Bent u toe aan verdieping in uw eigen professionalisering als commissaris? En staat u open voor de zoektocht naar nieuwe inspiratie in uw toezichtwerk? Graag nemen we u mee in een vraaggesprek met één van de moderatoren, Martijn de Loor, en één van de deelnemers van 2018, Ina Vogelzangs. Zo krijgt u een beter beeld wat het hen heeft gebracht en wat het ook u kan brengen in uw functie. We hopen dat het u inspireert om deel te nemen in 2019 en wensen u namens de VTW Academie een gezond, inspirerend en leerzaam 2019 toe!
Interview met moderator Martijn de Loor: 'Met een achtergrond in de psychologie, consultancy en de haptonomie, vraagt men mij ontwikkelprocessen te stimuleren of taaie kwesties op te lossen. Mijn talent is dat ik altijd mogelijkheden zie en de recepten ken om uit ‘de puree’ te raken. Ik ben intervisiecoach van onder meer bestuurders en toezichthouders. Daarnaast ben ik commissaris bij Dudok Wonen en de SSH en ook lid van een VTW-inspiratiegroep.'
 |
1. Wat zijn de kenmerken van een inspiratiegroep zoals deze?
‘Primair zijn deelnemers betrokken commissarissen/toezichthouders en zijn ze echt bezig wat het betekent om commissaris te zijn. Dat gaat over vragen als: Wat vraagt de functie van mij? Hoe is de relatie met mijn bestuurder, met de andere rvc-leden en met de belanghouders? Hoe kiezen wij een nieuwe bestuurder? Wat is mijn eigen positie in de raad? Hoe verhoud ik mij tot mijn voorzitter?
Er komt van alles op je weg in je rol als commissaris. De essentie van intervisie is dat je vragen en puzzels die je in je toezichtwerk bezighouden deelt met de rest van de groep. Dit doen we aan de hand van casuïstiek en concrete voorbeelden. Het is geen omgeving die kennis gedreven is maar een setting die je uitnodigt om uit te wisselen waar je mee rondloopt. Een actieve houding wordt van een ieder verwacht en is ook nodig om tot nieuwe inzichten te komen met elkaar.’
2. Hoe zorg jij ervoor dat er openheid is binnen de deelnemersgroep?
‘Allereerst door het expliciet te benoemen dat er in alle vertrouwen kwesties kunnen worden ingebracht en besproken. Gesloten naar buiten en open naar binnen is mijn credo. Het is van groot belang dat een ieder zich veilig voelt en zich niet geremd voelt om te delen waarom iets voor hem/haar een kwestie is.
In mijn verdere aanpak zorg ik voor structuur en de juiste sfeer om het goede gesprek te laten plaatsvinden. Door het gebruik van verschillende methoden komen we tot verdieping. Om de vraag achter de vraag te achterhalen.’
3. Welke meerwaarde heeft een inspiratiegroep voor een commissaris?
‘Je wordt als individuele deelnemer geholpen om je vraagstuk te onderzoeken, uit te diepen en te kijken hoe je ermee verder kunt.
Er is daarnaast niet één plek waar je met collega’s uit dezelfde branche, als een echte peergroup, kunt bespreken wat jou persoonlijk écht bezighoudt in het werk. Er wordt je een spiegel aangeboden in gezelschap van personen die in een vergelijkbare situatie zitten. Een plek waar je niet bang hoeft te zijn allerlei goedbedoelde adviezen te krijgen over hoe het zou kunnen of moeten. Een bespiegeling op jezelf over iets wat jij als kwestie hebt ingebracht. De VTW Academie biedt verder geen plek waar dit kan. De overige activiteiten zijn voornamelijk gericht op kennisoverdracht, al dan niet in combinatie met oefencasuïstiek of vaardigheden.
Je moet jezelf inbrengen. De functie van toezichthouder/commissaris is in de praktijk vooral een inhoudelijk vak. Intervisie spitst zich eerder toe op de dynamiek in de raad en tussen raad en bestuurder en de positionering ten opzichte van elkaar. Erg zinvol om dit als commissaris/toezichthouder eens onder de loep te nemen in een veilige omgeving.’
