Veel meer middenhuurwoningen bij corporaties mogelijk door gebruiken waarborgstelsel

Woningcorporaties spraken af de komende jaren 50.000 middenhuurwoningen te bouwen. Ze stuiten bij het maken van plannen daarvoor echter op belemmeringen in de financiering. Ze mogen voor middenhuur geen gebruik maken van hun onderlinge garantiesysteem (WSW-borging) voor sociale huurwoningen. Met WSW-borging kunnen corporaties meer en goedkopere leningen bij banken afsluiten en daarmee flink meer nieuwbouwwoningen financieren met dezelfde middelen. Daarvoor is geen subsidie nodig. Daarnaast zijn er nog steeds strikte regels over de scheiding van het vermogen van corporaties die de financiering van middenhuur tegenwerkt.

Uit berekeningen van ORTEC Finance blijkt dat corporaties binnen de huidige regels maar de helft (26.000) van de afgesproken 50.000 woningen kunnen financieren. Met WSW-borging kunnen ze met hetzelfde geld maar liefst 67.000 woningen realiseren. Uit de verkenning van ORTEC Finance blijkt dat onderlinge borging veel effectiever is dan alternatieven zoals subsidies of hogere huren. 

Op Europees niveau dient verduidelijkt te worden dat de inzet van geborgde leningen voor midden huurwoningen mogelijk is. Minister de Jonge ziet hier ook het belang van in en zet zich in voor meer ruimte in de Europese staatssteunregels. Aedes steunt hem daarin en roept nu de formerende partijen op om in het nieuwe regeerakkoord het gebruik van het onderlinge waarborgstelsel van woningcorporaties ook voor middenhuur mogelijk te maken. 

Woningcorporaties kregen sinds de invoering van de Woningwet in 2015 nog maar heel weinig mogelijkheden om woningen in het middensegment te bouwen. Een beperkt aantal corporaties bleef actief in middenhuur, maar de meeste corporaties zagen noodgedwongen af van het realiseren van middenhuur. Marktpartijen zouden daarin voorzien, was de gedachte. Voor het lagere segment bleek dat echter onvoldoende het geval: het woningtekort is juist daar groot. 

Inmiddels krijgen corporaties weer meer ruimte en ze spraken met het kabinet af de komende jaren 50.000 middenhuurwoningen te bouwen. Zo kunnen zij ook huizen bouwen voor bijvoorbeeld verpleegsters en agenten. Uit het onderzoek van Ortec Finance blijkt echter dat er onvoldoende financieringsruimte is om dit doel te halen en dat aanpassing van regels nodig is. Uiteraard zitten woningcorporaties niet stil in afwachting van aanpassing van de regels. Aedes ontwikkelde al verschillende instrumenten die corporaties helpen middenhuurwoningen te bouwen. De bredere taakopdracht om meer middenhuurwoningen te kunnen realiseren, maakt het tegelijkertijd mogelijk om te bouwen aan gemengde wijken met verschillende woningen en bewoners. Dat komt de draagkracht en leefbaarheid van wijken ten goede.