‘Meer inleven in leefwereld huurder’ - Interview met Sylvo Gaastra, consulent Woonbond en docent VTW Academie, over perspectief huurder

Commissarissen moeten zich meer inleven in de leefwereld van de huurder, de belangrijkste stakeholder van de corporatie. Dat stelt Sylvo Gaastra, consulent bij de Woonbond en docent van de VTW Academie. ‘Ik zie een positieve ontwikkeling, maar er mag wel een tandje bij.’

Tekst:  Lisette Vos

Gaastra, medeoprichter van de Woonbond en twintig jaar commissaris bij drie verschillende corporaties, geeft samen met directeur Sven Turnhout van de KWH komend jaar opnieuw de masterclass Huurder als consument en strategisch partner. Als docent van de VTW Academie deelt Gaastra graag zijn kennis. ‘Commissarissen in onze sector zijn maatschappelijk betrokken, maar hebben bijna nooit zelf een sociale huurwoning gehuurd.’

De huurder is de belangrijkste stakeholder van de corporatie, dat vinden commissarissen ook, maar weten zij wat er echt speelt? De denktank over de toekomst van het toezicht - Gaastra was één van de experts - adviseert niet voor niets om de huurder in het toezicht meer centraal te stellen. ‘Als je altijd in een koopwoning hebt gewoond, kijk je anders naar de beurs van een ander. Een huurverhoging van 20 euro, bijvoorbeeld bij een renovatie van een sociale huurwoning, daar moet je niet te makkelijk over denken.’   

Huurder meer dan consument
Daarbij is de huurder meer dan een consument die een prettige woning wil voor een betaalbare prijs, stelt Gaastra. ‘Het moet niet alleen om de kwaliteit van de woning gaan, maar ook om de leefbaarheid van de wijk. Huurders van corporaties kunnen vaak niet kiezen waar ze wonen. Net als voor eigenaren van een koopwoning is de locatie voor huurders van groot belang. Een fijne buurt, met goed contact met de buren, dat wil iedereen.’

Corporaties moeten de huurders in die brede kijk op leefbaarheid betrekken, stelt Gaastra. Uit cijfers die Sven Turnhout tijdens de masterclass presenteert, blijkt onder meer dat driekwart van de huurders iets bij wil dragen aan een fijne buurt. ‘De huurder is naast consument, ook producent. Dat iets bijdragen kan groot of klein zijn, zoals meepraten over prestatieafspraken of een burendag organiseren. Daar valt nog een wereld te winnen.’

Zeggenschap in de praktijk
In de masterclass bespreken de docenten de formele wet- en regelgeving over de positie van de huurder (Woningwet, Overlegwet en Governancecode Woningcorporaties). Hoe corporaties de zeggenschap van de huurder vormgeven, verschilt echter sterk. ‘In de masterclass bespreken we ook voorbeelden van commissarissen uit de praktijk. Dan gaat het over zeggenschap bij een renovatie, contact met huurders in coronatijd of hoe groot het draagvlak van huurders is bij een besluit van het bestuur van de huurdersorganisatie. Niet iedereen pakt dat op dezelfde manier aan.’

Strategische partner
Gaastra pleit voor een visie op zeggenschap van de huurder als strategische partner. Veel corporaties hebben daar geen beleidskader voor opgesteld, stelt hij. Commissarissen kunnen zelf actie ondernemen door de goede vragen te stellen. ‘Hoe organiseert de corporatie zeggenschap, wat is de visie? In elke organisatie gebeurt al veel, maar afdelingen kunnen zo hun eigen aanpak hebben. Vraag de bestuurder te inventariseren hoe en wanneer huurders al betrokken worden, dat is een eerste goede stap.’

Gemiste kans
Commissarissen kunnen daarnaast zelf meer ondernemen om de wereld van de huurder binnen te halen. Een overleg met huurdersorganisaties in een zaaltje is doorgaans weinig inspirerend, stelt Gaastra. ‘Denk creatief, ga erop uit. Tijdens een excursie in de wijk heb je andere gesprekken met huurders. Als woonconsulent van de Woonbond stimuleer ik huurdersorganisaties ook om energie te steken in het overleg. Alleen met elkaar aan tafel zitten, omdat het moet, is een gemiste kans. Voor iedereen.’

Meer informatie:
Wil je je als commissaris meer verdiepen in de leefwereld van de huurder? Volg komend jaar de masterclass Huurder als consument en strategisch partner.

Wil je alvast meer inspiratie opdoen om komend jaar meer kennis in huis te halen, bekijk het programma van de VTW Academie.