4. In hoeverre is de uitwerking van een inspiratiegroep ook van belang voor de rest van de RvC?
‘Door het bijwonen van een inspiratiegroep, de naam zegt het al, word je als persoon geïnspireerd. Als je zaken anders aanpakt binnen een RvC verandert automatisch ook de dynamiek. Je hebt wel degelijk invloed hierop door anders te denken, te handelen en jezelf in te brengen. Als je je bijvoorbeeld onzeker opstelt, roep je een andere dynamiek op dan wanneer je je zeer overtuigend uitlaat over een kwestie.’
5. Welke aspecten van het traject hebben ook jou in je rol als moderator verrast?
‘Elke groep die ik begeleid zet me aan het denken. Dat maakt het elke keer weer uitdagend. In de huidige opzet komt de groep drie keer bij elkaar. Vanuit dit oogpunt is het een boeiende uitdaging om ervoor te zorgen dat er een groepsgevoel ontstaat. Dat gebeurt niet meteen binnen een jaar. Ik stimuleer dan ook richting de deelnemers om de intervisie met elkaar te continueren. Zelf zit ik ook al enkele jaren in een VTW-inspiratiegroep waar ik veel waarde aan hecht.
In de reguliere RvC-vergadering is doorgaans geen tijd voor reflectie. De inspiratiegroep is gericht op vertragen waardoor de reflectie op gang kan komen. Dan kan de deelnemer vanuit een beschouwend oogpunt kijken en zich thuis gaan voelen binnen een inspiratiegroep. Door meer te investeren in onderlinge verbinding maakt het dat je als groep ook echt tot inspiratie komt en dat is het gezamenlijke doel. Ik zie ernaar uit die inspiratie in 2019 opnieuw te mogen ervaren.’
Interview met Ina Vogelzangs - één van de deelnemers van 2018. Ina Vogelzangs is lid van het CvB van Onderwijsgroep Amersfoort en lid RvC bij WBO Wonen. Ze heeft een bedrijfskundige achtergrond, is analytisch sterk en heeft een resultaatgerichte instelling. Ina zoekt liever samenwerking op basis van gemeenschappelijkheid dan de concurrentie. Haar kracht ligt op organisatorisch en procesmatig gebied waarbij ze integriteit hoog in het vaandel heeft.
 |
1. Hoe kijk je terug op de inspiratiegroep die je hebt bijgewoond?
Het was zeer interessant omdat je met een groep gelijkgestemden een probleem of dilemma gaat benaderen. Er vond een goede inventarisatie plaats in de beginfase zodat het intervisiegedeelte erg prettig was.
2. In hoeverre merk je dat het effect heeft gehad op je werk in de dagelijkse praktijk?
Na het bijwonen van de inspiratiegroep ben ik meer gaan nadenken over rolzuiverheid. Hoe is de verhouding met mijn bestuurder, de rest van mijn RvC en hoe verhouden die zich met de bijbehorende taken en verantwoordelijkheden? En op welke wijze zijn we met onze raad aan het werk en welke elementen hiervan horen eigenlijk niet op ons bord? Interessant om deze aspecten van mijn functie eens met andere ogen te bekijken.
3. Welke elementen zijn in jouw ogen het meest waardevol van het programma?
Het leren van elkaar is het meest waardevolle. In principe kan je op elk moment je eigen dilemma’s delen met anderen als je dat wilt. Echter, het meekijken met anderen is heel leerzaam. Het zijn vaak situaties die jezelf ook zouden kunnen overkomen.
4. Hoe is het contact nu met de overige deelnemers van het programma?
Goed. De intentie is naar elkaar uitgesproken dat we er een vervolg aan willen geven. Al dan niet met een uitbreiding van enkele personen. Het zou namelijk zeer nuttig zijn als het wordt voortgezet, je een nog sterkere band ontwikkelt en dat we elkaar in de toekomst zouden kunnen bellen als je in een situatie komt waarbij dit nuttig kan zijn.
5. Wat gun je een commissaris die ook van plan is deel te nemen aan een inspiratiegroep?
Ik gun hem of haar een veilige en vertrouwde groep waarin problemen en dilemma’s bespreekbaar gemaakt kunnen worden. Het is zeer prettig om verschillende visies te delen. Vaak is het namelijk zo dat je in je functie als toezichthouder/commissaris terecht komt in een bestaande setting en je jarenlange bestaande patronen overneemt. Het is ontzettend leerzaam om te ervaren hoe andere commissarissen zaken aanpakken. Voor personen die niet veel ervaring hebben in toezichthoudende functies is het extra waardevol.
Voor meer informatie over de inspiratiegroepen en u aanmelden kan op de website van de VTW Academie.