Politiek nieuwsoverzicht 1 juli 2024

De VTW Factsheet praat jou bij over alle voor de Vereniging van Toezichthouders in Woningcorporaties (VTW) relevante politieke ontwikkelingen en mediaberichten.

Met deze week onder andere:

Nationaal Fonds Betaalbare Koopwoningen

Minister De Jonge wil via de lancering van de website op 14 oktober van start met het Nationaal Fonds Betaalbare Koopwoningen. Met dit instrument moet het onder voorwaarden voor lagere inkomens makkelijker worden om een betaalbare nieuwbouwwoning te kopen. Het fonds springt namelijk samen met ontwikkelaars bij om het aankoopbedrag op te brengen. Bij verkoop vloeit dit bedrag (inclusief eventuele extra opbrengst door waardeontwikkeling) terug naar het fonds. "Op basis van de huidige ramingen kunnen initieel 1.680 starters aanspraak maken op het fonds", schrijft hij.

In de brief ligt De Jonge de voorwaarden toe, die anders zijn dan hij aanvankelijk voor ogen had. Zo ligt de maximale aankoopprijs in het huidige voorstel hoger en is ook de maximale ondersteuning naar boven bijgesteld. Verder worden inkomenseisen gesteld en is de voorwaarde van cofinanciering door ontwikkelaars verlaagd van 50 procent naar 25 procent. Ook noemt hij de maatregel vanaf nu 'kopersondersteuning' in plaats van 'koperskorting'. Korting zou immers verwarrend kunnen werken aangezien het hele bedrag moet worden betaald en ook terugvloeit naar het fonds.

De minister erkent dat de maatregel mogelijk zorgt voor een verdringingseffect op de woningmarkt, maar verwacht dat dit verwaarloosbaar is.

Verder informeert De Jonge de Kamer over een verkenning naar hamsterhuren. Via dit concept kan huur op verschillende manieren overgaan in koop of opbouw van vermogen. Volgens de minister komt dit concept in België voor en is dit niet zomaar in Nederland uit te rollen. Wel lopen diverse initiatieven. Volgens De Jonge is het concept gezien de grote woningbouwopgave niet aantrekkelijk voor corporaties. Hij is er zelf ook geen voorstander van om de mogelijkheden voor verkoop van corporatiebezit verder te verruimen.

Kamerbrief: Uitwerking oprichting Nationaal Fonds Betaalbare Koopwoningen en Hamsterhuren
Rapport: Van de vluchtheuvel naar de overkant. Onderzoek naar huur/koopconstructies
Rapport: Marktconsultatie Nationaal Fonds betaalbare koopwoningen
Persbericht: Meer koopkansen voor starters met Nationaal Fonds Betaalbare Koopwoningen
NEPROM: Koopstartfonds eind 2024 operationeel

Wet betaalbare huur

Zoals verwacht heeft de Eerste Kamer afgelopen week definitief ingestemd met de Wet betaalbare huur. Wel zijn moties aangenomen voor een scherpe monitoring (U) en een evaluatie na drie in plaats van vijf jaar (T). Minister De Jonge gaf in de derde termijn van de wetsbehandeling dinsdag wel aan dat het lastig is om na drie jaar al conclusies te trekken over de effectiviteit van de wet.

De kans is groot dat het debat over de wet niet zal eindigen. Komende tijd zullen waarschijnlijk meer berichten naar buiten komen over uitponden, maar nog belangrijker wordt om te zien of er onder beleggers nog geïnvesteerd wordt in huurwoningen. Een aantal grote institutionele beleggers hebben aangegeven dit wel te willen gaan doen nu er duidelijkheid is gekomen vanuit de politiek. Of dat voldoende is voor de grote woningbouwopgave is echter nog de vraag. De kans lijkt groot dat de nieuwe minister Mona Keijzer in ieder geval stappen zal gaan zetten om de markt weer aantrekkelijker te maken voor investeerders en beleggers.

Ingediende moties, inclusief oordeel kabinet:

Aangenomen

Motie 50Plus (T) verzoekt de regering zulk een verslag (over de doeltreffendheid en de effecten van deze wet in de praktijk, red) binnen drie jaar aan de Staten-Generaal te zenden; Oordeel Kamer
Motie BBB (U) verzoekt de minister om uiterlijk een jaar na inwerkingtreding van deze wet met een eerste monitoring te komen over de ontwikkeling van het aanbod van huurwoningen in dit segment en hierin het aantal verkopen van huurwoningen te betrekken; Oordeel Kamer
Motie 50Plus (O) verzoekt de regering om ten behoeve van de augustusbesluitvorming in kaart te brengen op welke manier de overdrachtsbelasting voor beleggers substantieel verlaagd kan worden zodat investeringen in de woningen een extra impuls krijgen; Oordeel Kamer
Motie CDA (P) verzoekt de regering om voor beschermde dorps- en stadgezichten een forfaitaire maximale prijsopslag van 5% te introduceren in het WWS; Oordeel Kamer
Motie CDA (Q) verzoekt de regering om de gemeentelijke handhaving alsmede de verplichte puntentelling voor verhuurders per 1 januari 2025 in werking te laten treden, om zodoende gemeenten en verhuurders zes maanden extra de tijd te geven om zich voor te bereiden op de uitvoering van de Wet betaalbare huur; Oordeel Kamer
Motie ChristenUnie (R) verzoekt de regering zich in Europees verband blijvend te beijveren voor een wijziging van het DAEB-vrijstellingsbesluit 2012, zodat subsidies en garanties bij de bouw van woningen in het middensegment in de toekomst zullen zijn toegestaan, en de Kamer hierover te informeren; Oordeel Kamer

Verworpen

Geen

Aangehouden

Motie BBB (L) verzoekt de minister om een invoerings-algemene maatregel van bestuur (AMvB) met voorhang in beide Kamers; Ontraden

Ingetrokken

Motie BBB (M) verzoekt de regering met een ander wetsvoorstel te komen ter regulering van de huurprijzen in het middensegment, zoals bijvoorbeeld de huurindex; Ontraden

Aangezien de wet ook direct vandaag in werking treedt is er direct een voorlichtingscampagne opgezet.

