‘Corporaties moeten autonomie durven loslaten’ - interview met bestuur en RvC van Thuisvester over duurzaamheid en vernieuwend opdrachtgeverschap

Corporaties die in de Brabantse Duurzaamheid Alliantie met bouwbedrijven samenwerken om woningen te verduurzamen, moeten hun autonomie deels durven loslaten. Dat stellen directeur-bestuurder Pierre Hobbelen en RvC-lid Bram Heijnsbroek van Thuisvester. ‘We moeten naar elkaar luisteren om samen tot de beste aanpak te komen.’

Tekst: Lisette Vos

De VTW-themabijeenkomst op dinsdag 26 november a.s. gaat over de ambities van de sector om het woningbezit te verduurzamen: in 2050 moeten alle woningen CO-2 neutraal zijn. Om dat doel te bereiken, is vernieuwend opdrachtgeverschap nodig. Hoe pak je samenwerking met de markt aan en wat betekent dit voor het toezicht?

Samen met de corporaties Tiwos, TBV Wonen en WonenBreburg maakt Thuisvester deel uit van de Brabantse Duurzaamheids Alliantie (BDA). In deze alliantie werken corporaties samen met vijf bouwbedrijven waarmee zij al goede ervaringen hebben, en met Aedes en Bouwend Nederland. Doel is om woningen sneller, beter en goedkoper te verduurzamen. ‘En om opdrachtgeverschap te innoveren,’ voegt Hobbelen toe.

Initiatief Thuisvester
Thuisvester heeft het initiatief genomen tot de alliantie, nadat de corporatie eerst in 2017 zelf met drie bouwbedrijven in zee ging om 2000 woningen te verduurzamen. Een ambitieus programma: de corporatie isoleert in drie jaar verschillende type woningen, verdeeld over vier gemeenten. Bovendien was in dat jaar de economische crisis nog niet voorbij.

Spannend proces voor de RvC
Dat was een spannend proces, blikt toezichthouder Bram Heijnsbroek terug. ‘Dat Thuisvester met drie bouwbedrijven ging samenwerken in een groot programma was voor het eerst, en de crisis was nog niet voorbij. We hebben overwogen om het programma op te knippen om de operatie beter te kunnen beheersen. Uiteindelijk hebben we het bestuur en de organisatie vertrouwen gegeven. Je moet soms koploper zijn. Als iedereen stil blijft zitten, gebeurt er niet veel. En belangrijk: de corporatie is financieel gezond.’

Naar elkaar luisteren
In de Brabantse Duurzaamheids Alliantie hebben Thuisvester en Tiwos samen de vraag gebundeld die de vijf bouwbedrijven samen oppakken. In dit proces moeten de corporaties nauw samenwerken, en dat heeft gevolgen voor de bedrijfscultuur. Heijnsbroek: ‘Wij hebben als RvC de vraag gesteld of de organisatie klaar is voor deze nieuwe vorm van opdrachtgeverschap. Elke corporatie heeft een eigen DNA. Medewerkers moeten naar collega’s van de andere corporatie luisteren om samen tot de beste aanpak te komen. Dat kan lastig zijn.’

Huidige en toekomstige huurders
Volgens Heijnsbroek moeten de investeringen van de alliantie vooral goed uitpakken voor de huidige én toekomstige huurders. Het eerste project staat begin volgend jaar op de agenda van de RvC: de corporaties gaan in de komende vier jaar duizenden naoorlogse grondgebonden woningen isoleren. ‘De centrale vraag is wat wij bereiken met dit plan. Als dat er goed uitziet, ook voor de huurders, dan moeten we het vertrouwen geven aan alle partners. Ook aan de bouwers die op een andere manier gaan werken.’

Een jaar gepraat
Volgens directeur-bestuurder Hobbelen is er veel werk verzet om tot goede afspraken te komen: vernieuwend opdrachtgeverschap is niet van de ene op de andere dag geregeld. ‘We zijn al bijna een jaar aan het praten, drie corporaties zijn tijdens dit proces afgehaakt. De RvC moet lef tonen om ons vertrouwen te geven. We hebben voor het eerste programma een raamwerk uitgewerkt, per complex moeten we de contracten nog vastleggen. Als het gaat draaien, kunnen we op een efficiënte en betere manier werk verzetten tegen lagere kosten.’

Hetzelfde doel voor ogen
De aanpak in de alliantie heeft wél de interesse van twee andere corporaties gewekt: naast Thuisvester en Tiwos zijn TBV Wonen en WonenBreburg aangesloten. Hobbelen: ‘Je moet beginnen met mensen die elkaar kennen, die samen hetzelfde doel voor ogen hebben. De volgende stap is dat meer partijen zich aansluiten om samen meer te bereiken. De meerwaarde voor de sector, dat is waar we het voor doen.’   

VTW-themabijeenkomst en ALV: meld u aan!
De VTW-themabijeenkomst over duurzaamheid en vernieuwend opdrachtgeverschap is op dinsdag 26 november om 16.00 uur in Veenendaal, voorafgaand aan de Algemene Ledenvergadering. Sprekers zijn: Bernard Wientjes (voorzitter Taskforce Bouwagenda) en Margriet Drijver (boegbeeld van de Renovatieversneller).

Meer informatie over de themabijeenkomst en aanmelding (ook voor de ALV): 
https://www.vtw.nl/agenda/121?source=external

Lees meer:

Interview met directeur-bestuurder René Scherpenisse en RvC-voorzitter Sander van Bodegraven van Tiwos: 
https://www.vtw.nl/nieuwsbrief/152/artikel/1182