1

INLEIDING

Deze handreiking over toezicht op de energietransitie is een vervolg op de algemene VTW-handreiking over toezicht op duurzaamheid uit 2018. Wat staat corporaties te wachten in de energietransitie en wat betekent dit voor intern toezicht?

De energietransitie gaat ons allemaal aan. Als corporaties spelen we in deze transitie een grote rol: we zijn de startmotor van de verduurzaming van de woningen. Het doel is dat in 2050 alle woningen van corporaties CO2-neutraal zijn. Dat jaar lijkt nog ver weg, en hoe we deze weg samen afleggen, ligt niet vast. Maar één ding is duidelijk: we moeten nú handelen.

We staan voor een forse opgave: naast voldoende betaalbare sociale huurwoningen voor mensen met een laag inkomen bouwen, moeten we woningen verduurzamen. Ons werk wordt er niet eenvoudiger op: als bestuur én toezicht moeten we keuzes maken. Wat doen we wel, wat doen we niet? Investeringen in duurzaamheid doen een aanslag op onze financiële positie. We moeten de energietransitie wél kunnen betalen, is dan ook de boodschap van de VTW aan politiek Den Haag.

Samenwerking

Om de doelen van de energietransitie te halen, moeten we als corporaties samenwerken. Alleen gaat het ons niet lukken. Op regionaal en lokaal niveau worden de ambities uit het Klimaatakkoord uitgewerkt in regionale strategieën. In gemeenten worden plannen op wijkniveau opgesteld: we werken hierin niet alleen samen met andere corporaties, maar ook met particuliere eigenaren. Dat vraagt om nieuwe vormen van samenwerking. Commissarissen kunnen hierin een rol spelen, bijvoorbeeld door de RvC van andere corporaties op te zoeken.

We gaan in deze handreiking niet uitgebreid in op de techniek, daarvoor verwijzen we naar andere bronnen (zie het overzicht van websites in hoofdstuk 8). De energietransitie gaat echter niet alleen over techniek, het sociale aspect speelt wellicht een nog grotere rol. Zo is het draagvlak voor de energietransitie onder alle belanghouders – vooral onder de huurders – van groot belang. Commissarissen moeten oog hebben voor die sociale transitie: weet wat er in de wijk speelt.

Vragen RvC aan bestuur

In deze handreiking gaan we in acht hoofdstukken dieper in op het klimaatbeleid, de regionale en lokale context, de huurder, samenwerking en financiering. We sluiten elk hoofdstuk af met relevante vragen die de commissaris zou kunnen stellen. Aan het einde van de handreiking hebben we de vragen voor commissarissen aan het bestuur gebundeld.