Ruim twintig jaar trekken middelgrote en kleine corporaties samen op in het platform MKW. Hendrik Hoogenkamp, directeur-bestuurder van Beter Wonen IJsselmuiden, is de nieuwe voorzitter van het platform. De trend ‘groot, groter, grootst’ is volgens hem in de sector niet langer vanzelfsprekend. Bij een voorgenomen fusie moeten corporaties – en toezichthouders – de juiste afwegingen maken.
Tekst: Lisette Vos
Hoogenkamp (53) is geen onbekende in het bestuur van het platform Middelgrote en Kleine Woningcorporaties (MKW). Hij heeft na zes jaar het stokje van de voorzitter overgenomen. De bestuurder van Beter Wonen (met 1.200 vhe) werkt zijn hele arbeidsleven in de sector. Hij begon zijn loopbaan op de financiële afdeling van een kleine corporatie. Voor zijn vertrek naar Beter Wonen – zeven jaar geleden - werkte Hoogenkamp als regiomanager bij de grote corporatie WoonFriesland (20.000 vhe).
Als bestuurder bij de kleine corporatie in IJsselmuiden past Hoogenkamp de belangrijkste les toe die hij in de praktijk leerde: de financiën moeten niet leidend zijn, kijk eerst naar wat er maatschappelijk nodig is. ‘Dat betekent níet dat alles kan, maar je moet voorkomen dat beperkte middelen op voorhand plannen belemmeren. We werken in de sector samen aan de volkshuisvestelijke opgave, dat staat voorop.’
Quickscan
Volgens MKW-voorzitter Hoogenkamp is het voor middelgrote en kleine corporaties niet altijd nodig om te fuseren om die maatschappelijke opgave waar te maken. ‘Groot is niet altijd zaligmakend. Een grote corporatie loopt het risico om de menselijke maat uit het oog te verliezen. Er is niet één maat voor een corporatie. De grootte is afhankelijk van de lokale situatie: welke omvang past daar het beste bij? Daar moet je goed naar kijken.’
Het platform MKW biedt dit jaar de leden een quickscan aan om te toetsen of een corporatie toekomstbestendig is, onder meer in samenwerking met de VTW. Met deze tool kunnen bestuurders én toezichthouders – in gesprek met elkaar en belanghouders - bijvoorbeeld nagaan of een fusie wel of geen optie is. ‘Een meer objectieve afweging kan leiden tot een betere keuze voor de toekomst voor de corporatie. Het moet geen automatisme zijn om voor een fusie kiezen, ook niet voor de RvC-leden.’
Belangenbehartiging en kennis delen
De ruim 100 leden van het platform MKW, opgericht in 1999, gaan juist uit van de kracht van de kleinere corporaties die dichtbij de huurders staan. Naast belangenbehartiging (zoals over de hoge accountantskosten) deelt het platform kennis op de online kennisbank. Hoogenkamp heeft zich daarnaast als bestuurslid altijd ingezet voor de verbinding met én tussen de leden. ‘Ik ben veel op werkbezoek geweest om te horen wat er speelt. We organiseren ieder jaar themabijeenkomsten, al is dat in coronatijd lastiger. Als voorzitter vind ik het belangrijk dat we elkaar blijven ontmoeten en ervaringen uitwisselen, dat kan ook online of tijdens kleinschalige bijeenkomsten.’
Digitalisering
In zijn nieuwe rol als voorzitter heeft Hoogenkamp digitalisering in zijn portefeuille. De VTW-werkgroep digitalisering besteedt ook speciale aandacht aan kleinere corporaties die niet achterop moeten raken. Volgens de voorzitter van het platform MKW is het belangrijk om mee te praten, bijvoorbeeld met Aedes over data-standaarden. ‘Onze leden lopen niet voorop, maar volgen de ontwikkelingen. Ons belang is dat systemen betaalbaar zijn en we goede ondersteuning hebben. Tegelijkertijd zie ik het ook als onze taak om onze leden te activeren om mee te gaan in de digitale ontwikkelingen.’
Rol toezicht
Volgens Hoogenkamp verschilt het werk van een toezichthouder bij een kleinere corporatie niet van een grote corporatie. De RvC-leden moeten weten wat er speelt en de juiste kennis in huis hebben. Dat de RvC van Beter Wonen – met elf medewerkers – vijf leden telt, vindt hij geen bezwaar. ‘We hebben zo een stabiele basis, ieder lid brengt eigen expertise in. We hebben twee commissarissen op voordracht van huurders, anderen hebben meer kennis op het gebied van financiën, juridische aspecten en vastgoed. Dat werkt prima.’
Diversiteit
Het is wel lastiger om toezichthouders te vinden die bij een kleinere corporatie aan de slag willen, stelt Hoogenkamp, zeker als er specifieke wensen zijn. ‘We hebben actief gezocht naar een vrouw voor meer diversiteit in de RvC. Bij gelijke geschiktheid zou de vrouwelijke kandidaat voorrang krijgen, maar deze zoektocht is niet gelukt. Wellicht vinden kandidaten sowieso het werk bij een kleinere corporatie minder interessant. Dat de vergoeding lager is, speelt denk ik niet echt mee. Toezichthouders doen hun werk uit maatschappelijke betrokkenheid.’
Meer informatie
Platform MKW
Lees verder
Interview met Mathieu Belt, lid VTW-werkgroep digitalisering, over positie kleine corporaties