Nieuwsoverzicht 8 februari 2021: Wisselend beeld in Staat van de Corporatiesector 2020

De jaarlijkse Staat van de Corporatiesector 2020 (die betrekking heeft op de cijfers van 2019) laat een tweeledig beeld zien. Zo is het aantal nieuwe woningen toegenomen, maar ligt dit nog ver onder het gewenste niveau. Ook is de financiële situatie verbeterd, maar is de problematiek met betrekking tot de opgaven "geenszins opgelost", schrijft minister Ollongren in haar reactie.

Verder wil de minister in gesprek met de partijen die betrokken zijn bij de prestatieafspraken "zodat gemeenten en huurdersorganisaties een adequater en meer concreet inzicht krijgen in de gemaakte afspraken en ook beter kunnen volgen of deze daadwerkelijk worden nageleefd".

De Autoriteit woningcorporaties (Aw) benoemt de governance als aandachtspunt. De grote investeringsopgave die op de corporaties afkomt vraagt volgens hen veel van de governance van corporaties qua "bestuur, sturing, risicobeheersing en intern toezicht". 

Uit de bocht
In een interview met het FD stelt Aw-directeur Kees van Nieuwamerongen dat corporaties door de parlementaire enquete veel te voorzichtig zijn geworden met grote investeringen als nieuwbouw. "Raden van Commissarissen zijn heel voorzichtig met investeringen. Ze denken: “not on my watch”, het gaat niet gebeuren dat onder mijn bewind de boel financieel gaat klappen." De VTW vindt dat de directeur van de Aw uit de bocht vliegt met zijn uitspraken. Hij wekt de suggestie dat de commissarissen ervoor zorgen dat er niet geïnvesteerd wordt. Daarnaast stelt Van Nieuwamerongen dat leefbaarheid een taak is voor de gemeente - en niet voor de corporatie.

Reactie VTW op de uitlatingen van de directeur Aw

Kamerbrief minister Ollongren

Bijlage: Staat van de corporatiesector 2020

Rijnenburg
Minister Ollongren legt wederom een aangenomen Kamermotie naast zich neer: Ze is niet van plan om Utrecht te gaan dwingen om te bouwen in de polder Rijnenburg. De Kamer ziet in de polder een ideale locatie voor grootschalige woningbouw, maar voorlopig hebben provincie en gemeente andere plannen. Aangezien Utrecht voorlopig voldoende plancapaciteit heeft ziet Ollongren geen noodzaak haar doorzettingsmacht in te zetten.

"Het volgende kabinet kan, samen met de betrokken partijen, op basis van de juiste beslisinformatie, besluiten over de ontwikkeling van de grootschalige woningbouwlocaties, waaronder Rijnenburg, inclusief de benodigde mobiliteitsinvesteringen en het daarvoor benodigde budget."

Kamerbrief: Reactie op de gewijzigde motie van de leden Terpstra en Koerhuis over een proactieve aanwijzing over Rijnenburg en Reijerscop

Huurverhogingen - initiatiefwet Henk Nijboer (PvdA)
Het debat over de initiatiefwet van Tweede Kamerlid Henk Nijboer om huurverhogingen in de vrije sector te maximeren op inflatie plus 1 procent ontaardde afgelopen week in een verkiezingsdebat. Veel partijen leken geneigd om de komende jaren de huurverhogingen te temperen of zelfs te bevriezen.

De VVD maakte daarnaast een groot punt van woonlastenneutraliteit. Volgens VVD-Kamerlid Koerhuis mogen inwoners niet gedwongen worden om mee te gaan met investeringen in duurzaamheid. Ook moet daarbij het uitgangspunt zijn dat woonlasten niet stijgen. In het voorstel van Nijboer krijgen verhuurders wel de mogelijkheid om de huur verder te verhogen als er geïnvesteerd wordt in woningverbetering.

Tijdens het debat weersprak Nijboer de kritiek van onder andere de Raad van State dat het voorstel geen fundamentele oplossing voor de problemen op de woningmarkt. "Deze wet lost natuurlijk niet al die problemen op van het tekort aan honderdduizenden woningen in Nederland en van de betaalbaarheid voor huurders", aldus de PvdA'er.
"Maar het lost wel een deel van de excessieve huurverhogingen op, en het is ook echt een fundamentele aanpassing van de huurbescherming in Nederland dat je die hele huursector nu beschermt tegen exorbitante huurstijgingen. Dat is de waarde van deze wet."

De PvdA wil daarnaast aanvangshuren reguleren en uiteraard meer bouwen. "Met GroenLinks en overigens ook met de SP ben ik het eens dat we het puntenstelsel moeten doortrekken en dat dat nog meer zoden aan de dijk zou zetten.[..] Er moet een huisjesmelkersboete worden ingevoerd. Beleggers moeten meer belast worden en we moeten een prins Bernhard-belasting invoeren."

Volgens Nijboer is de kritiek dat de wet investeringen remt niet terecht. "In de drukst bevolkte woningmarktgebieden in Nederland, Utrecht en Amsterdam, hebben grote institutionele verhuurders afspraken gemaakt om de huren niet meer dan met inflatie plus 1% te laten stijgen", stelt hij.

"Dus voor verreweg de bulk van de nieuwbouw van woningen kun je niet zeggen: daar zit een enorme rem op. Want de investeerders zelf zeggen dat ze hier goed mee uit de voeten kunnen."

De wet van Nijboer was onderdeel van het woonakkoord van vorig jaar tussen coalitie, PvdA en GroenLinks en gaat gelden voor drie jaar.

De minister ontraadde een motie van SP, Groenlinks en PvdA de huurprijzen in de sociale huursector dit jaar te bevriezen. 

Vestia
Minister Ollongren heeft afgelopen week met alle betrokken partijen een akkoord bereikt over een structurele oplossing voor Vestia. De Autoriteit Woningcorporaties heeft het plan eveneens goedgekeurd, waarmee nu alleen het Aedes-congres op 9 februari moet instemmen. Onderdeel van de overeenkomst is het opdelen van de corporatie in 3 kleine corporaties. Ook worden leningen geruild zodat Vestia wordt verlost van de enorme lastendruk.

De vijftien corporaties in Zuid-Holland die Vestia reeds uit de brand helpen met het opkopen van hun bezit lijken steun te krijgen voor hun verzoek om minder rentelast over te nemen. Daarover schreef FD afgelopen week. De corporaties vonden dat ze gezien hun bijdrage ontzien moeten worden. Aedes en bemiddelaar Hamit Karakus zijn dat met hen eens.

Nieuwsbericht VTW: BZK, WSW en Aw zetten zich in voor oplossing woningcorporatie Vestia
Hier zijn ook de Kamerbrief en de afspraken op hoofdlijnen te vinden. 

Het nieuwsoverzicht 'Actueel in de volkshuisvesting' op het gebied van belangenbehartiging wordt door de VTW gemaakt in samenwerking met 1848.nl. Voor meer informatie kunt u contact opnemen met Hans Geurts, senior beleidsmedewerker Public Affairs en Communicatie: h.geurts@vtw.nl // 06 46 87 99 28