De route naar samenwerking of fusie - actualisatie handreiking VTW en Atrivé

De VTW en Atrivé brachten samen in 2016 het boekje ‘Met het vizier op samenwerking/fusie’ uit, geschreven door adviseurs Robert van Bendegem en Gerrit van Vegchel. Op basis van reacties uit het werkveld en de laatste wijzigingen in de wet- en regelgeving, brengt de VTW nu in 2020 een door Atrivé geactualiseerde uitgave uit.

De handreiking 'De route naar samenwerking of fusie: hoe organiseer je dat?' bespreekt de wijze waarop organisaties een afweging kunnen maken om te komen tot de fundamentele keuze voor samenwerking, fusie of (toch) zelfstandig doorgaan. Ook gaat de handreiking in op de inrichting van het samenwerkings- of fusieproces en de rol en verantwoordelijkheid van de commissaris. Daarbij staan we ook stil bij onze ervaring als adviseur van Atrivé en de reflecties van een aantal commissarissen die betrokken zijn geweest bij een samenwerkings- en/of fusietraject.

Robert van Bendegem, Atrivé: "Mijn ervaring is, dat het belangrijk is om in een fusieproces voor ogen te blijven houden dat het om mensen gaat. De kunst is om alle belangen en meningen goed op tafel te krijgen. Maar ook om op een respectvolle manier daar een eenheid van te smeden."

Het belang van deze handreiking
In Nederland zijn op dit ogenblik nog een kleine 300 woningcorporaties. Tien jaar geleden waren dat er nog 500 à 550. Er wordt dus volop gefuseerd, maar ook veel samengewerkt. De afgelopen jaren zijn met name veel kleine corporaties gefuseerd: voor hen is het lastig om te voldoen aan alle eisen van de Woningwet, door gebrek aan mankracht of specialistische kennis. Er zijn nog wel kleine corporaties van circa 100 woningen die dit trachten op te lossen door inhuren van mankracht of kennis. Maar veel hebben inmiddels gekozen voor een vorm van samenwerking, en soms fusie. De VTW verwacht dat er nog wel meer samenwerkingen en/of fusies zullen komen.

Dit onderwerp past in de reeks handreikingen waarmee de VTW haar leden faciliteert en equipeert. De kracht van de handreiking is, dat zij niet alleen informeert over het fusieproces, maar ook ingaat op de afweging van wel of niet fuseren. In geval van 'niet fuseren' zijn tal van samenwerkingsvormen mogelijk die ook in de handreiking worden belicht. Dit maakt het boekje tot een must voor elke commissaris of bestuurder waarvan de corporatie zich oriënteert op de toekomst en waarbij samenwerking of fusie kansen kan bieden.

Waarom nu een update van de handreiking
De vorige handreiking over samenwerking/fusie is veel bekeken en er zijn positieve reacties op ontvangen. Waarom dan toch een nieuwe uitgave? Dit heeft te maken met de inmiddels ontstane aanpassingen op wet- en regelgeving. Ook de Governancecode is per 1 januari 2020 herzien. De handreiking is daar nu op aangepast. Bovendien wilden we profiteren van de praktische ervaring die door meerdere commissarissen en onze eigen adviseurs is opgedaan met het fusieproces. In de nieuwe uitgave zijn daarom de reflecties opgenomen van een aantal commissarissen die betrokken zijn geweest bij een samenwerkings- en/of fusietraject. Dat maakt de huidige uitgave levendiger en aansprekender.

Advies voor wie samenwerking of fusie overweegt
Albert Kerssies, directeur VTW: "Als je dit proces (van fusie of samenwerking) ingaat, is het essentieel om goed voor ogen te houden wat het belang is voor de (toekomstige) huurders. En kijk uiteraard ook goed naar de (regionale) opgave waar je als corporatie voor staat (betaalbaarheid, beschikbaarheid en kwaliteit/duurzaamheid van de woningen voor de doelgroep). Dus niet het eigen belang, maar de (toekomstige) huurders en de opgave zijn leidend voor de route die je kiest."

De handreiking 'De route naar samenwerking of fusie: hoe organiseer je dat?' staat op VTW Publicaties 

Voor meer informatie over de auteurs en advisering over samenwerking of fusie, kunt u contact opnemen met Atrivé. De contactgegevens staan onderaan de pagina.