Politiek nieuwsoverzicht 12 juli 2021: Kamer neemt stapel moties over Wonen aan; Staat van de Woningmarkt; Kamerbrief over Vestia

Donderdag 8 juli jl. was de laatste vergaderdag van de Tweede Kamer voor het zomerreces. De parlementariërs bespraken en stemden over een hele stapel aan ingediende moties op het gebied van Wonen. Oppositiepartij PvdA kreeg het - tegen de zin van het kabinet - voor elkaar dat het Volkhuisvestingsfonds en de Woningbouwimpuls in 2022 worden voortgezet. Ook stuurde de minister een brief aan de Tweede Kamer over de stand van zaken rond Vestia.

Afgelopen week werd de Voorjaarsnota van het kabinet behandeld. De PvdA diende moties in om het Volkshuisvestingsfonds en de Woningbouwimpuls in 2022 voort te zetten. Minister Hoekstra (Financiën, CDA) ontraadde de moties "met pijn in het hart". "Ik ben het op zichzelf met de grondgedachte eens, maar ik vind dat ik als demissionair minister van Financiën hier niet verder in kan gaan", aldus Hoekstra. De Kamer legde het oordeel van de minister naast zich neer en steunde de PvdA fractie.

Een motie van ChristenUnie en CDA om woningcorporaties vanaf 2022 structureel te compenseren voor 30 miljoen euro en dit bedrag te dekken uit de oorspronkelijk voor de BIK begrote middelen werd verworpen.

Een bloemlezing uit de stapel moties die bij diverse debatten werden ingdiend

Aangenomen

• Motie CDA om het Rijksvastgoedbedrijf aan te moedigen en in staat te stellen om vastgoed dat geschikt gemaakt kan worden voor huisvesting van spoedzoekers daarvoor ook beschikbaar te stellen
• Motie SP cs verzoekt de regering bij het verlenen van financiële steun, zoals uit het Volkshuisvestingsfonds of de RVV, te eisen dat zeggenschap voor bewoners goed geregeld is en dat bewoners recht op terugkeer hebben;
• Motie Den Haan verzoekt de regering om te onderzoeken of het aandeel van de 1 miljoen te bouwen woningen dat wordt bestemd als geclusterde woonvormen voor ouderen voldoende is, en de Kamer daarover voor de begrotingsbehandeling te informeren
• Motie D66 verzoekt de regering om beleidsopties om de bestaande voorraad optimaal te benutten actief onder de aandacht te brengen van corporaties en marktpartijen en vastgestelde belemmeringen weg te nemen
• Motie DENK verzoekt de regering om het mysteryguestonderzoek naar discriminatie op de woningmarkt minstens jaarlijks te herhalen
• Motie ChristenUnie verzoekt de regering om water en wateropgaven een sturend onderdeel te laten zijn bij ruimtelijkeordenings- en woningbouwvraagstukken; verzoekt de regering tevens om klimaatadaptieve en waterrobuuste inrichting als voorwaarde te stellen, ten minste bij door haar meegefinancierde woningbouwprojecten
• Motie ChristenUnie verzoekt de regering om in samenwerking met de Unie van Waterschappen en de deltacommissaris de bouwvoorschriften tegen het licht te houden en waterrobuust en klimaatadaptief te maken, en daarbij onder meer lessen te trekken uit de bouw van buitendijkse woningen voor het bouwen van binnendijkse woningen in gebieden met een potentieel significant overstromingsrisico
• Motie ChristenUnie cs verzoekt de regering om zich, samen met de provincie Zuid-Holland en de gemeente Katwijk, in te spannen om de financiële knelpunten bij de gebiedsontwikkeling Valkenhorst op te lossen, bijvoorbeeld door haar te betrekken bij bestaande regelingen als de Woningbouwimpuls, en over de voortgang de Kamer voor de begrotingsbehandeling te informeren
• Motie PvdA cs (785) verzoekt het kabinet overtredingen van de Woningwet stevig te beboeten. Deze motie werd door minister Ollongren ontraden, maar werd toch aangenomen.

Verworpen

• Motie SP cs spreekt uit dat de verhuurderheffing moet worden afgeschaft en dit geld gebruikt moet worden voor de bouw, verbetering en het betaalbaar houden van sociale huurwoningen
• Motie DENK cs keurt de sloop van de Tweebosbuurt af 
• Motie FvD roept de regering op de huisvestingsopgave van statushouders voor gemeenten te schrappen en statushouders op regionale of centrale locaties te huisvesten, opdat woningen in eerste instantie weer aan Nederlanders kunnen worden toegewezen

Bij een debat over Wonen en corona werden ook moties ingediend. Een paar interessante moties over volkshuisvesting werden verworpen:

• Motie SP cs verzoekt de regering sloop, liberalisatie en verkoop van sociale huurwoningen in gebieden met schaarste enkel nog toe te staan wanneer het aantal sociale huurwoningen minimaal gelijk blijft
• Motie DENK verzoekt de regering om woningcorporaties uit te sluiten van de ATAD
• Motie DENK verzoekt de regering de mogelijkheden voor de uitfasering van de verhuurderheffing uit te werken in de fiches voor de kabinetsformatie
• Motie GroenLinks cs spreekt uit dat huren tot ten minste €1.000 onder het puntenstelsel dienen te vallen

