‘Gesprek gaat steeds vaker over uitkomsten benchmark’ - interview met Jasper Willems, projectleider Aedes benchmark

Steeds meer toezichthouders kijken verder dan de scores van de vijf prestatievelden uit de Aedes-benchmark om de prestaties van hun corporatie tegen het licht te houden. Volgens projectleider Jasper Willems van Aedes is dat winst. 'Juist de uitkomsten van de benchmark, die de scores verklaren, vormen een goede basis voor een gesprek met het bestuur.'

Op 1 februari jl. was de ledenbijeenkomst 'De Aedes-benchmark voor toezichthouders' bij de VTW in Zoetermeer. Projectleider Jasper Willems hield daarbij een boeiende presentatie. U kunt een impressie van de bijeenkomst hier bekijken (46 sec). In het interview hieronder vertelt hij meer over de Aedes-benchmark. 

Tekst interview: Lisette Vos

De Aedes-benchmark die de prestaties van corporaties in kaart brengt en onderling vergelijkt heeft zich in vijf jaar ontwikkeld tot een instrument dat breed in de sector wordt gedragen. Verreweg de meeste corporaties – 90 procent van alle corporaties en 95 procent van de Aedes-leden- doen vrijwillig mee aan de benchmark. Op basis van data die zij zelf aanleveren, krijgen zij inzicht in vijf prestatievelden: huurdersoordeel, bedrijfslasten, onderhoud & verbetering, duurzaamheid en beschikbaarheid & betaalbaarheid. 

Aan de slag met uitkomsten
Volgens projectleider Willems gaat de discussie niet meer over de methodiek en/of de kwaliteit van de data, maar willen corporaties het gesprek aangaan over de uitkomsten van de benchmark. Dat geldt ook voor steeds meer toezichthouders, zo bleek deze maand tijdens een VTW-bijeenkomst over de benchmark. ‘Het gaat veel meer over de vraag wat een individuele corporatie van de uitkomsten kan leren en/of er nog verbeteringen mogelijk zijn.’
De corporaties die in een prestatieveld boven het gemiddelde scoren krijgen een A, gemiddeld scorende corporaties een B en de overige corporaties een C. Deze score is relatief en zegt iets over de prestaties ten opzichte van andere corporaties, maar vertelt niet het hele verhaal. De onderliggende data en bijbehorende verklaringen geven juist inzicht in de keuzes die de corporatie heeft gemaakt en in de toekomst kan maken, stelt Willems. ‘Een A betekent niet per definitie dat alles goed is gegaan, en een C kan een logische verklaring hebben.’

Aedes-benchmarkcentrum
De onderliggende data van de individuele corporaties zijn beschikbaar in het (afgesloten) Aedes-benchmark. Corporaties kunnen daar hun data en prestaties op een onderwerp vergelijken, met corporaties die bijvoorbeeld in dezelfde regio actief zijn. Veel variaties zijn mogelijk: aan de hand van dashboards kunnen corporaties eigen vergelijkingen maken. Het benchmarkcentrum is in eerste instantie bedoeld voor corporatiemedewerkers (en het bestuur), maar toezichthouders die toegang willen, kunnen dat aangeven, stelt Willems. ‘De éne toezichthouder vindt dat meer iets voor de interne organisatie, de ander wil juist een eigen beeld vormen op basis van de data.’

Meer relaties tussen prestatievelden
Tijdens een VTW-bijeenkomst over de benchmark gaven toezichthouders vorig jaar aan meer verbanden te willen kunnen leggen tussen de prestatievelden. Volgens Willems is daaraan gewerkt. Een voorbeeld: de relatie tussen de kosten voor reparaties en het huurdersoordeel. Zo blijkt dat hoe groter het percentage van ontevreden huurders over de dienstverlening bij reparaties is, hoe hoger de kosten van het reparatieonderhoud van de corporatie is. ‘Bij een klacht van een huurder moet je weer terug, en dat kost meer.’
Een andere opmerking van de toezichthouders was om breder te kijken dan alleen naar de huurlasten. Alleen als er goede data beschikbaar is om vergelijkingen te maken op basis van de woonlasten (dus inclusief gebruik energie en licht), kan dit een waardevolle toevoeging zijn. ‘Het wordt nog interessanter wanneer we het effect van duurzaamheidsmaatregelen in huurwoningen op de woonlasten in kaart kunnen brengen, maar dat kunnen we nog niet toezeggen,’ aldus Willems.

Leerprogramma
Aedes biedt een leerprogramma aan voor corporaties die meer uit de benchmark willen halen. Ook biedt Aedes ondersteuning aan corporaties die gezamenlijk hun resultaten willen bespreken. Volgens Willems staan deze sessies – indien gewenst – ook open voor toezichthouders. ‘Toezichthouders kunnen met behulp van de benchmark de juiste vragen stellen aan het bestuur, daar gaat het om, het is aan de RvC´s in hoeverre zij zelf in de analyse willen duiken.’

Toegang tot Aedes-benchmarkcentrum
Het Aedes-benchmarkcentrum is alleen toegankelijk voor corporaties die lid van Aedes zijn. Wilt u als toezichthouder bij een corporatie ook toegang tot het Aedes-benchmarkcentrum, stuur dan een mail met uw naam en corporatie naar de helpdesk van de Aedes-benchmark: benchmark@aedes.nl 

https://abc.databank.nl/

Dossier Aedes-benchmark:
https://www.aedes.nl/dossiers/benchmarken.html

Resultaten Aedes-benchmark 2018:
https://www.aedes.nl/artikelen/bedrijfsvoering/benchmarking/02-resultaten-en-publicaties/resulaten-en-publicaties.html