Politiek nieuwsoverzicht 1 juli 2024

De VTW Factsheet praat jou bij over alle voor de Vereniging van Toezichthouders in Woningcorporaties (VTW) relevante politieke ontwikkelingen en mediaberichten.

Met deze week onder andere:

 

Nationaal Fonds Betaalbare Koopwoningen


Minister De Jonge wil via de lancering van de website op 14 oktober van start met het Nationaal Fonds Betaalbare Koopwoningen. Met dit instrument moet het onder voorwaarden voor lagere inkomens makkelijker worden om een betaalbare nieuwbouwwoning te kopen. Het fonds springt namelijk samen met ontwikkelaars bij om het aankoopbedrag op te brengen. Bij verkoop vloeit dit bedrag (inclusief eventuele extra opbrengst door waardeontwikkeling) terug naar het fonds. "Op basis van de huidige ramingen kunnen initieel 1.680 starters aanspraak maken op het fonds", schrijft hij.

In de brief ligt De Jonge de voorwaarden toe, die anders zijn dan hij aanvankelijk voor ogen had. Zo ligt de maximale aankoopprijs in het huidige voorstel hoger en is ook de maximale ondersteuning naar boven bijgesteld. Verder worden inkomenseisen gesteld en is de voorwaarde van cofinanciering door ontwikkelaars verlaagd van 50 procent naar 25 procent. Ook noemt hij de maatregel vanaf nu 'kopersondersteuning' in plaats van 'koperskorting'. Korting zou immers verwarrend kunnen werken aangezien het hele bedrag moet worden betaald en ook terugvloeit naar het fonds.

De minister erkent dat de maatregel mogelijk zorgt voor een verdringingseffect op de woningmarkt, maar verwacht dat dit verwaarloosbaar is.

Verder informeert De Jonge de Kamer over een verkenning naar hamsterhuren. Via dit concept kan huur op verschillende manieren overgaan in koop of opbouw van vermogen. Volgens de minister komt dit concept in België voor en is dit niet zomaar in Nederland uit te rollen. Wel lopen diverse initiatieven. Volgens De Jonge is het concept gezien de grote woningbouwopgave niet aantrekkelijk voor corporaties. Hij is er zelf ook geen voorstander van om de mogelijkheden voor verkoop van corporatiebezit verder te verruimen.

 

Wet betaalbare huur


Zoals verwacht heeft de Eerste Kamer afgelopen week definitief ingestemd met de Wet betaalbare huur. Wel zijn moties aangenomen voor een scherpe monitoring (U) en een evaluatie na drie in plaats van vijf jaar (T). Minister De Jonge gaf in de derde termijn van de wetsbehandeling dinsdag wel aan dat het lastig is om na drie jaar al conclusies te trekken over de effectiviteit van de wet. 

De kans is groot dat het debat over de wet niet zal eindigen. Komende tijd zullen waarschijnlijk meer berichten naar buiten komen over uitponden, maar nog belangrijker wordt om te zien of er onder beleggers nog geïnvesteerd wordt in huurwoningen. Een aantal grote institutionele beleggers hebben aangegeven dit wel te willen gaan doen nu er duidelijkheid is gekomen vanuit de politiek. Of dat voldoende is voor de grote woningbouwopgave is echter nog de vraag. De kans lijkt groot dat de nieuwe minister Mona Keijzer in ieder geval stappen zal gaan zetten om de markt weer aantrekkelijker te maken voor investeerders en beleggers.

Ingediende moties, inclusief oordeel kabinet:

Aangenomen

Verworpen

Geen

Aangehouden

Ingetrokken

Aangezien de wet ook direct vandaag in werking treedt is er direct een voorlichtingscampagne opgezet.

 

Wijzigingsbesluit Btiv


Minister De Jonge heeft afgelopen week het Wijzigingsbesluit Btiv (Besluit toegelaten instellingen volkshuisvesting 2015) aan de Kamer voorgehangen. Hierin worden voorstellen gedaan die per 1 januari 2025 in werking zouden moeten treden. Het besluit bevat aanpassingen met betrekking tot "de inbreng van vermogen in verbindingen, overcompensatie, het voortzetten van gedifferentieerde inkomensgrenzen, de beleidswaarde, verlening van administratieve diensten, inkomensbewijzen voor DAEB-toewijzing en novatie van basisrenteleningen".

 

Ruimte


Tijdens het rondetafelgesprek over het subonderdeel Ruimte van het rapport van de Staatscommissie demografische ontwikkelingen 2050 klonk stevige kritiek op diverse punten rondom het huidige beleid rondom woningbouw en ruimtelijke ordening. Zo stelde emeritus hoogleraar Gebiedsontwikkeling aan de TU Delft Friso de Zeeuw dat er geen balans zit in de ruimtelijke eisen die worden gesteld, bijvoorbeeld ten aanzien van water en bodem sturend.

Volgens hem worden in de concept Nota Ruimte veel ambities uitgesproken zonder dat er keuzes worden gemaakt. Bovendien leveren ambities weer extra eisen op die geld kosten waar geen dekking voor is. "Dus wat dat betreft zou een matiging van al die eisen, een tegenkracht van die opeenstapeling van die sectorale eisen echt wel noodzakelijk zijn", aldus De Zeeuw. "De balans is zoek wat dat betreft en die moeten we weer zien te vinden."

De Zeeuw was daarnaast ook kritisch op de zeventien aangewezen grootschalige woningbouwlocaties. Hij noemde dat 'pijltjes gooien' en 'een beleidsuitvinding'. Volgens hem gaat het eerder om 30 tot 35 grootschalige woningbouwlocaties. Ook wees hij op het tekort van 39 miljard op deze projecten tot 2040. "Dus het feit om na te denken over de middelen waarop we dit allemaal realiseren, is uiterst relevant", aldus De Zeeuw.

Senior docent geschiedenis en theorie van de stedenbouw Hans Teerds stelde dat de woningbouwopgave voor de vorming van beleid momenteel nog te abstract is. Bijvoorbeeld omdat rijtjeswoningen iets anders zijn dan appartementen. Ook wees hij op de gekoppelde opgaven, zoals de vereiste infrastructuur.

"Als je niet ook meteen duidelijk maakt wat dat betekent voor de ondergrond, voor extra infrastructuur, voor de manier waarop we wonen, dan blijft dat abstract en maakt het ook heel moeilijk om daadwerkelijk eigenlijk een keuze te maken over welke toekomst we opgaan", aldus Teerds

Transcript Rondetafelgesprek Rapport Staatscommissie demografische ontwikkelingen 2050 - thema Ruimte

Het politiek nieuwsoverzicht wordt gemaakt in samenwerking met 1848.nl.


Terug