Zeno Winkels is de nieuwe directeur van de Woonbond. Als duurzaamheidsexpert heeft hij veel ervaring met innovatie en ondernemerschap, maar de positie van huurders in de energietransitie is belangrijker, stelt hij. ‘Hoe breng je die twee werelden samen? Dát is de vraag.’

De nieuwe directeur van de Woonbond heeft ruime ervaring op het gebied van duurzaamheid, vanuit het perspectief innovatie en ondernemerschap. Zeno Winkels werkte onder meer voor de TU Delft en EIT Climate-KIC. Volgens hem is de innovatie van duurzame technieken goed georganiseerd. Kijk bijvoorbeeld naar zonnepanelen, ooit een innovatie. ‘Het is nu heel normaal dat deze op daken liggen en ze zijn veel goedkoper geworden. Diezelfde ontwikkeling zal je bijvoorbeeld met de waterpomp zien.’  De uitdaging ligt volgens Winkels meer in het proces van de energietransitie: hoe betrekken we de bewoners – huurders én kopers – bij de verduurzaming van hun woningen? Volgens de directeur van de Woonbond is de energietransitie een geplande revolutie, maar is er te weinig oog voor de positie van bewoners. ‘Het gaat niet alleen om de techniek, maar vooral ook om de wensen van bewoners. De vraag is hoe je die twee elementen op een goede manier samenbrengt.’

Geen prioriteit

Kwetsbare huurders van corporaties vragen ­daarbij om bijzondere aandacht, stelt Winkels.  Zij hebben andere zorgen aan hun hoofd dan de energietransitie. ‘Een op de vier heeft moeite om maandelijks de vaste lasten te betalen. Duurzaamheid heeft dan helemaal geen prioriteit. Doe wat zij wél belangrijk vinden. Als de corporatie de slechte staat van een woning verbetert om deze te ­verduurzamen, zijn de voordelen evident.’ De Woonbond helpt de huurders om zich goed te organiseren, zodat zij hun stem in de energietransitie duidelijk kunnen laten horen. Daarnaast moet energiebesparing onderdeel zijn van de prestatieafspraken tussen gemeente, corporatie en huurders, stelt Winkels. Hij ziet kansen, ook voor ­kwetsbare huurders. ‘Zij profiteren van de energietransitie, als zij een betere en gezondere woning kunnen huren met lagere energielasten. Als Woonbond borgen wij wel hun belangen. De experimentkosten van innovatie bijvoorbeeld moeten niet voor rekening van kwetsbare huurders komen. Corporaties moeten huurders niet de hete kolen uit het vuur laten halen.’

Warmtemanifest 

De Woonbond is ook kritisch over de herziening van de Warmtewet. Begin juni heeft de belangen­organisatie voor huurders met 38 andere organisaties het Warmtemanifest aangeboden aan Tweede Kamerleden. In het manifest pleiten ze voor meer diversiteit op de warmtemarkt, met ruimte voor kleinschalige initiatieven en innovatieve plannen om woningen op een eigen warmtenet aan te sluiten. Dat zorgt voor meer keuzevrijheid en marktwerking. Winkels: ‘De vrees is dat warmtebedrijven monopolist worden. Wat betekent dat voor de tarieven?’

Boodschap aan toezichthouders 

Winkels heeft tot slot een duidelijke boodschap aan de toezichthouders: vraag na of de koers van de corporatie in de energietransitie op steun kan rekenen van de bewoners. ‘Weet als corporatie wat er speelt onder de huurders. Als je een goed gesprek hebt, dan hoor je wat zij echt belangrijk vinden. Zoals voor iedereen is dat vaak een goede gezondheid en een goede toekomst voor de kinderen. De kunst is om dan de vertaalslag te maken naar de energietransitie.’

Tekst: Lisette Vos, Foto’s: Mark Prins

Dossier Woonbond energiebesparing
Warmtemanifest