Politiek nieuwsoverzicht 24 januari 2022: minister de Jonge: 'mogelijk complicaties woningbouw door uitspraak Hoge Raad'

In het politiek nieuwsoverzicht van deze week: Mogelijk complicaties woningbouw door uitspraak Hoge Raad; Tweede Kamer: sociale huurvoorraad op peil houden; Tweede Kamer positief over maatregelen Vestia; en tekort seniorenwoningen is ook een probleem voor de zorg.

Minister de Jonge: 'mogelijk complicaties voor woningbouw door uitspraak Hoge Raad'
Minister De Jonge is niet bang dat de uitspraak van de Hoge Raad over een zaak in Didam effect heeft op de woningbouwambities, maar vreest wel voor mogelijke vertragingen. Dat zegt hij in antwoord op diverse Kamervragen. Wel stelt hij dat de zaak voor 'complicaties' kan leiden bij het versnellen van de woningbouw.
De Hoge Raad stelde bij een zaak in Didam dat de gemeente verplicht is om een grondpositie ook aan andere partijen aan te bieden. Deze uitspraak kan ook gevolgen hebben voor andere gevallen waarbij gemeentelijke grond onderhands is aangeboden.
Tycho Lam van Hekkelman Advocaten stelde toen in het FD: "De gemeente kan dus niet meer zomaar een-op-een onroerend goed verkopen aan een partij. Dat heeft grote impact bij gebiedsontwikkeling. Het gaat niet leiden tot de zo gewenste versnelling van de woningbouw."

De Jonge zegt hierover nu: "Het gelijkheidsbeginsel brengt met zich mee dat een overheidslichaam bij verkoop van een onroerende zaak (zoals bijvoorbeeld ook de uitgifte van bouwrijpe grond) gegadigden, die interesse hebben in de aankoop van deze onroerende zaak, een gelijke kans moet bieden. De selectie moet plaatsvinden aan de hand van objectieve, toetsbare en redelijke criteria".
Het arrest brengt volgens hem met zich mee dat "een overheidslichaam niet langer onroerende zaken (gebouwd of ongebouwd) exclusief aan één partij te koop kan aanbieden zonder dit vooraf openbaar kenbaar te maken".

Brief van de landsadvocaat over Didam arrest

Tweede Kamer: sociale huurvoorraad op peil houden
De Kamer heeft afgelopen week bij het debat over de regeringsverklaring een motie aangenomen die het kabinet oproept om het totaal aantal sociale huurwoningen niet te laten afnemen. De motie van de SP werd zuinig ontvangen door premier Rutte, maar hij zag uiteindelijk geen reden om de motie te ontraden.

De SP kreeg in het debat bijval van het CDA. Volgens CDA-fractievoorzitter Pieter Heerma is de ambitie om komende jaren fors meer woningen bij te bouwen dus kan het resultaat nooit zijn dat het aantal sociale huurwoningen afneemt. De VVD stemde voor de motie, maar toch is het de vraag of de partij zo gelukkig is met het signaal dat de motie afgeeft. De liberalen maakten zich in de formatie juist hard voor de mogelijkheid om je eigen huurwoning te kunnen kopen. Er is nog discussie over de vraag of hier de voorwaarde aan gekoppeld moet worden dat het aantal sociale woningen hierdoor niet mag dalen. Dit zou namelijk voor onnodige belemmeringen kunnen zorgen in krimpregio's.

Tegenover de Kamer schetste Rutte welke bouwopgave voor het nieuwe kabinet op tafel ligt. "De bouwopgave van 900.000 woningen in 2030 is exclusief sloop. Dat is dus de brutobouwopgave. Als we 100.000 woningen toevoegen aan de voorraad per jaar, dan gaat de sloop daar dus nog vanaf. Daarmee kunnen we dus voldoen aan de woningbouwbehoefte voor 2030, die volgens extern onderzoek netto gaat om 775.000 woningen. Om de doelstelling van 900.000 in 2030 te halen, moeten we dus wel versnellen naar die 100.000 per jaar. Het huidige aantal woningen dat aan de voorraad wordt toegevoegd, is 80.000 per jaar. Dat moet dus met 20.000 omhoog", aldus de premier.

Tijdens het debat over de regeringsverklaring werden moties om de huren te bevriezen, de bezuinigingen op de huurtoeslag terug te draaien, af te zien van de huurverhoging voor middeninkomens en het niet meewegen van studieschulden bij hypotheekaanvragen verworpen. 

Tweede Kamer positief over maatregelen Vestia
In de Kamer heerst enthousiasme over de bereikte oplossing voor de situatie rond Vestia, zo blijkt uit de inbreng voor het schriftelijk overleg. Wel zijn er nog wat zorgen, bijvoorbeeld over de investeringscapaciteit van de corporaties die Vestia te hulp schieten. "Kan de minister aangeven wat het effect is op de investeringsruimte van de corporaties die de duurdere leningen hebben overgenomen van Vestia? Zijn er aanwijzingen dat bepaalde corporaties niet meer aan hun taken kunnen voldoen vanwege de gereduceerde investeringsruimte?" vraagt de PvdA. De antwoorden volgen.

Tekort seniorenwoningen is ook een probleem voor de zorg 
Volgens een analyse van ABN Amro zijn er vanwege de vergrijzing komende jaren een half miljoen extra seniorenwoningen nodig. "Momenteel worden vooral grotere woningen gebouwd voor gezinnen, terwijl veel ouderen een voorkeur hebben voor kleinere maar gerieflijke woningen. Bij nieuwbouw moet veel meer rekening worden gehouden met de samenstelling van de toekomstige bevolking".
Volgens ABN Amro verhuizen ouderen nu te weinig waardoor woningen niet beschikbaar komen voor jonge gezinnen. Nieuwe seniorenwoningen zouden ook een oplossing kunnen betekenen voor de toenemende zorgvraag.

Lees hier de analyse van ABN Amro

Het politiek nieuwsoverzicht 'Actueel in de volkshuisvesting' op het gebied van belangenbehartiging wordt door de VTW gemaakt in samenwerking met 1848.nl. Voor meer informatie kunt u contact opnemen met Hans Geurts, senior beleidsmedewerker Public Affairs en Communicatie: h.geurts@vtw.nl // 06 46 87 99 28