‘We hebben als corporatie een morele opdracht’ - interview Enny van der Wiel, lid RvC Mercatus, over brede visie op duurzaamheid

Duurzaamheid gaat bij Mercatus veel verder dan de ambitie om CO2 terug te dringen. Bij de corporatie in de Noordoostpolder gaat het ook over sociale duurzaamheid, zoals leefbaarheid en armoedebestrijding, over hergebruik van materialen en over groen in de omgeving van woningen. Die integrale visie ondersteunt de RvC volledig, aldus commissaris Enny van der Wiel. 

Tekst: Lisette Vos

RvC-lid Van der Wiel was één van de sprekers tijdens twee van de regionale bijeenkomsten van de VTW over duurzaamheid, in Meppel en Drachten. Zij lichtte de brede visie op duurzaamheid van Mercatus vanuit het perspectief van de toezichthouder toe. Volgens aanwezigen in de zaal was het een verhaal dat afwijkt van andere verhalen bij corporaties, juist vanwege die brede en integrale visie.

Leefbare aarde nalaten
In de visie van Mercatus is toekomstbestendigheid één van de drie belangrijke uitgangspunten. En ‘leefbare aarde nalaten’ een belangrijke waarde. Die vormen ook voor de RvC mede de basis, stelt Van der Wiel. ‘We hebben als corporatie een morele opdracht. Vanuit deze morele oriëntatie maken we als RvC integrale afwegingen. En zien we erop toe dat die integrale visie ook bij de medewerkers tot in de haarvaten doordringt.’

Gereserveerd
De corporatie heeft, met instemming van de RvC, dertig miljoen gereserveerd voor innovatie in duurzaamheid, óók in sociale duurzaamheid. Zo heeft Mercatus een casemanager in dienst genomen om huurders die zorg nodig hebben – in samenwerking met lokale zorgpartijen – sneller te kunnen helpen. ‘Deze aanpak gaat verder dan de kerntaak van de corporatie. Vanuit onze morele opdracht stemmen wij als RvC in met die keuze.’

Innovatie in techniek: waterstof
Meer dan de helft van de gereserveerde dertig miljoen gaat naar technologische innovaties voor duurzaamheid. Het bestuur nam het initiatief tot een experiment met waterstof, in samenwerking met NAM en Liander. ‘Omdat dit experiment in de brede visie past, zijn we als RvC positief kritisch. Maar we besloten wel om een externe deskundige in te schakelen, die zowel thuis is in de technische innovaties als in toezicht op duurzaamheid, als onderdeel van governance.’

Profiel externe deskundige
Dat laatste was makkelijker gezegd dan gedaan, blikt Van der Wiel terug. ‘In het profiel hebben we beide kennisterreinen, innovatie in duurzaamheid én governance, opgenomen. We zochten iemand die net even meer in huis heeft dan wij als RvC. En hij of zij moest ook in de organisatie een goede gesprekspartner zijn. Die zoektocht heeft een paar maanden geduurd.’

Die externe deskundige heeft de RvC goed op weg geholpen, aldus Van der Wiel. ‘De hamvraag is of we als corporatie van de opwekking van energie zijn. Worden we dan niet een energieleverancier? Willen we dat? En hoe houden we daar dan toezicht op? In de energietransitie zijn de panelen aan het schuiven, een definitief antwoord hebben we nog niet. Dan is het fijn dat een externe deskundige ons helpt om de juiste vragen te stellen.’

Kracht van het volume
Tijdens de regionale VTW-bijeenkomst over duurzaamheid kwamen veel dilemma’s ter sprake, zoals: loop je als corporatie voorop of ben je meer een volger? Dat is een vraag die bij veel toezichthouders leeft. Enny van der Wiel heeft een duidelijk antwoord: maak gebruik van de kracht van het volume. ‘Zoek elkaar op om samen te werken. We zijn als sector een enorme klant voor bouwend Nederland. Bij schaalvergroting worden de kosten lager en niet iedere corporatie hoeft dan opnieuw het wiel uit te vinden.’

De laatste van de zes regionale bijeenkomsten van de VTW over duurzaamheid is op vrijdag 28 juni bij Vestia in Rotterdam: https://www.vtw.nl/agenda/108?source=external