Politiek nieuwsoverzicht 31 januari 2022: minister De Jonge wil meer regie en doorzettingsmacht

In het politiek nieuwsoverzicht van deze week: minister De Jonge wil meer regie en doorzettingsmacht op volkshuisvestelijk beleid en ruimtelijke ordening. De Tweede Kamer wil dat de plannen concreter worden, maar moet nog een paar weken geduld hebben.

Regie
De nieuwe minister van Volkshuisvesting Hugo de Jonge wil nadrukkelijk meer dwingende regie in het volkshuisvestelijke beleid gaan aanbrengen. "De overheid heeft nu onvoldoende doorzettingsmacht. De gereedschapskist is te leeg en wordt onvoldoende benut", aldus De Jonge afgelopen week tijdens zijn eerste debat als minister op dit dossier. Wel bleef hij vaag over de manier waarop hij de afspraken afdwingbaar wil maken.

Volgens de minister heeft het de afgelopen periode ontbroken aan een uitvoeringsagenda. Er lag met de Nationale Omgevingsvisie een prachtig document, maar werd de besluitvorming vooral een lokale aangelegenheid. Hij noemde de ophef over de plaatsing van datacenters als voorbeeld. Rond 1 mei wil hij met een visie komen op ruimtelijke ordening.

Volgens hem is het daarbij van belang dat departementen gaan samenwerken, zodat zij niet allemaal met hun eigen opgaven bij de provincies aankloppen. Deze provincies moeten hierover vervolgens met de gemeenten tot afspraken komen.

Met betrekking tot volkshuisvesting moet daarbij niet alleen gekeken worden naar bouw, maar ook naar doorstroming en voor wie er gebouwd wordt. Die vraag wordt volgens De Jonge nu onvoldoende beantwoord.

Huurbescherming
Een andere belangrijke boodschap van De Jonge was dat hij de bescherming van huurders prioriteit wil maken in deze tijden van schaarste. Wel maande hij de Kamer tot geduld om een en ander te kunnen uitwerken.

Ook vroeg hij om begrip voor het zoeken naar een balans en wees daarbij op de positie van verhuurders. Diverse linkse partijen riepen immers op om de huurstijgingen ook in de vrije sector te beperken, omdat deze is gekoppeld aan de inflatie. Nu die inflatie stijgt vrezen de partijen voor huurverhogingen. Volgens De Jonge kan het echter niet zo zijn dat de rekening eenzijdig wordt neergelegd bij corporaties en investeerders. Zij zullen immers ook kosten moeten maken voor nieuwbouw, renovatie en verduurzaming.

Zodra Aedes en de Woonbond met een sociaal huurakkoord komen wil De Jonge besluiten over de huurverhogingen die vanaf 1 juli gaan gelden. Hij wil dat voor het debat over volkshuisvesting dat voor 17 februari gepland staat besluiten. Daarnaast wil de minister per 1 januari 2023 de Wet goed verhuurderschap in werking laten treden.

Planning
De Jonge zegde daarnaast toe voor 17 februari gepland met een brief te komen over de beleidsprogrammering. Hij kondigde alvast aan te willen werken met acht programma's, waarvan er zes betrekking hebben op volkshuisvesting: woningbouw, aandachtsgroepen, betaalbaarheid, ouderenhuisvesting, verduurzaming en leefbaarheid. Deze zes zullen worden uitgewerkt in een Nationale woon- en bouwagenda die in de eerste helft van maart naar de Kamer gaat.

De overige twee programma's hebben betrekking op ruimtelijke ordening: De aanpassing van de Nationale Omgevingsvisie en ruimtelijke kwaliteit. Bij dat tweede onderdeel hoort bijvoorbeeld het thema van verdozing als gevolg van datacenters en distributiecentra.

Verhuurderheffing
Tijdens het debat liet De Jonge verder weten voor het debat van 17 februari met meer informatie te willen komen over het afschaffen van de verhuurderheffing. Hij hamerde er meermaals op dat deze afschaffing alleen kan als er prestatieafspraken met de corporaties tegenover staan, dit was een belangrijke eis van de VVD tijdens de formatie.

Woningbouw
Over woningbouw stelde De Jonge dat de procedures sneller zouden moeten kunnen, maar dat dit wel ten koste gaat van inspraakprocedures. Niemand in de Kamer vroeg hierop door om uit te vinden op welke manier hij die inspraak wil beperken.

Ook stelde De Jonge dat de ambities voor de aantallen te bouwen woningen niet in beton gegoten zijn. Dit hangt volgens hem ook af van de demografische ontwikkelingen in de komende tien jaar.

Op verzoek van de Kamer is er binnenkort een tweeminutendebat waar moties kunnen worden ingediend.

Een moment geduld a.u.b.
De Tweede Kamer moet dus nog even geduld hebben voordat ze concreet iets van het beleid van de nieuwe minister gaan zien. De commissie Binnenlandse Zaken de minster verzocht om voor het debat van 27 januari een brief aan de Kamer te sturen met een uitleg van het coalitieakkoord. In zijn schriftelijke reactie ging de minister niet inhoudelijk in op de gestelde vragen. In het debat bleek dat medio februari meer duidelijkheid komt over volkshuisvesting en begin mei over ruimtelijke ordening. 

Lees hier de eerste impressie van de VTW van het debat van 27 januari terug.

Het politiek nieuwsoverzicht 'Actueel in de volkshuisvesting' op het gebied van belangenbehartiging wordt door de VTW gemaakt in samenwerking met 1848.nl. Voor meer informatie kunt u contact opnemen met Hans Geurts, senior beleidsmedewerker Public Affairs en Communicatie: h.geurts@vtw.nl // 06 46 87 99 28