De toekomst is aan het organisatienetwerk! Recensie van: "Organisatienetwerken; De organisatievorm van de toekomst"

Recensie van "Organisatienetwerken; De organisatievorm van de toekomst", geschreven door Patrick Kenis en Bart Cambré. De recensie van de hand van VTW-lid Joke Abbring (commissaris bij Ieder1, TBV Wonen en Woningbelang).

Netwerken is hot! Steeds vaker werken woningcorporaties samen met andere organisaties in organisatie-netwerken om complexe problemen in de wijk op te lossen. Onze wereld is zo veranderd en complex geworden dat oplossingen die altijd gewerkt hebben niet langer voldoen. Organisatienetwerken, verbanden van onafhankelijke organisaties die met elkaar een gezamenlijk maatschappelijke resultaat nastreven, zijn dan ook sterk in opkomst. Maar eenvoudig is het niet: onderzoek toont aan dat 80 procent van de organisatienetwerken faalt in de aanpak. Organisaties moeten durven loslaten en dat geldt ook voor toezichthouders.

Dat is een spanningsveld. Je kunt complexe problemen alleen met elkaar oplossen, maar deze manier van organiseren brengt echter ook een andere (be)sturing met zich mee met bijzondere governance-kwesties en spanningsvelden die eisen stellen aan de organisatie, inclusief het toezicht. Als het zo lastig is waarom dan toch kiezen voor een organisatienetwerk? Omdat een organisatienetwerk effectieve oplossingen mogelijk maakt die er anders niet zouden komen, omdat ze niet door een organisatie alleen niet gerealiseerd kunnen worden.

In het boek Organisatienetwerken verkennen Patrick Kenis en Bart Cambre de fascinerende wereld van organisatienetwerken. Hoe en waarom moeten we steeds vaker streven naar iets dat onze eigen organisatie overstijgt?
 
Op basis van de meest recente wetenschappelijke inzichten komen alle belangrijke bouwstenen van organisatienetwerken aan bod. Wanneer moet je een organisatienetwerk oprichten en wanneer niet? Hoe doe je dat dan? Wat zijn de valkuilen en hoe kan je hiermee omgaan?

Een laatste vraag behelst hoe we weten dat het netwerk goed bezig is of niet. Daarvoor geven de auteurs een beoordelingskader dat ze illustreren aan de hand van een casus over re-integratie van ex-gevangen.

De auteurs sluiten af met het wijzen op enkele uitdagingen die zij zowel vanuit wetenschappelijke oogpunt als vanuit praktijktoepassingen zien ontstaan. Door de vele voorbeelden uit diverse sectoren is het een heel inzichtelijk en helder boek. Het boek is dan ook bedoeld voor een breed publiek van bestuurders, directieleden, stafmedewerkers en leidinggevenden van bedrijven, non-profitorganisaties en overheden uit de meest uiteenlopende sectoren.

Wat blijft me na het lezen van dit boek bij?  Het organisatienetwerk kan de behoeften van de onze huidige complexe samenleving bejegenen. Reden waarom het nog steeds relatief weinig gebeurt is dat deze methodiek veel vergt. Het is een afweging tussen vernieuwing in een steeds veranderende wereld en het behouden van controle binnen de eigen organisatie. Maar organisaties die zich moeiteloos in organisatienetwerken bewegen of organisatienetwerken initiëren zijn die corporaties die de gewenste unieke en vernieuwende oplossingen aandragen en de nieuwe generatie medewerkers weet te boeien. Hoe ver is uw corporatie hier al mee?