Verslag derde termijn en stemmingen
Persbericht: Wet betaalbare huur aangenomen en van kracht vanaf 1 juli
Staatsblad: Wet van 26 juni 2024 tot wijziging van de Wet goed verhuurderschap, Boek 7 van het Burgerlijk Wetboek, de Uitvoeringswet huurprijzen woonruimte en enige andere wetten in verband met de regulering van huurprijzen en de bescherming van rechten van huurders (Wet betaalbare huur)
Staatsblad: Besluit 26 juni 2024 tot wijziging van het Besluit huurprijzen woonruimte (modernisering van het waarderingsstelsel voor onzelfstandige woonruimte)
Staatsblad: Besluit 26 juni 2024 tot wijziging van het Besluit huurprijzen woonruimte en het Besluit kwaliteit leefomgeving (Besluit betaalbare huur)
Staatsblad: Besluit van 26 juni 2024 tot vaststelling van het tijdstip van inwerkingtreding van de Wet betaalbare huur, van artikel IV van de Wet van 24 april tot wijziging van de Wet maximering huurprijsverhogingen geliberaliseerde huurovereenkomsten, van Boek 7 van het Burgerlijk Wetboek, van de Uitvoeringswet huurprijzen woonruimte en van de Wet goed verhuurderschap (verlenging, wijziging en handhaving van de maximering en verkorting van de verjaringstermijn voor huurverhogingen) (Stb. 2024, 108), van het Besluit betaalbare huur en van het Besluit van XX juni 2024 tot wijziging van het Besluit huurprijzen woonruimte (modernisering van het waarderingsstelsel voor onzelfstandige woonruimten)
FD: Eerste Kamer stemt vóór strenge huurregels. ‘Een mijlpaal’, vindt De Jonge
NRC: Eerste Kamer stemt ook in met Wet betaalbare huur om middenhuur te reguleren
Trouw: In de laatste week van Rutte IV stemt ook de senaat vóór de omstreden huurwet van minister De Jonge
Volkskrant: Nieuwe huurwet per 1 juli van kracht; wat gaat er veranderen?

Wijzigingsbesluit Btiv

Minister De Jonge heeft afgelopen week het Wijzigingsbesluit Btiv (Besluit toegelaten instellingen volkshuisvesting 2015) aan de Kamer voorgehangen. Hierin worden voorstellen gedaan die per 1 januari 2025 in werking zouden moeten treden. Het besluit bevat aanpassingen met betrekking tot "de inbreng van vermogen in verbindingen, overcompensatie, het voortzetten van gedifferentieerde inkomensgrenzen, de beleidswaarde, verlening van administratieve diensten, inkomensbewijzen voor DAEB-toewijzing en novatie van basisrenteleningen".

Kamerbrief: Voorhang Wijzigingsbesluit Btiv (Besluit toegelaten instellingen volkshuisvesting 2015) 2024
Wijzigingsbesluit Besluit toegelaten instellingen volkshuisvesting 2024

Ruimte

Tijdens het rondetafelgesprek over het subonderdeel Ruimte van het rapport van de Staatscommissie demografische ontwikkelingen 2050 klonk stevige kritiek op diverse punten rondom het huidige beleid rondom woningbouw en ruimtelijke ordening. Zo stelde emeritus hoogleraar Gebiedsontwikkeling aan de TU Delft Friso de Zeeuw dat er geen balans zit in de ruimtelijke eisen die worden gesteld, bijvoorbeeld ten aanzien van water en bodem sturend.

Volgens hem worden in de concept Nota Ruimte veel ambities uitgesproken zonder dat er keuzes worden gemaakt. Bovendien leveren ambities weer extra eisen op die geld kosten waar geen dekking voor is. "Dus wat dat betreft zou een matiging van al die eisen, een tegenkracht van die opeenstapeling van die sectorale eisen echt wel noodzakelijk zijn", aldus De Zeeuw. "De balans is zoek wat dat betreft en die moeten we weer zien te vinden."

De Zeeuw was daarnaast ook kritisch op de zeventien aangewezen grootschalige woningbouwlocaties. Hij noemde dat 'pijltjes gooien' en 'een beleidsuitvinding'. Volgens hem gaat het eerder om 30 tot 35 grootschalige woningbouwlocaties. Ook wees hij op het tekort van 39 miljard op deze projecten tot 2040. "Dus het feit om na te denken over de middelen waarop we dit allemaal realiseren, is uiterst relevant", aldus De Zeeuw.

Senior docent geschiedenis en theorie van de stedenbouw Hans Teerds stelde dat de woningbouwopgave voor de vorming van beleid momenteel nog te abstract is. Bijvoorbeeld omdat rijtjeswoningen iets anders zijn dan appartementen. Ook wees hij op de gekoppelde opgaven, zoals de vereiste infrastructuur.

"Als je niet ook meteen duidelijk maakt wat dat betekent voor de ondergrond, voor extra infrastructuur, voor de manier waarop we wonen, dan blijft dat abstract en maakt het ook heel moeilijk om daadwerkelijk eigenlijk een keuze te maken over welke toekomst we opgaan", aldus Teerds

Transcript Rondetafelgesprek Rapport Staatscommissie demografische ontwikkelingen 2050 - thema Ruimte

Het politiek nieuwsoverzicht wordt gemaakt in samenwerking met 1848.nl.

Terug