Toezicht in de praktijk: de rol van de RvC - casus 6: De nieuwe commissaris wil tempo maken... fris geluid of stokpaardje?

Corporatie Prima Wonen heeft de laatste jaren weinig gebouwd en wil de komende jaren een inhaalslag maken. Gezien de beschikbaarheid van locaties is dat realistisch. Het komend jaar wordt gestart met 100 nieuwe woningen en daarna zo’n 250 woningen per jaar. Prima Wonen heeft voldoende financierings- en borgingsruimte.

De begroting is vastgesteld en het daarvan afgeleide treasury jaarplan staat op de agenda van de auditcommissie. En daar gebeurt voor alle andere aanwezigen iets onverwachts.

Arjan de Vries is sinds is sinds een paar maanden commissaris en lid van de auditcommissie. Hij is ondernemer in de financiële sector en gaat op allebei nogal prat. In deze vergadering stelt hij dat de corporatie meer gebruik moet maken van de lage rente. Bovendien is er voldoende kapitaal beschikbaar om tegen gunstige voorwaarden te bouwen ook voor de middenhuur, aldus De Vries. Hij heeft zich goed voorbereid en laat met een fraaie presentatie zien dat er mooie kansen liggen voor de middenhuur, waar de corporatie bovendien financieel goed profijt van kan hebben. Het feit dat er een goedgekeurde begroting ligt, waar het traesuryplan van is afgeleid, ontroert hem niet echt. “Een goede ondernemer moet kunnen inspelen op nieuwe kansen en we laten echt veel geld liggen”, zo benadrukt De Vries.

Het werd een verhitte discussie met zowel het MT lid financiën, de controller en de bestuurder over mogelijkheden en prijzen op de kapitaalmarkt en durf van de corporatie om hierop in te spelen. De voorzitter van de auditcommissie kapt de discussie af met de vaststelling dat het niet logisch is om een niet geagendeerd onderwerp uitvoerig te behandelen.

Wat gebeurt hier allemaal?
Prima wonen heeft te maken met een enthousiaste nieuwe commissaris die popelt om zijn inbreng te leveren. Niets mis mee, maar het is goed om toch een aantal spelregels in acht te houden. En dat is echt niet bedoeld om de bureaucratie te omarmen.

Om te beginnen had de voorzitter van de auditcommissie gelijk dat een goede behandeling van een belangrijk onderwerp om ordentelijke en tijdelijke agendering vraagt. In de tweede plaats gedraagt De Vries zich niet als een commissaris. Vragen als ‘waarom heeft Prima Wonen geen middenhuur woningen geprogrammeerd? Of waarom wordt er zo weinig geprofiteerd van de lage rente en laten we daardoor geen kansen liggen?, waren zinvoller geweest.

Naast de governanceaspecten van deze casus is ook de inhoud interessant. De corporatie zou middenhuur moeten overwegen met volkshuisvestelijke argumenten. Passen die in het portefeuillebeleid, is daar in deze regio vraag naar of zou het de doorstroming bevorderen? Het loutere feit dat er goed aan te verdienen valt is wellicht een positief bijkomend neveneffect, maar voor een corporatie geen doel op zich. Dan lijkt het sprekend op de derivatenhandel van Vestia destijds, die ook meer bedoeld was om geld te verdienen dan dat die ten dienste van de financiering van de volkshuisvestingsopgave stond.

Hoe ging het verder?
Na overleg tussen de voorzitter van de auditcommissie, de bestuurder en de RvC-voorzitter werd besloten een themadag te organiseren, niet om besluiten te nemen , maar om de horloges gelijk te zetten. Die bijeenkomst had twee thema’s: governance en portefeuillebeleid. Bij het thema governance zou vooral gesproken worden over de do’s en dont’s van bestuurder en commissarissen. Het portefeuillebeleid zou worden voorbereid door de bestuurder en er zou vooral gekeken worden naar de regionale woningmarkt en de portefeuillestrategie van Prima Wonen. Afgesproken werd dat commissaris De Vries aan de voorbereiding van dit onderdeel zou meewerken.

Koos Parie en Gerard Erents

Dit is de 6e casus in een nieuwe reeks 'Toezicht in de praktijk' over governance in de volkshuisvesting en de rol van de RvC. De VTW heeft reeds drie handreikingen gepubliceerd waarin eerdere casussen zijn besproken. U vindt deze op: https://www.vtw.nl/publicaties/