Het RvC jaarverslag is een belangrijk instrument om verantwoording af te leggen. Daarom is de kwaliteit van belang. Berenschot heeft in de jaren dat de VTW de prijs voor het beste RvC jaarverslag heeft uitgereikt alle beschikbare jaarverslagen geanalyseerd.
Met de komst van de Woningwet en de Governancecode Woningcorporaties in 2015 zijn de eisen aan intern toezicht verscherpt. Dat geldt ook voor de verantwoording die de RvC van een corporatie moet afleggen. Het jaarverslag, waarin de RvC verantwoording aflegt, is in de basis een formele rapportage, met vaste onderdelen als het toetsingskader en de samenstelling van de raad en het rooster van aftreden. Een goed jaarverslag gaat echter verder dan alleen een formele opsomming. Vragen die aan de orde moeten komen, zijn onder meer: hoe heeft uw raad toezicht gehouden? Welke keuzes zijn gemaakt en waarom?
Berenschot heeft ieder jaar de beschikbare jaarverslagen geanalyseerd, op basis van een specifieke methode. De methodiek is te lezen in het artikel Digitaal over taal: een technologische analyse van RvC jaarverslagen uit 2016 (zie hoofdstuk 4 voor link). De methodiek is ieder jaar verfijnd. De VTW handreiking RvC jaarverslag is als basis gebruikt om de criteria op te stellen. Op basis van de analyse maakte Berenschot een voorselectie van de jaarverslagen: de jury heeft deze selectie gelezen en beoordeeld.
In het eerste jaar dat de VTW de prijs voor het beste RvC jaarverslag uitreikte, kwamen drie winnaars in drie categorieën uit de bus, te weten: (1) aanspreekbaarheid in verantwoording, (2) aandacht voor governance en (3) heldere communicatie en taal. In de daarop volgende jaren zijn deze categorieen losgelaten, van 2017 tot en met 2019 ging de prijs naar de overall winnaar (zie hoofdstuk 3 voor een overzicht).
Berenschot heeft de RvC jaarverslagen ook geanalyseerd op belangrijke inhoudelijke thema’s, zoals digitalisering en duurzaamheid. Staan RvC’s stil bij deze thema’s in het jaarverslag? In de laatste twee jaar van de prijsuitreiking - in 2018 en 2019 - bleek uit de analyses dat meer RvC’s belang hechten aan deze twee thema’s. In de RvC jaarverslagen van 2017 kwam duurzaamheid in 21% van de jaarverslagen niet voor; in de RvC jaarverslagen van 2018 was dat percentage gedaald naar 11%. Ook de aandacht voor digitalisering nam toe: in 2017 besteedde 66% van de jaarverslagen geen aandacht aan digitalisering; in 2018 was dat percentage gedaald naar 40%.