Aedes: Samen verantwoordelijk voor de volkshuisvesting in hele land

De komende jaren gaan woningcorporaties veel investeren: nieuwe woningen bouwen, bestaande woningen verbeteren en verduurzamen, en de leefbaarheid van wijken verbeteren. Over al deze opgaven werden in 2022 landelijke afspraken gemaakt met het kabinet. Er wordt overlegd over het actualiseren van deze Nationale Prestatieafspraken (NPA). Voorwaarde voor de afspraken is dat ze financieel haalbaar zijn voor de hele sector. 

Dat sluit echter niet uit dat de opgave niet volledig haalbaar kan zijn voor individuele corporaties of regio’s. Alle corporaties leveren hun deel aan die opgaven, wat zij lokaal vastleggen in prestatieafspraken met gemeenten en regionaal in Woondeals. De opgaven van regio’s verschillen van elkaar en de ene corporatie heeft meer financiële mogelijkheden dan de andere. Om dat op te lossen zijn woningcorporaties solidair met elkaar, omdat corporaties een gezamenlijke verantwoordelijkheid voelen voor alle landelijke opgaven. 

Het principe van solidariteit en samenwerking is in 2022 al vastgelegd in de Governancecode van Aedes en de VTW. In de praktijk werken veel corporaties lokaal en binnen regio’s al samen, en gaan ze uit van de opgave in hun gezamenlijk werkgebied. En toen de huurders van Vestia de dupe dreigden te worden van de financiële problemen van de corporatie, schoten andere corporaties te hulp. Binnen de sector ontstond de behoefte om duidelijker vast te leggen welke werkwijze gevolgd wordt als een corporatie (of de corporaties in een regio) een beroep doet op hulp vanuit de sector. Dat is nu vastgelegd in de Werkwijze Solidariteit tussen woningcorporaties in Nederland. 

• Een corporatie die de eigen opgave niet volledig aan kan, bespreekt dat met corporaties waarmee ze lokaal of in de regio samenwerkt. Ze bekijken of ze samen wel de volledige opgave in het gebied kunnen realiseren. Dat kan bijvoorbeeld door nieuwbouwprojecten van elkaar over te nemen of door woningcomplexen te ruilen. 
• Als het probleem niet binnen de eigen regio opgelost kan worden, dan kan een corporatie of regio een verzoek indienen via Aedes. Een commissie beoordeelt of hulp vanuit de sector gerechtvaardigd is en welke oplossing in dit specifieke geval het best is. 
• Vervolgens beslissen alle corporaties over een voorstel voor steun. Een positief besluit is niet verplichtend: corporaties dragen vervolgens op vrijwillige basis bij. Maar het is duidelijk dat solidariteit niet vrijblijvend is en eerder liet de sector zien die verantwoordelijkheid te nemen.
• Aedes en de VTW blijven de komende periode met hun leden in gesprek over het belang van onderlinge solidariteit en de werkwijze.

Er is corporaties veel aan gelegen aan de hand van de afgesproken werkwijze zelf oplossingen te vinden. Mocht dat onverhoopt niet lukken, dan kan een corporatie bij het Rijk een verzoek doen voor projectsteun. Als die wordt toegekend, leveren alle corporaties een bijdrage, die wel verplicht is.