Sinds 1 juli 2015 is met de inwerkingtreding van de Woningwet iedere corporatie wettelijk verplicht zich eens in de vier jaar te laten visiteren door een onafhankelijke commissie die het maatschappelijke presteren van de corporatie beoordeelt. SVWN is verantwoordelijk voor het visitatiestelsel.
Bij het visitatieperspectief ‘Governance van maatschappelijk presteren’ bekijken de visitatiecommissies de governance vanuit de vraag: hoe stuurt de corporatie op optimale maatschappelijke waarde? Zij vormen zich een oordeel over: Strategievorming en prestatiesturing van de maatschappelijke prestaties, Maatschappelijke oriëntatie van de RvC en Externe legitimatie en verantwoording.
In 2020 en 2019 vinden respectievelijk 74 en 99 visitaties plaats.14 De gemiddelde score voor Governance bedraagt in beide jaren ruim een 7. Slechts 2 corporaties scoren voor dit visitatieperspectief in 2020 een onvoldoende, tegen 7 in 2019. Ook op de drie onderdelen zijn er t.o.v. 2019 minder onvoldoendes te zien.
Het onderdeel Maatschappelijke oriëntatie van de RvC is in 2020 en 2019, met respectievelijk gemiddeld een 7,3 en een 7.2, het hoogst beoordeeld. Van de corporaties krijgt in 2020 86% een 7 of hoger en 41% scoort zelfs een 8 of hoger. Er zijn 2 corporaties met een 9.
De corporaties die hier hoog op scoren, hebben een RvC die een breed gedragen visie heeft op zijn maatschappelijke rol als toezichthouder van een maatschappelijke organisatie én weet deze visie ook in de praktijk brengen. De RvC is op diverse manieren actief verbonden met belanghouders, is actief betrokken bij strategievorming en draagt zelf maatschappelijke thema’s aan die geagendeerd dienen te worden.
SVWN-directeur Claudia Siewers stelt: “In de stijgende lijn in de governancecijfers over de afgelopen jaren is duidelijk te zien dat leren door verantwoorden werkt. Uit de analyse van governancescores van de gevisiteerde corporaties in 2020 blijkt dat kleine corporaties bezig zijn met een inhaalslag. Middelgrote corporaties blijven – tegen de verwachtingen in – gelijk in het oordeel. De beoordelingen van de kleine corporaties liggen in 2020 nog steeds iets onder die van de grote corporaties, maar het gat dat in het verleden zichtbaar was is verdwenen. Het feit dat kleine corporaties beter zijn gaan scoren is ook terug te zien in het aantal onvoldoendes. Waar de kleine corporaties voorheen oververtegenwoordigd waren in het aantal onvoldoendes op de verschillende onderdelen van de governance is dat in 2020 niet het geval.’’ Voor meer informatie verwijst zij naar Corporaties in beeld – update 2021, Analyse visitatie woningcorporaties 2011-2020”