrief een artikel met de uitkomsten van de enquête)
Volgens Vukicevic, digi-commissaris van Staedion en Leystromen, blijkt in de praktijk dat toezichthouders digitalisering vaak nog ingewikkeld vinden. ‘Ze denken te veel vanuit digitale technieken. Het gaat echter om mensen, over hoe we onze huurders met innovaties beter kunnen helpen, over de missie van de corporatie. De vraag is hoe digitale technieken de organisatie daarbij kunnen helpen. Die omslag moeten veel toezichthouders nog maken. Het is niet anders dan financiën of juridische zaken, daar moeten RvC-leden ook verstand van hebben.’
 |
Gezamenlijke definitie
Volgens Vukicevic moeten corporaties en toezichthouders ICT, digitalisering, digitale transformatie informatiebeveiliging en cybersecurity als één geheel zien: al deze onderdelen moeten onderdeel uitmaken van de ondernemingsstrategie en de jaarplannen. Wat wel helpt is dat bestuur en toezicht een gezamenlijke definitie hebben van digitalisering en digitale transformatie. Uit de enquête blijkt dat dit nog niet altijd het geval is.
Digitalisering gaat, kort gezegd, over automatisering van bestaande processen van corporaties (bijvoorbeeld RPA, software robottechnologie om handmatige administratieve processen te automatiseren). Digitale transformatie gaat over verandering in cultuur: hoe kan de organisatie – bij elke gewenste verandering - digitale technieken inzetten om die veranderingen en innovaties te ondersteunen? Denk bijvoorbeeld aan vernieuwende vormen van klantcontact, bewonersparticipatie of energiemanagement.
Cyberaanvallen
Cybersecurity is deze maand ongewenst een actueel thema: acht corporaties zijn getroffen door een cyberaanval van buitenaf. (zie ook het nieuwsbericht van de VTW) Hackers hebben alle systemen platgelegd. Vukicevic is niet verrast dat de corporatiesector is getroffen. ‘We konden er op wachten dat dit een keer zou gebeuren. Onze sector is overigens geen uitzondering. Er is veel meer aandacht nodig voor de veiligheid van de digitale systemen. Regelmatig testen van systemen en updaten van technische software bieden bescherming. Al heb je nooit 100 procent zekerheid. Hackers ontwikkelen weer nieuwe methoden. Cybersecurity heeft continu aandacht nodig.’
Uit de enquête van de VTW blijkt dat bij ruim 60-procent van de VTW-leden cybersecurity nauwelijks op de agenda van de RvC staat. ‘Daar zijn we als werkgroep van geschrokken. Zelfs de grotere corporaties hebben er weinig aandacht voor,’ stelt Vukicevic. ‘De cyberaanvallen tonen aan dat corporaties echt met cybersecurity aan de slag moeten. Toezichthouders moeten daar hun bestuurder op bevragen. Hopelijk gaan ze dat door de incidenten nú doen.’
Ondersteuning VTW-werkgroep
Alle uitkomsten van de enquête staan in een notitie van de werkgroep. De leden konden in de enquête ook aangeven op welke manier zij het liefst ondersteuning van de VTW / werkgroep willen hebben. De meeste stemmen gingen naar een VTW-handreiking, delen van praktijkvoorbeelden en interne workshops voor de leden.
Uitkomsten enquête VTW-werkgroep (pdf) Verderop in deze nieuwsbrief ook een artikel over de uitkomsten.
VTW-werkgroep digitalisering
De werkgroep bestaat uit: Boban Vukicevic (RvC Staedion en Leystromen), Rob Boekhout (RvC Maasdelta Groep en Woningbedrijf Velsen), Mathieu Belt (RvC Woonkwartier), Marco Derksen (RvC de Woonmensen), Ernst-Jan van Driel (RvC Delta Wonen), Elma Groen (RvC Vincio Wonen), Sigrid Helbig (RvC Wonen Zuid en bestuurslid VTW), Isa Kahraman (RvC Mijande Wonen), Bert Krikke (RvC Woonbedrijf Ieder1, Wooninvest, Volkshuisvesting Arnhem en bestuurslid VTW), Gea Topper (RvC Groenwest). Daarnaast zijn Ries Bode (auteur van de VTW-handreiking), Michiel van Wezel (Aedes) en Albert Kerssies (VTW-directeur) lid van de werkgroep.
VTW-handreiking Toezicht op IT en digitalisering
Interview met Boban Vukicevic over doel VTW-werkgroep