De Tweede Kamer heeft ook het Besluit Toegelaten Instellingen Volkshuisvesting (BTIV) besproken, op verzoek van VVD Kamerlid Koerhuis. Hij diende twee moties in, die ook werden aangenomen:

• Motie VVD verzoekt de regering de positie van de vve te versterken door mogelijke opties van versterking in kaart te brengen, en de Kamer te informeren voor het commissiedebat Leefbaarheid en veiligheid
• Motie VVD spreekt uit dat dit (dat woningzoekenden in bepaalde gemeenten geen beroep kunnen indienen tegen een urgentiebeslissing, red) niet de bedoeling is geweest van de Huisvestingswet 2014 en dat er wel rechtsbescherming moet zijn

Een motie van de SP werd verworpen, waarbij huurders instemmingsrecht gegeven zou worden bij verkoop van hun woning, vergelijkbaar met het instemmingsrecht zoals dat bij renovatie is geregeld.

Debat over ouderenhuisvesting:

Aangenomen

• Motie PVV cs verzoekt de regering een eenduidige, richtinggevende visie op de ouderenhuisvesting vorm te geven voor de korte, middellange en lange termijn
• Motie PVV verzoekt de regering centrale regie te organiseren voor de ouderenhuisvesting op korte, middellange en lange termijn
• Motie Den Haan cs verzoekt de regering om gemeenten ertoe aan te zetten om samen met relevante organisaties met betrekking tot onder meer zorg, welzijn en onderwijs voor eind 2021 een integrale woonleefvisie op te stellen en daarin prestatieafspraken te laten opnemen met corporaties en zorgorganisaties
• Motie GroenLinks cs (nr 579) spreekt uit dat de formatie geen belemmering mag vormen voor de uitvoering, inclusief de financiële randvoorwaarden, van de bestuurlijke afspraken wonen en zorg
• Motie CDA cs verzoekt de minister het uitgangspunt van voorzieningen in de buurt bij de verdere uitwerking van bouwplannen te betrekken en met het veld, zoals woningbouwcorporaties, hierover in gesprek te gaan
• Motie CDA cs verzoekt de regering de subsidieregeling voor de bouw van gemeenschappelijke ruimten ook open te stellen voor het opzetten van zorgcoöperaties
• Motie VVD cs verzoekt de regering om binnen de Expertteams Woningbouw specifieke kennis en expertise in te zetten op het gebied van seniorenhuisvesting om gemeenten te ondersteunen bij het vertalen van de woonzorgvisies naar concrete prestatieafspraken en vervolgens naar potentiële locaties en verdere realisatie van geschikte woningen voor senioren, geclusterde woonzorgvormen en verpleeghuisplekken; Oordeel Kamer
• Motie ChristenUnie cs verzoekt de regering te onderzoeken welke aanvullende (zo nodig wettelijke) instrumenten nodig zijn om de afspraken over de woonzorgvisie en de prestatieafspraken te halen, deze instrumenten in te zetten en de Kamer hierover dit najaar te informeren

Staat van de Woningmarkt
De Staat van de Woningmarkt 2021 laat verontrustende signalen zien, concludeert minister Ollongren in haar reactie. "DNB stelt dat de woningmarkt vooralsnog in een staat van oververhitting blijft. Betaalbare woningen zijn moeilijk te verkrijgen en het tekort aan woningen neemt de aankomende jaren eerst toe voordat het daarna stapsgewijs afneemt", aldus de minister.

"Ook op andere onderdelen laat de Staat van de Woningmarkt 2021 verontrustende ontwikkelingen zien, waaronder de hoge woningbouwopgave (ook op de langere termijn) en bredere vraagstukken rondom betaalbaarheid, leefbaarheid en aandachtsgroepen."

Lees meer in ons nieuwsbericht van afgelopen week

Vestia
De duurzame oplossing in de Vestia-zaak is weer een stapje dichterbij met het akkoord dat is ondertekend door Waarborgfonds Sociale Woningbouw (WSW), Vestia en Aedes. Onderdeel van het akkoord is dat van de sector een vrijwillige bijdrage gevraagd wordt in de vorm van "een leningruil met Vestia met het doel de rentelast in totaal met € 28 miljoen per jaar te verlagen". Dat schrijft minister Ollongren in een Kamerbrief.

"Concreet betekent dit dat andere corporaties een marktconforme, laagrentende langlopende lening ruilen tegen een langlopende lening met hoge rentelast van Vestia." Daarnaast is afgesproken dat Vestia zich opsplitst in drie lokale corporaties voor respectievelijk Rotterdam, Den Haag en Delft/Zoetermeer (de zogenaamde kerngemeenten). De minister: "Door de leningruil en de splitsing kan Vestia volkshuisvestelijk meer doen en drukt zij minder zwaar op het borgstelsel. Deze oplossing is door de sector zelf aangedragen en er is grote bereidheid van corporaties om bij te dragen".

De vraag of er vanuit het Rijk nog middelen beschikbaar moeten komen laat Ollongren aan een volgend kabinet.

Lees hier de Kamerbrief Stand van zaken duurzame oplossing Vestia

Hoofdlijn volkshuisvestelijke en financiële splitsing

Aedes: Stand deelname structurele oplossing Vestia

Tussenrapportage Bestuurlijk regisseur leningruil

Afspraken WSW en Vestia