Directeur strategie Renze van Houten ◊ Waternet ◊ over innovaties
Directeur strategie Renze van Houten ◊ Waternet ◊ over innovaties
Waternet, dat in opdracht van het Waterschap Amstel Gooi en Vecht én de gemeente Amsterdam onder meer drinkwater levert en het oppervlaktewater schoonhoudt, ontwikkelt ook innovatieve technieken om woningen van het aardgas te halen. Naast warmtebronnen kan water namelijk ook energie opleveren voor lage temperatuur warmtenetten: die techniek heet aquathermie. ‘Het (drink)water is eigenlijk een batterij,’ licht directeur strategie en ontwikkeling Renze van Houten van Waternet toe.
Naast aquathermie experimenteert Waternet ook met een andere innovatieve techniek: nieuwe sanitatie. In het kort: toiletwater dat gescheiden wordt opgevangen, kan energie opleveren. In de wijk Buiksloterham werkt Waternet samen met De Alliantie in een kleinschalig proefproject. Volgens Van Houten is het nodig om – met de schaarste van energiebronnen – alle opties te onderzoeken om woningen van het aardgas te halen. Corporaties sluiten al woningen op het warmtenet (met warmtebronnen) aan, maar het lage temperatuur warmtenet zit nog in de experimentele fase. Het is bijvoorbeeld de vraag welke rol Waternet kan vervullen. Alleen bronbeheerder van het water, de energie uit die bron produceren, of ook het warmtenetwerk beheren? ‘Dat is een belangrijke vraag voor de gemeente: laat je die productie van de energie en beheer van het netwerk wel of niet aan de markt over.’
Volgens Van Houten vraagt de energietransitie niet alleen om technische innovaties, maar ook om een nieuwe vorm van samenwerking. In het stadsoverleg City Deal voert de gemeente Amsterdam samen met onder meer corporaties, netbeheerders, warmtebedrijven, en ook Waternet een permanent debat over hoe de stad in 2040 aardgasvrij moet worden. ‘Alle partners in het netwerk hebben elkaar nodig. Maar niemand weet nog precies welke kant het opgaat.’ Van Houten, ook RvC-lid bij de Woningstichting in Wageningen, moeten corporaties om die reden een wendbare strategie opstellen voor de energietransitie. Daar moeten de toezichthouders scherp op zijn. Wat zijn de opties om woningen van het aardgas te halen, wat zijn de kansen en risico’s? ‘Denk in scenario’s, niet in technieken. Bedenk welke stappen nodig zijn om de juiste koers te bepalen. Welke techniek uiteindelijk het beste is, is heel erg afhankelijk van de situatie.’
Volgens Van Houten is toezicht op die samenwerking in de energietransitie een zoektocht. Hoe ga je als RvC om met de kansen en de risico’s die niet alleen de eigen organisatie aangaan? Hij heeft wel een duidelijke boodschap aan de toezichthouders. ‘De energietransitie is onvermijdelijk. We weten nog niet welke kant het opgaat: hét antwoord bestaat niet. Al sturen we in de mist, omarm de toekomst.’
Tekst: Lisette Vos
Innovaties Waternet
www.waternet.nl
Waternet, dat in opdracht van het Waterschap Amstel Gooi en Vecht én de gemeente Amsterdam onder meer drinkwater levert en het oppervlaktewater schoonhoudt, ontwikkelt ook innovatieve technieken om woningen van het aardgas te halen. Naast warmtebronnen kan water namelijk ook energie opleveren voor lage temperatuur warmtenetten: die techniek heet aquathermie. ‘Het (drink)water is eigenlijk een batterij,’ licht directeur strategie en ontwikkeling Renze van Houten van Waternet toe.
Naast aquathermie experimenteert Waternet ook met een andere innovatieve techniek: nieuwe sanitatie. In het kort: toiletwater dat gescheiden wordt opgevangen, kan energie opleveren. In de wijk Buiksloterham werkt Waternet samen met De Alliantie in een kleinschalig proefproject. Volgens Van Houten is het nodig om – met de schaarste van energiebronnen – alle opties te onderzoeken om woningen van het aardgas te halen. Corporaties sluiten al woningen op het warmtenet (met warmtebronnen) aan, maar het lage temperatuur warmtenet zit nog in de experimentele fase. Het is bijvoorbeeld de vraag welke rol Waternet kan vervullen. Alleen bronbeheerder van het water, de energie uit die bron produceren, of ook het warmtenetwerk beheren? ‘Dat is een belangrijke vraag voor de gemeente: laat je die productie van de energie en beheer van het netwerk wel of niet aan de markt over.’
Volgens Van Houten vraagt de energietransitie niet alleen om technische innovaties, maar ook om een nieuwe vorm van samenwerking. In het stadsoverleg City Deal voert de gemeente Amsterdam samen met onder meer corporaties, netbeheerders, warmtebedrijven, en ook Waternet een permanent debat over hoe de stad in 2040 aardgasvrij moet worden. ‘Alle partners in het netwerk hebben elkaar nodig. Maar niemand weet nog precies welke kant het opgaat.’ Van Houten, ook RvC-lid bij de Woningstichting in Wageningen, moeten corporaties om die reden een wendbare strategie opstellen voor de energietransitie. Daar moeten de toezichthouders scherp op zijn. Wat zijn de opties om woningen van het aardgas te halen, wat zijn de kansen en risico’s? ‘Denk in scenario’s, niet in technieken. Bedenk welke stappen nodig zijn om de juiste koers te bepalen. Welke techniek uiteindelijk het beste is, is heel erg afhankelijk van de situatie.’
Volgens Van Houten is toezicht op die samenwerking in de energietransitie een zoektocht. Hoe ga je als RvC om met de kansen en de risico’s die niet alleen de eigen organisatie aangaan? Hij heeft wel een duidelijke boodschap aan de toezichthouders. ‘De energietransitie is onvermijdelijk. We weten nog niet welke kant het opgaat: hét antwoord bestaat niet. Al sturen we in de mist, omarm de toekomst.’
Tekst: Lisette Vos
Innovaties Waternet
www.waternet.nl