‘Geld is het probleem niet om meer te bouwen’ - interview met Daniel Koerhuis, Tweede Kamerlid VVD

Meer flexwoningen, meer lege kantoren ombouwen tot woningen en – waar nodig – ingrijpen in de lokale woningmarkt. Dat zijn volgens VVD Kamerlid Daniel Koerhuis, woordvoerder wonen, de ‘klappers’ om het woningtekort op korte termijn terug te dringen. Daar ligt ook een grote rol voor de corporaties. ‘Geld is het probleem niet.’

Tekst: Lisette Vos

Op de dag van het interview [29 januari, red.] diende Koerhuis namens de VVD met CDA en D66 een motie in: de drie regeringspartijen riepen minister Van Veldhoven op om in te grijpen bij de bouwplannen op het voormalige vliegveld Valkenburg in de gemeente Katwijk. Daar speelt al vijftien jaar een discussie over de bouw van 5000 woningen. De minister heeft Katwijk een ultimatum gesteld. ‘Het is een keer genoeg’, stelt Koerhuis. ‘De woningnood is zo hoog dat we alles uit de kast moeten halen.’

Politieke partijen in de Tweede Kamer verschillen van mening over de aanpak van de woningnood, maar over één uitgangspunt zijn ze het eens: bouwen, bouwen, bouwen. Volgens Koerhuis is het een ‘grote stap’ dat het Rijk ingrijpt in de lokale woningmarkt. ‘Laat dit een signaal zijn naar andere gemeenten, dat ze haast moeten maken met hun plannen.’

Verhuurderheffing
Volgens Koerhuis zijn locaties vaker het knelpunt, niet het gebrek aan geld. Corporaties stellen dat zij veel minder financiële armslag hebben om in nieuwe woningen te investeren: vorig jaar voerden zij actie tegen de verhuurderheffing met de hashtags #ikwileenhuis en #woningcrisis. Op de VVD na willen alle partijen in de Tweede Kamer af van deze heffing. ‘Onbegrijpelijk’, stelt Koerhuis die corporaties op Twitter ‘rijke stinkerds’ noemde. ‘Ze maken 18 miljard winst, waarvan 4 miljard operationeel. Bovendien: als we een streep zetten door de verhuurderheffing, moeten we elders dekking voor de begroting vinden.’

Meer bouwen
Vorig jaar zijn bijna 71.000 nieuwe woningen gebouwd, en daarnaast onder meer kantoren tot 10.000 woningen omgebouwd. Daarmee is de doelstelling van het kabinet om 75.000 woningen per jaar te bouwen gehaald. Een goede stap, stelt Koerhuis, maar om het woningtekort verder terug te dringen moeten volgens hem jaarlijks ruim 100.000 woningen worden bijgebouwd. Daarvoor zijn op korte termijn acties nodig: zoals de bouw van 15.000 flexwoningen per jaar, meer lege kantoren tot woningen ombouwen en legaliseren van recreatiewoningen.

Verkopen
Corporaties hebben volgens de VVD-er een belangrijke rol in de opdracht om te bouwen, bouwen, bouwen. Zij hebben voldoende ruimte om te investeren, stelt Koerhuis, ook door kritisch de bestaande voorraad door te lichten en dure sociale huurwoningen te verkopen. Daarnaast kunnen zij kleiner en goedkoper bouwen voor specifieke doelgroepen (niet alleen flex, ook vaste woningen). ‘Het aantal eenpersoonshuishoudens groeit enorm. Ook senioren hebben vaak behoefte aan een kleinere, gelijkvloerse woning dichtbij voorzieningen.’ 

Meer balans in de woningmarkt
Als Koerhuis wordt gevraagd naar zijn wensdroom voor de woningmarkt, wil hij niet alleen het tekort aan woningen terugdringen, maar ook meer balans op de woningmarkt: met meer middenhuur. Het aantal sociale huurwoningen (240.000 scheefwoners hebben volgens hem een te hoog inkomen voor een sociale huurwoning) kan volgens hem omlaag, ten gunste van de middenhuur. ‘Iedereen is het erover eens dat er te weinig middenhuur beschikbaar is. In de discussie kijkt iedereen naar de dure huurwoningen, maar dat is maar een klein percentage.’   

Intern toezicht
Bijna vijf jaar na de invoering van de Woningwet, pleit Koerhuis eerder voor meer dan minder toezicht. Over de recente fraudezaak bij corporatie Stadgenoot, waar een medewerker ongemerkt miljoenen euro’s kon wegsluizen, heeft hij kamervragen gesteld, onder meer over de rol van de Raad van Toezicht en de Autoriteit woningcorporaties (Aw). ‘Hoe kan het dat deze fraude intern onopgemerkt is gebleven? Ik vind dat toezichthouders hier bovenop moeten zitten.’

Energieleverancier
Ook vindt Koerhuis dat de commissarissen kritisch moeten zijn op corporaties die hun taak te breed opvatten. Hij noemt het Groninger Huis: de corporatie wil meedoen aan een zonnepark om meer energie op te kunnen wekken, maar de Woningwet steekt daar een stokje voor. Meer dan veertig directeuren van corporaties hebben een petitie voor meer ruimte in de wet ondertekend. ‘We moeten niet willen dat een corporatie een energieleverancier wordt. We hebben onze lessen geleerd, kijk naar de SS Rotterdam. Ik zie de commissarissen hierin als mijn bondgenoten.’  

---

Lees hier het interview met Guido van Woerkom en Albert Kerssies in Trouw over het VTW standpunt ten aanzien van de wooncrisis. 

Interviews Tweede Kamerleden
De VTW laat in een interviewserie Tweede Kamerleden aan het woord over onder meer de crisis op de woningmarkt en de rol van (intern) toezicht. Uitspraken in de interviews zijn voor rekening van de geïnterviewde en niet het standpunt van de VTW. Dit is de eerste aflevering; het volgende interview is met CDA Kamerlid Erik Ronnes.