Eerste uitkomsten enquête RvC-voorzitters over coronacrisis

Het coronavirus is voor onze gehele samenleving een zeer ingrijpende gebeurtenis die iedereen individueel raakt. Voor u als toezichthouders bij een woningcorporatie komt daar nog iets bij: de zorg voor de corporatie, de medewerkers en de huurders. De VTW heeft bij uw RvC-voorzitters uitgevraagd of en hoe wij als bestuur en bureau van de VTW extra ondersteuning kunnen bieden om uw werk als toezichthouder goed te kunnen blijven uitvoeren tijdens deze moeilijke tijd. Ook hebben wij gevraagd waar u concreet tegen aan loopt. Hieronder een korte samenvatting van de eerste reacties.

De vragenlijst is uitgezet onder 259 RvC-voorzitters van 276 woningcorporaties (een aantal is voorzitter van meerdere corporaties). Tot nu toe zijn ruim 50 reacties binnen gekomen (20%).

De RvC vergadert op afstand
De helft van de RvC's heeft wekelijks contact met elkaar en iets minder dan de helft volgt het normale patroon. Een klein percentage (2%) heeft dagelijks contact of meerdere malen per week. Bijna driekwart van de RvC-voorzitters geeft aan dat de geplande vergaderingen van de RvC en RvC-commissies gewoon doorgang vinden. Slechts een enkele RvC komt nog fysiek bij elkaar (2%). De vergaderingen op afstand verlopen via (een combinatie van) conferencecalling met of zonder beeld (63%), mail (37%), telefoon (29%) en WhatsApp (17%). Dit nieuwe vergaderen wordt door sommigen als onpersoonlijk en beperkend ervaren. Bepaalde onderwerpen zoals een fusie, het inwerken van een interim bestuurder, de selectie en benoeming van een nieuwe bestuurder e.d. vereisen fysiek contact en worden, als het kan, in de tijd naar achteren geschoven. Een aantal RvC-voorzitters geeft aan dat raad hierdoor vertraging oploopt en dat de druk op de agenda voor de 2e helft van dit jaar erg groot zal worden.

De RvC wordt voldoende door bestuurder betrokken
De overgrote meerderheid van de RvC-voorzitters geeft aan dat zij voldoende door de bestuurder wordt betrokken bij de aanpak van de gevolgen van de coronacrisis voor de corporatie, medewerkers en huurders (96%). Iets meer dan 10% heeft als RvC-voorzitter dagelijks contact met de bestuurder en ruim twee derde wekelijks. De rest volgt het normale patroon. Een aantal RvC-voorzitters merkt op dat je als raad moet wegblijven van het operationele bestuur en toch dichtbij moet blijven.

Belangrijkste thema's en zorgen
Als belangrijkste thema's voor de RvC tijdens deze crisis worden genoemd: de gezondheid van het personeel (94%) en de contacten met de huurders (87%). Ongeveer een vijfde tot een kwart noemt ook: de contacten met gemeente en maatschappelijke partners, huurachterstanden, huuruitstel en huisuitzettingen. Andere thema’s hebben nu minder prioriteit: Financiën (17%), Investeringen uitstellen of juist naar voren halen (15%) en Opdrachtgeverschap (6%). Energietransitie wordt door niemand genoemd.

RvC-voorzitters maken zich zorgen over de gezondheid van het personeel en de impact ervan op de organisatie. Ze vragen zich ook af of er - vanuit de overheid en politiek - genoeg oog is voor de huurders die in financiële moeilijkheden komen door werktijdverkorting of zzp-er zijn zonder inkomen. Verder zijn er zorgen over de zelfredzaamheid van kwetsbare huurders en over de druk op de leefbaarheid in kwetsbare wijken.

Wat verwacht de RvC van de VTW
"Ruim twee derde van de RvC-voorzitters wil vooral door de VTW geïnformeerd worden over de gevolgen van de coronacrisis voor de sector. Een aantal berichten hierover vindt u in de extra nieuwsbrief van 20 maart en de in nieuwsbrief van 27 maart. [deze is vanaf vrijdag 27 maart 16.00 uur te lezen via www.vtw.nl/nieuwsbrief]

Een vraag die velen ook bezig houdt is: hoe hou je in deze crisistijd goed toezicht? Wat vooral als lastig wordt ervaren is de onzekerheid over de duur van de crisis. Ruim de helft van de RvC-voorzitters zou dan ook graag van andere RvC's willen horen hoe zij omgaan met de coronacrisis en toezicht houden. Een aantal RvC-voorzitters heeft aangegeven te willen vertellen hoe zij dit doet. De eerste interviews met deze voorzitters verschijnen volgende week op de VTW-website.

Een klein deel van de RvC-voorzitters vraagt of de VTW haar kennis en ervaring met video conferencing tools wil delen. Deze informatie kunt u hier vinden. 

Herhaling uitvraag
Omdat de ontwikkelingen snel kunnen gaan en zaken de komende tijd belangrijker worden of van prioriteit veranderen, zal de VTW over één tot twee weken nogmaals een vragenlijst aan alle RvC-voorzitters voorleggen.