1
Governancecode woningcorporaties:
de basis
Een betaalbare woning in een leefbare buurt is één van de basisvoorwaarden om een volwaardig bestaan te kunnen opbouwen en deel te kunnen nemen aan de samenleving. Woningcorporaties werken daar elke dag aan met veel inzet. Hoe ze dat doen en op welke normen en waarden ze kunnen worden aangesproken, is vastgelegd in de Governancecode woningcorporaties, waarin alle leden van Aedes en VTW zich hebben gebonden.
De onafhankelijke Commissie Governancecode woningcorporaties ziet er op toe of woningcorporaties de Governancecode naleven. Zij brengt dwingend advies uit over vragen en klachten die aan haar worden voorgelegd.
A. Vijf principes
De Governancecode stoelt op vijf principes die gelden voor iedereen die werkt bij een corporatie en betrokken is bij het bestuur van en/of het toezicht op een corporatie. De principes vullen elkaar aan en hangen met elkaar samen.
In principe 1 staat het belang van (toekomstige) huurders of bewoners voorop en dit gaat over de waarden en normen die passen bij de maatschappelijke opdracht.
In principe 2 wordt omschreven op welke manier het bestuur en de RvC (Raad van commissarissen) aanspreekbaar zijn op resultaten en wordt bepaald dat zij actief verantwoording dienen af te leggen.
Principe 3 beschrijft de toetsstenen van geschiktheid voor bestuur en RvC en principe 4 normeert dat het bestuur en de RvC de dialoog aangaan met (toekomstige) bewoners, gemeenten en andere belanghebbende partijen. Principe 5 besteedt ten slotte aandacht aan het beheersen van de risico’s verbonden aan de activiteiten.
De vijf principes zijn concreet uitgewerkt in bepalingen. Afwijking van ‘pas toe’-bepalingen is niet mogelijk. Afwijking van ‘pas toe of leg uit’-bepalingen is mogelijk als afwijken volgens de betreffende corporatie tot een beter resultaat leidt. Hierbij dient echter steeds in de geest van het principe gehandeld te worden en moet de corporatie de afwijking van de bepaling op inzichtelijke wijze onderbouwen en actief verantwoorden waarom zij hiervan afwijkt. De corporatie kan door zowel collega’s als andere belanghebbenden worden aangesproken op haar toepassing en uitleg van de Governancecode.
B. Klachten
In 2021 zijn door belanghebbenden – merendeels huurders en ex-huurders van corporaties – 33 klachten ingediend bij de Commissie. In 2020 zijn dat er 29. Veel klachten worden niet door de Commissie in behandeling genomen. Bijvoorbeeld omdat de klacht kan worden voorgelegd aan de klachtencommissie van de corporatie en dit niet is gebeurd.2
De Commissie merkt in haar Jaarverslag terecht op dat huurders niet altijd goed op de hoogte blijken te zijn van de interne klachtenprocedure van de corporatie. Bekijk de video waarin VTW-voorzitter Guido van Woerkom de RvC oproept er op toe te zien dat de corporatie huurders voldoende en begrijpelijk informeert over hoe een klacht kan worden ingediend en hoe deze door de corporatie wordt afgehandeld.
De 13 Commissie-uitspraken uit 2021 bevatten 35 klachtonderdelen waarvan 7 gegrond. Deze hebben betrekking op de respectvolle dialoog die een corporatie moet voeren in de omgang met haar huurders en belanghebbenden (2x) en op interne klachtbehandeling van de corporatie/klachtbehandeling door de externe klachtencommissie (5x).
In 2020 waren nul klachtonderdelen gegrond.
